Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
598 tJM ÍSLENZK MANNANÖFN. 602
þorrnr) og Guttormr (eins og nafnið er nú borið fram). Nafn
þetta, sem er enn tíðkað sumstaðar hér á landi, helzt
austan-lands, kynni því að vera samsett af Goð- eða Guð- og
stofnin-um þorm1), er kemr fram í sögninni þyrma, og ætti þá að tákna
þann, sem þyrmir goðunum eða leggr rækt við þau.
44. Creipr (Grípr?) er nú harla fátítt nafn hér á landi,
enda er það eigi sem viðkunnanlegast, þótt fornt só. í>að
virð-ist eigi heldr hafa verið alment tiðkað í fornöld, hvorki hér á
landi né í Noregi, og þar er sagt að það finnist nú ekki
ann-arsstaðar en í Harðangri, og er slíkt merkilegt, því að þar sem
nafnið finst í fornsögum, er það einmitt tengt við Harðangr
(þaðan var J>órir Greipsson, sem nefndr er í Hák. s. gl. 291. k.,
og ættmenn Hróinundar Greipssonar (Ln. 1.3) voru á felamörk, í
grend við Harðangr). f>að er dregið af rótinni í sögninni
»grípa<t eins og orðið »greip* (á manni, líka tröllkonuheiti) og
virðist því að merkja þann, sem er fljótr að grípa eða fasttækr.
Gripho (Grippo, Griffo) hefir tíðkazt hjá Porn-Frökkum (svo hét
föðurbróðir Karls mikla), og virðist það vera sama nafn.
45. Grímr er algengt nafn bæði að fornu og nýju, og af
því eru mörg önnur nöfn dregin, sem tíðkast hafa meðal allra
germanskra þjóða. |>að er eitt af heitum Óðins (eins og Grímnir)
og mun upphaflega merkja þann, sem dylst fyrir öðrum eða
gjörir sig torkennilegan (hefir grímu á sér), eins og Óðinn gjörði
svo opt, sem sjá má af Eddu. Síðan hefir það verið haft fyrir
mannsnafn, og af því dregið kvenmannsnafnið Gríma, og mörg
samsett nöfn, svo sem karlmannanöfnin Grímkell, Grímúlfr,
Arn-grímr, Ásgrímr, Hallgrímr, Steingrímr, jporgrímr, og
kvenmanna-nöfnin Grímhildr, Hallgríma, þorgríma o. fl. Mörg af nöfnum
dal Ln. I. 20) og virðist hafa haldiztí henni (Guttormrpr.
Finnólfs-son í Laugardal um 1080, Bisk. I. 63), og verið orðið nokkuð algengt á
14. öld (ísl. Á.), en nú gengr það lielzt í ætt Guttorms prests á
Hól-um f 1724. Véþormr er myndað eins og Goðþormr, og þýðir
þann sem þyrmir véum (leggr rækt við helgistaði). Af sögninm
»þyrma« er vafalaust myndað nafnið Úþyrmir (Hkr. 203. bls., DN.
III. 295. bls.) o: sá, sem þyrmir eigi (eirir engu) og er það
hæfi-legt víkingsnafn, sem hefir varla komizt til Islands, en finst enn
i Noregi (Ytyrme og >Ytorm«, sem virðist vera komið fram af
»Úþormrc, þótt sú nafnmynd finnist ekki að fornu).
1 Golhormr er vafalaust samsett af goð og þormr. F. J.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
