Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
RlTGERí) JÓNS GUÐMUNDSSONAR LÆRÐA. 711
Salómon var aldrei við nokkra konu kenndur utan þá
Guð-rúnu Ólafsdóttur, dóttur ólafs bónda í Æðey í ísafirði, sem beztur
hvalaskutlari hefur verið á íslandi1). Við henni "átti hann öll
sín börn sex syni og tvær dætur víslega, sem til fulls aldurs
komust. pað var einn Oddur Salómonsson, Jón, Sigurður, Bjarni,
Magnús, |>ormóður var yngstur, stærstur og sterkastur. Hans
son var Hákon2) faðir Guðmundar föður míns. — Frá
Auð-unni: Magnús, séra Salómon, formóður, Hákon, Guðmundur og
eg Jón.
Jón prófastur Halldórsson segir í Prestaæfum sínum, en hann
veit í rauninni ekkert um hann, og þekkir ekki föðurnafn hans,
en ætlar, að hann haíi verið i Arnesi um siðaskiptin, og aðrir, sem
síðar hafa ritað prestaæfir, eru ekki heldur fróðari um þennan séra
Salómon.
1 Guðrún fylgikona séra Salómons mun hafa verið á liku reki og
hann eða litlu yngri og eigi fædd fyr en um 1430—1440, því að
þormóður yngsti son hennar er naumast fæddur fyr en um 1470,
þá er Jón son hans er fæddur um 1531. það getur því varla stað-
izt, að Ólafur i Æðey faðir Guðrúnar hafi verið fullþroska og bóndi
í Æðey um 1385, þá er Björn Jórsalafara hrakti til Grænlands
(sbr. Flateyjarannál; Árb. Esp. I 107; Dipl. Isl. III 435). það er
enginn vafi á því, að Grænlandsferðum þeirra nafnanna Björns
Jórsalafara og Björns ríka er blandað saman, og hafa fræðimenn
verið í vandræðum með að leysa úr þeim hnút (sbr. Grönl. hist.
Mindesmærker I 110—122 og III 468-469; Dipl. Isl. III 432-441).
Sérstaklega hefur það þótt athugavert, að kona Björns Jórsalafara
er í frásögninni bæði hjá Birni á Skarðsá o. fl. nefnd Ólöf, en svo
hét,Leins og kunnugt er, kona BjÖrns ríka, en Solveig þorsteinsdóttir
var kona Björns Jórsalafara. Frásögnin um steypireiðina með
skutli Ólafs í Æðey o. fl. áhrærandi þessa - Grænlandsför Björns
Jórsalafara má því að öllum líkindum óhætt heimfæra til lljörns
rika en ekki nafna hans, og kemur þá allt vel heim við aldur
Ólafs í sambandi við þessa ættartölu. Menn hafa ruglað saman
sögnunum um þá nafna, af því að báðir munu hafa hrakizt til
Grænlands með líkum hætti, en Björn Jórsalafari verið þeirra
nafnkenndari og fengið því drjúgum sinn bróðurhlut af æfintýrinu
á kostnað hins yngra nafna síns, er ekki var jafnmikill ferðalangur.
Annar son þormóðar hét Jón, og er hann talinn prestur í Árnesi,
en hafi misst þar embættið. Hann gefur út vitnisburð á
Munaðar-nesi í Árnessókn 1596 Um rekaitak Reykholtskirkju, sem hún átti
í Byrgisvík. Var hann þá 65 ára gamall, en hafði verið 48 ár i
Irékyllisvík. Segir hann, að þormóður faðir sinn hafi á
æskuár-um verið hjá föður sínum (afa Jóns) séra Salómoni (sbr. Prestaæfir
séra Jóns Halldórssonar).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
