Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
136
• dómkirkjan a hólum
safn v
kirkjur með sjálfstæðu klukknahúsi lausu við kirkjuna1).
Kórnum eða sönghúsinu var skipt í hákór2) og lestrakór3).
Þessi var notkun hinna einstöku kirkju parta. Á
há-kór stóð háaltarið og voru þar sagðar og sungnar
mess-ur og tíðir, og annað það embætti, er við altari er
framið. Háaltari var altari það kallað, er á
kórn-um stóð, væru i kirkjunni önnur ölturu fleiri,
svo-nefnd útölturu, er stóðu i stúkum eða með veggjum
fram4), og væri svo, var kórinn nefndur hákór, en
annars kór. Á sumum stærri kirkjum var lestrarkór
(lectorium). Var það milligerð milli kórs og kirkju svo
útbúin að gengt var upp á hana. og var þaðan prédikað
og ldrkjufólki lesnar tilkynningar og birtar lýsingar5).
í framkirkjunni hafðist fólkið við meðan á messum,
tíðum og öðrum helgiathöfnum stóð, og i krókbekk
voru börn skírð. Dregur hann nafn af því, að þar
var rudd geil i bekkjaröðina, svo fonturinn kæmist þar
fyrir. 1 stöpli og forldrkju voru klukkurnar hengdar
upp, og þar fóru fram ýmsar helgar athafnir svo sem
fyrri partur barnsskirnar, aflausnir og annað fleira. í
skrúðhúsinu voru geymd föt og aðrir gripir kirknanna,
og þar fór allur undirbúningur undir kirkjulegar
at-hafnir fram. í klukknahúsum voru hafðar klukkur, og
voru þau að jafnaði ekki við aðrar kirkjur en þær,
sem voru forkirkju- eða stöpullausar6).
Hin eina iimburkirkja, sem beinlínis er sagt frá
gerðinni á, er kirkja sú við Kolbeinsárós, sem Jón
biskup Arason, þá prestur, sótti viðu í til Noregs. Segix",
að kirkjan hafl verið bygð úr timburstokkum með sama
hætti og Auðunarstofa á Hólum 7). Þar eð hús þetta var
stokkhús (blokkhús)8), hlýtur þá kirkjan einnig að hafa
1) D. I. II, 456, V, 337. 2) D. I. V, 308, IX, 305. 3) B. S. í,
823 og víðar. 4) Þetta sést greinilega á þeim samböndum, þar sem
orðið háaltari kemur fyrir i D. 1., enda er það í fullu samræm1
við málvenju um allann heim bæði fyr og síðar. 5) Omrids bls-
50. 6) Dietrichson vill i Omrids bls. 47, láta klukknahús og
stöpul þýða sama, en þar skjátlast þessum ágæta höfundi
ber-sýnilega. 7) B. S. II, 317, sbr. 326—7. 8) B. S. I, 828, sbr. 890. A
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
