Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
UM FERÐIRNAR YFIRLElTT.
893
skal allra skaði verða, þat er kastat er, þótt fáir hafi átt.
Alla aura skal jafnt skerða».1)
í>á er svona var ástatt um skipverja, eins og í
forn-lögum vorum er gert ráð fyrir, er harðla eðlilegt, að þeir sjeu
allir nefndir kaupmenn.
Einnig er það líka eðlilegt eins og stundum er getið um
í fornsögunum, að stýrimenn spyrji þá, sem báðu fars, um
fararefni þeirra og farareyri.2) Hásetar og farþegar áttu eigi
að eins að greiða sýrimanni skipsleigu, heldur áttu þeir
einn-ig að fæða sig sjálfir á leiðinni. Voru því venjulega nokkrir,
tveir eða fleiri, skipverjar saman í mötuneyti, og voru þeir
nefndir mötunautar.3) Kaupmenn höfðu lengi framan af
enga matsveina, en mötunautar hlutuðu með sjer, hverjir
skyldu halda búðarvörð dag frá degi, er þeirvoru á landi, og
matreiða. Á meðan þeir voru í hafi, bjuggu þeir við þurran
mat. Varð þvi hver skipverja að hafa vistir, farnesti, um
haf.4)
Farþegar áttu að vinna þau verk, sem þurfti á leiðinni,
ausa skip, vinna að seglum o. íl., til jafnaðar við háseta,
nema þeir keyptu af sjer hlutverk sitt5). Á þeim var
eng-inn verulegur munur í upphafi, en með tímanum breyttist
það. Það segir sig líka sjálft, að höfðingjar á
Sturlungaöld-inni, sem fóru með föruneyti á milli landa, unnu eigi sem
hásetar. Og þess þarf varla að geta, að aldraðir menn og
örvasa og konur hafa eigi heldur gert það.
Stundum er þess getið, að farþegar höfðu mikla vöru
með sjer til skips6), en stundum höfðu þeir litil fararefni og
þraut vist þeirra í hafi. Arnbjörn Ásbrandsson kvaðst eigi
hafa meiri fararefni, en liggja mætti á búlka. í bagga hans
voru 360 álnir vaðmála og 12 vararfeldir og farnesti hans.7)
Höfðingjar sumir á Sturlungaöldinni fóru utan með
all-niikið af vörum. Ferðir þeirra kostuðu mikið, er þeir höfðu
fylgdarmenn og skósveina, og þá þurftu þeir mikinn
farar-eyri. Stundum fóru þeir líka með vörur til þess að selja
þær og kaupa aðrar. Þá er Guðmundur Arason fór utan
Grág. Ib, 71. s) Ljós. 8/140; Nj. 87/412-413; Grett.
17/54; Eyrb. 39/69. 3) Grág. la, 172-173, 228; II, 73, 338. 4) Eyrb.
39/69—70: Nj 87/410-13; Gunnl. 3/199; Póst. 72. 6) Fóst. 81-82;
Grett. 17/56 17/61. 6) Lax. 20/60-61; Fóst. 81. ’) Eyrb.
39/70.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
