Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
118 SICÚLI LANDFÓGETI MAGNÚSSON.
129
Tillögur hans eru því þessar: 1. Að hverjum lausakaupmanni
séu leigðar 2 hafnir sarneinaðar, ein fiskihöfn og ein fjárhöfn;
2. Að leigutíminn sé eigi látinn vera lengri en 6 ár, Jjví þá megi
búast við að kaupmenn geri sér far um að reka verzlunina með
samvizkusemi til þess að fá tímann framleugdan. og þá megi
hinsvegar, svo framarlega sem þeir eigi gefist vel, losast fyrr
við þá; 3. Til lausakaupmanna ætti eigi að taka aðra en Dani
og Norðmenn; 4. J>ar eð 2 fiskihafnir verða um fram, er jafnað
er niður fiski- og fjárhöfnum, væri heppilegast að selja
íslending-um sjálfum á leigu Hafnarfjörð og Keflavík og leyfa þeim að
flytja vörur sínar hvert er vilja. Ætti landið í heild sinni að
svara afgjaldinu og verzlunin að rekast á kostnað þess.
Allflestir af embættismönnum landsins voru á Ólafs máli.
f>eir gátu eigi neitað því, að einokunarverzlunin var landinu til
hins mesta niðurdreps, en fáir þeirra höfðu nægan kjark í sér
til að slíta af sér öll bönd og ráða til fullkomlega frjálsrar
verzl-unar. J>ötti þeim sem landið væri allt of illa á sig komið til
þess og þjóðin of dáðlaus og lítilsigld. Flestir álitu því
verzl-unartilhögun á borð við þá, er var fyrir 1732, heppilegasta, að
minnsta kosti þar til landið hefði tekið meiri framförum og
landsmenn haft færi á að kyuna sér verzlunarsakir.1 Sumir
þeirra kváðu jafnvel frjálsa verzlun mjög skaðlega sem stæði og
ætluðu að hún mundi verða til óbætanlegs tjóns fyrir land og
lýð. f>annig fer Sveinn lögmaður Sölvason í bréfi til Ólafs
amt-manns Stephensens svofelldum orðum um þetta: »Jeg er
ein-dregið á móti hugmyndinni um frjálsa verzlun og vona að yðar
Velborinheit komi í veg fyrir hana, svo við eigi hreppum enn
meiri eymd og vesöld. Sérverzlun á einstökum höfnum hefur
alla tið verið bezt og heppilegust fyrir landið«. pess ber þó að
geta um leið, að Sveinn lögmaður var að mörgu forn í skapi og
eigi gjaru á nýjungar. Af öllum embættismönnum landsins voru
það aðeins einir 2 menn, er aðhylltust uppástungur Skúla, en
það er um þá að segja, að annar þeirra var Magnús Ketilsson,
systursonur landfógeta, en hinn Jón sýslumaður Arnórsson
(að-stoðarsýslum. í Múlasýslu 1769—1778, og sýslum. í
Snæfellsnes-sýslu 1778—1792), er síðar varð tengdasonur hans. Magnús
Ketilsson segir hér um: »]?að hefur lengi verið þörf á frjálsri
1 Sjá yLandkomm. Dokumenter< litt. G No. 2, H, K, II No. 2, KK
No. 1, LL No. 1, Hh No. 2. Ii No. 2 og n.
10
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
