Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
ÖRNEFNI OG GOÐORD í RÁNGÁR I’ÍNGI. 529
Mjótshlíð, og því var eðlilegt, að Höskuldr fengi fljótt marga
þíngmenn, fyrst alla frændr sína í Fljótshlíð, og úr Landeyjum
og Hvollirepp, og liefir Mörðr orðið fyrir lángmestum
þingmanna-missi, og nokkrum Eunólfr i Dal, þvi var ekki svo undarlegt, þó
Valgarðr yrði grár i lund, þegar iiann heyrði hvernig komið var
goðorð þeirra feðga; — en Njáll keypti land til ábúðar Höskuldi
í Ossabæ. Land þetta hefir Njáll keypt vestan af Vomúlastaða
landi, og er auðséð á landamerkjum milli þessara jarða, að landið
hefir að fornu verið sldpt upp og suðr. Eg held, að Njáll hafi
keypt liálft Vomúiastaða land eptir iandstærð, þó Ossabæjar iand
hafi siðan meira biásið. Ossabær sá, er Höskuldr bygði, er nú
eyðilagðr af sandblástri, og er hóll sá, er bærinn stóð á, í
út-norðr frá Vomúlastöðum, að bera þaðan hérumbil í
Stórólfs-hvols fjali, en frá Kanastöðum að bera í Dimon hina stærri. í
hól þessum hefir fundizt ýmislegt smávegis, svo sem: lítil sleif
af steini, o. fl. og nú nýiega hríngir. — í suðvestr, skammt frá
Ossabæ, var Höskuldargerði, þar hefir sézt garðrúst til skamms
tírna. — þ>að var vitriega gjört af Njáli, að kaupa land þetta
til bústaðar Höskuldi, því þeir gátu i félagi brúkað Piflhoits land,
vetr og sumar, þar landið iiggr bæði að Bergþórshvols og
Ossa-bæjar iöndum. Goðorð þetta var tekið upp eptir að kristni var
lögleidd, og því var ekki að tala um hof, sem því til heyrði, en
þá fóru goðarnir að byggja kirkjur á bæjum sínurn, og þvi er
ekki ólíklegt, að þeir Njáli og Höskuldr hafi fyrstir bygt
Vo-múlastaða kirkju, því ldrkjusóknin er sama hérumbil, og eg held
landeign Njáls liafi verið. Hefði kirkja þessi verið bygð á
Hvíta-nesi, þá hefði sóknin verið næstum hrínginn i kríngum kirkjuna,
en þar goðinn bygði hana hjá sér, þá er hún nú næstum á
öðr-um sóknarenda, líkt og Skóga kirkja undir Eyjaíjöllum og
Sói-heimakirkja i Mýrdal eru. Hafi Njáll og Höskuldr kostað þessa
kirkjubyggíngu, þá er iíka næstum víst, að þeir hafi þar grafnir
verið, en Njáia nefnir ekki, að hvaða kirkju Njáil og fólk hans
hafi verið fiutt. Bergþórshvoil liefir fyrst sókt að þessari kirkju,
sem var kirkja Hvítaness-goðorðsins, en hvernig hann hefir síðar
skilizt frá, og lagzt undir Odda kirkju til eignar, en tii
kirkju-sóknar að Krossi, veit eg ekld1.
) Athugagrein siðar rituð: Eg hefi nú nýlegaheyrtritgjörð ýngismanns
Brynj-ólfs Jónssonar á Minnanúpi í Eystrahrepp í Árnessýslu (Timarit Jóns
Peturs-sonar II (1870), bls. 96 -101), hvar í hann talar um forn goðorð í Rángár
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
