Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
318
UM STURLUNGtJ.
jarðarinnar«. Hvergi nokkurs staðar í allri Sturlungu er
höfð-ingja lýst jafnfyrirlitlega og um leið hlægilega. J>að er ekki nóg.
að Gizurr vinnur á óvini sínum föllnum, heldur verður hann og
að segja á undan: ,Hér skal ek at vinna’, eins og væri þetta
eitthvert dæmalaust þrekvirki, og stökkva í loft upp af
áreynsl-unni eins og fífl. Þegar vjer lesum þessa hryllilegu lilægisögu,
þá vitum vjer ekki, hvort vjer eigum heldur að hlæja eða gráta.
Og þó er ekki alt búið enn. Rjett á eftir segir sagan frá því,
að Gizurr hafi Játið skera púss af Sturlu og draga fingurgull af
hendi honum og fletta hann vopnum, og tekið til sín alt þetta.
Það getur vel verið, að þetta sje alt saman satt, enn það er þó
víst, að enginu nema fjandmaður Gizurar gat sagt svona
frá því.1
Lítum nú til samanburðar á söguna um Flugumýrarbrennu.
Hún er rituð af hlýjum hug til Gizurar. Rausn hans og
höfð-ingsskapur kemur ljóslega fram í frásögninni um brúðkaupið.4
Höfundurinn hefur kafla úr ræðu Gizurar, er hann hjelt yflr
borðum, og á það að sýna mælsku hans, enda bætir
höfundur-inn við: »Síðan mælti Gizurr fyrir griðum ok talaði þá enn vel
ok skörulega ok lauk vel sínu máli«.8 í brennunni og eftir
hana er Gizuri lýst sem ástríkum eiginmanni og föður. Frá
skilnaði þeirra Gró konu hans er sagt mjög hjartnæmilega á
þessa leið: »Gizurr gekk at henni Gró ok tók fingrgull tvau
ór brókabeltispússi sínum ok fekk henni í hönd, þvíat hann
œtl-aði Tienni líf en sjer dauða; gullit annat hafði átt Magnús
biskup, föðurbróðir hans, en annat f>orvaldr. (Vil ek’, segir
hann, (at þessa gripa njóti vinir mínir, ef svá ferr sem ek vilda’.
Gizurr fann á Gró, at henni þótti mikill skilnaðr þeirra«. J>essi
saga minnir að nokkru leyti á söguna um það, þegar Gizurr lét
skera púss af Sturlu og draga lingurgull af hendi honum í
Ör-lygsstaðabardaga. Enn hversu ólíkur er ekki sá andi, sem hefur
stjórnað pennanum á báðum stöðum? Eftir brennuna er sagt,
1 Sturl.1 II. 222. bls. 2 1, 377. bls.
J Sbr. Sturl.1 III, 183, bls. a II, 158. bls.: «Var þar in bezta veizla,
er verit hafði í þann tíma hér á landi. Heíir þat jafnan kynfylgjíi
verit Haukdælum ok Oddaverjum. at þeir hafa inar beztu veizlur
haldit. Um daginn eptir var ágæt veizla. . , . Ok er veizla þraut,
riðu menn í brott, ok gaf Gizurr mörgum mönnum góðar
gjafii’-Hrafni gaf hann stóðhross góð«.
3 Sturl.1 III, 182. bls. 3 II, 157.—158, bls.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>