Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
hirðstjóra annáll.
675
öllum almúga (svo sem áður greinir). Hvort hann hafi eptir
það verið hér hirðstjóri er mér óljóst.1)
IÍLÁUS VON MARVITZEN.
(Séra Arngrímur in Crymogæa in vita Christiani III. kallar
hann Nicolaum von Marvitzen)2). Hann var hirðstjóri yfir alt
ísland, svo sem hann kallar sig í þeirri skikkan, sem hann og
’) 1533 gefur Diðrik af Bramsted Teiti þorleifssyni verndarbréf (sbr.
114. bls hér að framan), en hann hefir þó efiaust farið frá það ár,
bœði sökum þess að hirðstjórnartími hans var þá út runninn og svo
Eökum tíðinda þeirra, sem þá gerðust í Danmörku og Noregi. En
það voru siðaskiptin og styrjöld sú, sem þaraf leiddi. Kristján
þriðji’ var kóngur i Danmörku, en Noregsmenn viðurkendu hann ekki
sem kóng, þegar Diðrilt fór frá hirðstjórninni 1533, en fylgdn
Kristjáni öðrum. Diðrifc hefir þó farið til Danmerkuv og’ fengið
kóng til að lengja hirðstjórnarvald sitt utn þrjú ár og var sent bréf
um það til íslnnds. í sötriu andránni skipar Kristifor greifi i
Oldin-borg og Delmenhorst Jlarkúsi nokkrum Meyer hirðstjórn yfir
öllu Islandi, en Ólafur erkibiskup í Niðarósi og ríkisráð Noregs
skipa um leið þá biskupana Ögmund Pálsson og Jón Arason
hirðstjóra hvorn í sínu biskupsdæmi. Öll þessi þrjú bréf voru rædd
á alþingi 1535, og kom þá öllum saman um, háum og lágum, að
fallast á skipun Norðmanna og láta biskupana vera hirðstjóra.
þessi dómur, sem prentaður er í Kirkjusögu Pinns biskups (II
268—70), var feldur á almenniiegu Öxarárþingi miðvikudaginn næstan
eptir Pétursmessu og Páls sama ár, og er meikilegur að mörgu og
efcki sízt að því, hvað snertir flokkadrætti þessara stórhöfðingja og
viðleitni þeirra hvers um sig að ná völdum á lslandi.
Biskuparnir Ögmundur og Jón höfðu einungis
hirð-stjóravö!d i þrjú áv, 1534 — 37. Árið 1534 veitir Ögmundur
hisknp Jóni Hallssyni að nvju kóngsins sýslti og umboð milli
Jök-u’sár á Sólheimasandi og þjórsár (Rangárvallasýslu), og getur þess
"ffl ’eið, að ltann sé settur af erkibiskupi og rikisráðinu til að bera
"PP alla krúnunnar rentu og kóngdómsins, sem hér fellur i landið í
a’t Skál h ol tsb iskupsdæm i. Jón Al’ason hefir þvi haft hirðstjórnina
1 sínu biskupsdæmi, en báðir hafa þeir orðið að lála af 1537, þegar
Kláus von Mervitz kom. Kvittunarbréf lians til Ögmundar er enn
2 til og prentað i Kirkjusögu Pinns II 272 (sbr. II 270-71).
) ^afnið er skrifað ýmislega í bréfutn, svo sem: «Claues van der
Merwytze», .Claus von Maruitz., .C’laus von der Marvitz» o. s. frv.
Líklega er myndin .van der Marvitz» réttust.
44*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
