Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
NR. 6
’ í HJALTADAL
181
staðar, verið pentaðar innan. Að utan var vitanlega
ekki að bugsa til að penta annað en gaflana á
torf-kirkjum. Hvergi er þó getið, að þeir hafi verið
pent-aðir, en optsinnis er sagt frá þvi, að kirkjur hafi verið
bræddar, þ. e. tjargaðar1). Ef ráða má af máldaga
Brautarholtskirkju, sem segir: »hafði Jón (þ. e. Jón
Ófeigsson) látið bræða kirkju með fjórum tjöru
tunn-um« 2), virðist bráðin á kirkjurnar ekki altaf hafa verið
numin við neglur sér. Auk dómkirkjunnar i Skálbolti,
sem Marteinn Einarsson siðar biskup pentaði innan á
dögum Ögmundar biskups8), er getið einu sinni eða
tvisvar um kirkjur alpentaðar innan4). Annars sýnist
hafa verið algengast að penta brjóstþilið innra, «penta
kór framan« eins og það var nefnt5). Hvernig þessari
pentan var varið, verður ekki með vissu sagt, hvort
það hafi verið með einum lit eða fleirum, eða hvort
það hafa verið málaðar myndir. íslenzkir máldagar
sýna, að hér hefur til forna þótt mikið til þess koma,
eins og reyndar annarsstaðar úti um löndin að kirkjur
væru tjaldaðar. Yarla er til svo aum kirkja hér, að hún
eigi ekki að minsta kosti »tjaldaleppa«, »tjaldaslitur«
eða »tjaldatötur« einhversstaðar i sig eða á. Hugsast
gæti því, að pentaðar hefðu verið tjaldamyndir á þilin
i kirkjunum hér, eins og alltitt var, og er enn erlendis
að gjört sé á steinkirkjuveggi blauta (freskó)c), og eins
°g enn má sjá á þiljum litillar timburkirkju bjá Ráda
i biskupsdæminu Skörum i Sviþjóð7). Á það bendir
staður einn í Kolbeinsstaðamáldaga 1397: »Herra Ketill
lét penta innan kirkjuna ok lagði þat fyrir tjöld« 8).
Þakið á torfkirkjunum mun venjulegast hafa verið
úr torfi, ræfrin þakin torfum eins og enn tíðkast9). Þó
virðist það líka hafa verið til, að þekja kirkjurnar með
1) D. I. IV, 181. 2) D I. IV, 114. Dietrichson segir, að
kirkjuveggirnir hafi verið «bedækkede med et tykt især paa
Ydersiden ofte fornyet lag Tjære«. Omrids bls. 35. 3) B. S. II,
-52. 4) Kolbeinsstaðir D. I. IV, 182 og ef til vill Oddi D. /. VI,
G3°- 5) D. I. IV, 48, 96, 207. 6) Omrids bls. 35. 7) Hildebrand bls.
35, 83-84. 8) D. I. IV, 182. 9) B. S. I, 607. D. I. IV, 49.
12’
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
