- Project Runeberg -  Safn til Sögu Íslands og Íslenzkra Bókmenta / Þriðja Bindi /
662

(1856-1939) [MARC]
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

662

UM ÍSLENZK. MANNANÖFN.

borg eptir miðja 11. Öld, sem hefir líklega átt kyn sitt að rekja
til Norðrlanda). Stígandi er nafn á hraðskreiðu skipi í Vd, sbr.
Ln. III. 3, en hefir víst ávalt verið sjaldhaft mannsnafn, og er
nú ekki framar tíðkað.

128. Styrr var stundum haft fyrir mannsnafn í fornöld, og
er svo frá sagt í Eyrb. (12. k.), að Víga-Styrr hafi upphaflega heitið
Arngrímr, en verið kallaðr Styrr sakir ofstopa síns og ójafnaðar,
því að styrr merkir ófrið, óróa, og er af því dregið orðið
styrj-öld. Af sama stofni er hið enska sagnorð »stir«, hið þýzka
»stören« og hið danska *iorstyrrQ«. Hinn sænski konungsson
Björn var kallaðr Styrbjörn af harðfengi sinni og hergirni (Fms.
V. 247), og um sama leyti og hann var uppi íslenzkur maðr með
Styrbjarnar-nafni (Ln. II. 30). Enn finst nafnið Styrkár að
fornu og nýju, þótt fátítt sé, og af sama stofni er líka
Stur-laugs-nafnið, en þar vantar hljóðvarpið, og er það þó stuudum
ritað Styrlaugr (DN. I). Sturlu-nafnið er lika af sömu rótum
runnið, því að sagnorðið sturla þýðir að gjöra órólegan, og er
leitt af stofninum í »styrr«. Nafn þetta var einkum algengt í
Sturlunga-ætt, og komið í hana frá Sturlu |>jóðrekssyni, er var
samtíðis Snorra goða, en þó virðist hann eigi vera fyrsti maðr
með því nafni, því að í Ln. II. 1 er nefndr Sturla goði, sonr
Kalmans landnámsmanns hins suðreyska. Samt virðist nafnið
vera einkennilegt fyrir ísland, þvi að i Noregi finst það einungis
sem viðrnefni (Arni sturla Sæbjarnarson um miðja 12. öld), og kann
vera, að Sturla hafi upphaflega verið viðrnefni, en orðið seinna
reglulegt mannsnafn, með þvi að það var altítt í fornöld, að láta
heita eptir viðrnefnum nafnkunnugra manna. Sturlaugr finst á
sænskum rúnasteinum, en ekki í sönnum fornsögum, þótt svo
sé nefndr aðalkappinn í Sturlaugs sögu starfsama, en hann er
látinn staðfestast í Svíaríki, og Sturla fjóðreksson var einmitt
af sænskri ætt. Bæði Sturla og Sturlaugr eru nú fátíð nöfn,
Styrkár enn sjaldhafðara, og önnur nöfn aí’ þessum stofni
ótíðkan-leg meðal vor.

129. Sváfa er fornt kvenmannsnafn, sem hlofið hefir
skáld-lega frægð af hinni fögru kviðu um Helga Hjörvarðsson, þar sem
líka er getið um Sváfni konung á Sváfalandi, og virðast nöfn
þessi greinilega benda á þjóðarnafnið Sváfar (Svevar —, er
hafa fyrrum verið dreifðir víða um pýzkaland, þótt nafn þeirra
festist seinast við Schwaben sérstaklega). Er hér þá enn eitt
dæmi þess, að fornmenn hafi haft þann sið, að gjöra stund-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Mon Dec 11 18:04:32 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/safnsogu/3/0672.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free