Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
180
• dómkirkjan A hólum safn v
milli undirstokks og jarðar. Tiðast mun það vera, að
veggir úr toríi hafi verið óbrotnir, og ekkert gjört til
að nota þá til prýði, eða prýða þá. Þó segir sagan, að
hornsteinarnir (3) i veggjunum i Hitardalskirkju hafi
til skamms tíma verið til, og myndir á þeim af Hít og
Bárði Snæfellsás en að nú er ekki eptir nema einn2).
Þó ekki sé þess getið í hómiliunni, voru sjálfsagt
allar kirkjur með vindskeiðum. Að visu eru
kirkjuvind-skeiðar ekki nefndar nema einu sinni i skjölum frá
þeirri tið, — það er í sálugjafabréfi Bjarnar Jórsalafara
frá 1405. Þar ánafnar hann Grundarkirkju i Eyjafirði
efni i vindskeiðarB). En svo virðist það sjálfsagt, að
kirkjur hafi verið með þessari prýði, að óþarfi er að
rökstyðja það frekar. Sama er að segja um það, að
kirkjur og bænhús hafi verið með kross á burstinni, þó
þess sé ekki getið nema einu sinni á þeim tima. Árið
1379 er miðað við kross á bænhúsinu á Sævarlandi í
Laxárdal sem landamerki4).
Hin miklu dyr, sem samkvæmt hómiliunni voru á
brjóstþilinu innra8), og lágu inn x kórinn, hafa
vafa-laust að jafnaði ekki verið eins mikil og ætla mætti af
orðunum, þvi opt er getið um bjór og bjórtjöld yfir
kórdyrum ®). Eptir þessu hafa dyrin, úr þvi að hægt var
að tjalda bjórþilið fyrir ofan, ekki getað náð nema upp
undir það, og þvi varla getað verið ýkja há.
Venju-legast mun, eins og tiðkast hefur alveg fram á þennan
dag, hafa verið milligerð milli kórs og kirkju — grindur,
sem hafa átt að merkja, eða stundum verið lestrarkór
(lectorium)7), en varla hefur það vegna smæðar
kirkn-anna getað verið nema myndin ein, nema á stærstu
kirkjum.
Hér á landi hafa kirkjur, eins og svo viða annars-
1) Kaalund I, 392. Kaalund hefur ekki séð steinana sjálfur,
en tekur þetta úr »antikv. dagbogsuddrag« fyrir 1841 eptir Jónas
Hallgrimsson. Sjá og Á. í. F. F. 1908, bls. 31. 2) A. í. F. F. 1. c.
3) D. I. III, 702. 4) D. I. III, 337. 5) Austurgaflar kórlausra
kirkna voru opt úr torfi, t. d. á Gunnsteinsstaðakirkju sbr. D. L
VII, 360. 6) D. I. V, 251, 268. 7) B. S. I, 823 sbr. 885.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
