Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
644
UM ÍSLENZK. MANNANÖFN.
torreks (»Tvegg,ja bága | Njörva nipt (o: skapanornin,
dauða-dísin) | á nesi stendr) og Nari, er sama skáld nefnir í
»Höfuð-lausn« með þessum orðum: »trað nipt Nara | náttverð ara«, því
að sú »nipt« hlýtr að vera örlaganornin og valkyrjan Skuld, en
getr eigi verið dóttir Loka, sem átti ekkert erindi á vígvöll,
enda er það líklega misskilningr, að sonr Loka hafi heitið Nari
eða Narfi, en hvað sem um það er, þá virðist nafn þetta tákna
þann, sem bindr eða fjötrar, og vera eitt af nöfnum Mímis, er
var vinr goðanna (er kölluðust «höpt« og »bönd«), studdi þau
til að halda veröldinni saman, og batt óvini þeirra (sjá V. R.:
Germ. M. I. 459—80). Hann er og nefndr Níðuðr Njara
drott-inn (Völ.kv. 6, 13.), og Nótt, dóttir hans »draum-Njörun« (Alv.
30.). J>egar Narfi var haft sem mannsnafn, má vera, að tillit
hafi verið haft til hermannsins, er handtekr óvini sína og setr í
fjötra. Líklegt er, að karlmannsnafnið Neriðr (Nereiðr, Neri) sé
af sama stofni1). Neri jarl hinn sínki er alkunnr af
Gautreks-sögu (Fas. III), en í Ln. V. 13 og Ól. s. h. (31. k„ Hkr. 238.
bls.) er hann nefndr Nereiðr jarl hinn gamli, og seinna er lends
manns á Upplöndum með þvi nafni getið á dögum Haralds gilla
(Hkr. 707. bls.), enda er nafnið enn í dag tíðkanlegt í
J>ela-mörk i Noregi, þar sem sagan segir að Neri jarl hafi átt heima.
í norrænum bréfum er vanalega ritað Neriðr (sjá DN.) og það
er líklega réttasta myndin, enda er hún mitt á milli nafnanna
Neri og »Nereiðr«, sem getr varla rétt, verið. Hins vegar finst
kvenmannsnafnið Nereiðr (o: Ner-heiðr?) sumstaðar í fornsögum
vorum, og mun það vera af sama stofni, ef það er annars af
norrænum rótum runnið. Virðist það einkum hafa gengið í ætt
Orkneyjajarla (Nereiðr systir Sigurðar jarls Hlöðverssonar, kona
Gilla jarls í Suðreyjum, er nefnd í Nj. 89. k., og Nereiðr móðir
J>orkels kröflu er talin frændkona Sigurðar jarls í Vd. 43. k.),
en hefir þó seinna farið að tíðkast hér á landi (Nereiðr
Styrmis-dóttir Sturl.1 III. 94), og haldizt við fram á vora daga, þótt
það sé mjög fánefnt, en það ætti als ekki að skrifast Neríðr, því
að sú mynd hefir enga heimild.
105. -ný er mjög algengr orðstofn í viðlið samsettra
kvennanafna, og er sjálfsagt ekki annað en lýsingarorðið wyr í
kvenkyni, mnð merkingunni ung eða ungleg (stúlka, eða sí-ung
1 Vera kann þó, að það sé leitt af stofninum ner í fe. sögninni nerian,
gotn. nasjan, sem þýðir að frelsa.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>