Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
III. MANNFJÖLDI Uffl 1095.
Vjer hverfum þá að þingfararkaupsbændatalinu frá c.
1095.
Verður nokkuð áliktað um fólksfjölda það ár af
saman-burði milli þess og skattatalanna frá 19. öldinni?
First ber þess að geta að grundvöllurinn undir skattinum
og þingfararkaupinu er hinn sami.
í Gamla sáttmála, sem Norðlendingar og Sunnlendingar
gerðu við Hákon konung hinn gamla og Magnús, son hans
árið 1262, játuðu þeir konungunum »æfinlegan skatt, 8 álnir
hver sá maður, sem þingfararkaupi á að gegna«.
Að þessari kvöð gengu síðan aðrir landsmenn.
Þetta eru hin elstu lög um skattinn og sina þau, að hann
var frá upphafi bundinn við þingfararkaupið og háður sömu
skilirðum og það var á þjóðveldistímanum.
Enn hver vóru þessi skilirði? f*að sjest á hinum fornu
lögbókum vorum, Konungsbók og Staðarhólsbók. Af þeim
er Konungsbók eldri, þó að aldursmunurinn sje ekki mikill,
og af þvi að nokkru munar milli bókanna, set jeg hjer first
það, sem Kb. segir um þingfararkaupið, og tek með nokkuð
af málinu á undan og eftir, því að undir því er að nokkru
leiti kominn rjettur skilningur þessa lagastaðar. í Grág. Kb.
89. k., útg. V. F. 157.—164. bls. er skírt frá, hvernig kveðja
skuli búakviðar (þ. e. skora á bændur að bera kvið í
ein-hverju máli ásamt fleiri mönnum) og hverjir sjeu «rjettir i
kvöðc. far segir svo (á 159. bls.):
Pat er mælt, at þá skal búakveðja, erféeigusvá
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
