Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
54
SK.ÚLI LANDFÓGETI MAGNÚSSON. 38
framfara. Segir liann að ýmsir meðal þeirra hafi komið sér
saman um að stofna félag til þess að fá þessu framgengt. En
til þess að fyrirtækið eigi falli um sjálft sig, þurfi þeir hjálpar
við og álíti þeir, að eptirfylgjandi atriði megi verða til þess að
létta undir með þeim og styrkja fyrirtækið: 1. Að allir
pening-ar, hlutabréf og annað það, er í verksmiðjunum standi, megi
vera undanskilið lögtaki, livað sem eigandinn hafi gert fyrir sér,
að undanskildu broti gegn konungi. 2. Að konungur gefi 600
dali til að koma fótum undir fyrirtækið og leggi til þess
jarð-irnar Eeykjavík, Efl’ersey og Hvaleyri, og 3. Að afurðir þær, er
af stofnununum fáist, megi vera undanskildar hinni gildandi
verð-lagsskrá; skulu þær þó fyrst boðnar verzlunarfélaginu. en geti
þeir eigi orðið á eitt sáttir um verðið, skal hluthafendum
stofn-ananna heimilt að selja þær öðrum.
Skúli hafði til reynslu með sér utan nokkuð af íslenzkri
ull, og lét nú verksmiðjur í Kaupmannahöfn vinna úr því klæði
og kirsey til sannindamerkis um það, að ullin hin íslenzka væri
góð, ef rétt væri með hana farið. J>ótti sýnishornið fullnægjandi
og uppástungur Skúla yfir höfuð heppilegar. Kom út
konungs-bréf um þetta 4. jan. 1752,1 er að öllu leyti staðfesti
uppá-stungumar. Skúli tók þegar til óspilltra málanna að útvega allt
það, er til þurfti. Meðal annars keypti hann 2 duggur til
fiskiveiða.
fað verður eigi annað sagt, en að Skúla hafi orðið meir
ágengt en vænta mátti, og að hann hafi búið vel um hnútana.
Hann fékk eigi aðeins staðfestingu konungs, er setti nokkurs
konar hátignarinnsigli á fyrirtækið, og peningastyrk, heldur
jafn-framt ýms mikilsvarðandi réttindi fyrir félagið, og loforð
stjórn-arinnar um hylli og hjálp framvegis. Hann hafði því fulla
ástæðu til að una vel við för sína. En þeir, sem eigi voru alls
kostar ánægðir með þetta fyrirkomulag, voru kaupmenn. J>vi
ber heldur eigi að neita, að uppástungur Skúla að ýmsu leyti
komu í bága við verzlunarskilmálana og að ákvæði
konungs-bréfsins töluvert skerðu rétt verzlunarfélagsins. Allt til þess
tíma hafði verzlunarfélagið verið eitt um hituna að því er snerti
flutning vöru til landsins og frá, en nú var Skúla leyft að ferma
1 Kongelig Confirmation for det islandske Interessentskab. Lovsaml.
f. Isl. 3. B. bls. 107.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>