Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
hirðstjóra annáll.
659
lialdið hefir verið í mörgum greinum. Inniheldur sami dómur
þessar greinir : ]. Um réttan og falslausan kaupskap f>ýzkra
og Engelskra hér í landi með réttri vikt og mæli á þurri og
votri vöru. 2. Forboð á vetursetum eður eptirlegum útlenzkra
hér í landi án stórnauðsynja, og skipa útgjörð til fiskjar, og
haldi íslenzkra manna þeim til þjónustu, þó þeir séu liér um
vetur. 3. Forboð um búðarsetufólk, sem1) hefir kvikfé við
að lifa minna en þrjú hundruð. 4. Um iag á íslenzkum
varn-ingi íslenzkra á millum. 5. Að húsgangsfólk, sem ei vill vinna
hjá bændum, straffist af sýslumanni til sex aura. 6. Að
nefnd-armenn og kóngsins handgengnir menn séu skattfrí, en komi
forfaiialaust árlega til alþingis, eður sekir tólf aurum, og séu úr
nefndinni, utan sýslumönnum litist annað sannara. Var þessi
dómur samþyktur af öllu landinu bæði þá, og aptur af öllu landinu
anno 1533 og þar með af öilu ríkisins ráði i Noregi. Séð hefi
eg einnig útskiipt af dómi (anno 14922), er ei getur staðizt)
hirðstjóra Diðriks Pinings og Finnboga Jónssonar lögmanns og
24 heiztu manna um lögmanna friheit og fullrétti: 1. Að
lög-maður, þá hann ríður um iandið í kóngs erindi, mætti riða við
10. mann sem hirðstjóri, og alla skattbændur skyfduga honum
að veita góðan greiða i tvær máltíðir, annars seka þrettán
mörk-um við kóng og fimtán marka fullrétti við lögmann. 2. Að
lögmaður mætti eignast öll þrettán marka mál og þaðan af
Söiæri, sem hann dæmir yfir, sem áðurhefir verið: en sé þrettán
fflörkum meiri, sæki hann undir kónginn, og gjörihonum íeikning
3. Að allir skattbændur gjaldi honum í sinn toll og
al-nennilegan góðvilja tuttugu álnir, en tíu álnir hinir, sem minna
fe eiga; annars sekir þrettán mörkum við kóng, og fimtán
merkur lögmanni í sitt fullrétti.3)
’) I hflr. er bœtt við ekki, en þessu orði er ofaukið.
Á að vera: 1490?
’) Diðrik Pining er hérumbil ’eini útlendi hirðstjórinn á þessu timabili,
sem menn vita nokkuð urn annarsstaðar að. Hann er víða nefndur
i útlendum skjölum og _ritum, og hefir prófessor Ludvig Daae i
Kristjaníu safnað öllu saman mn hann, sem fengizt gat, og búið til úr
því injög fróðlega ritgjörð, scm prentuð er í «Historisk Tidskrift udg.
af den norske historiske Forening» (II. Række, 3. Bind, S. 233-45).
Ai því að ritgjörð þessi stoðar mikið til að ákvarða hirðstjórnarár
Pinings betur en hér er gert, set eg hér í fám orðum aðalefnið úr
henni. Diðrik Píning var aðalsmaður, norskur að ætt, og einhver
13*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
