Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
228
DÓMKIRKJAN Á HÓLU.M
SAFN V
Skálholtsbiskup, að »skegg sitt og krúnu skulu lærðir
menn láta raka svo opt sem þarf, og hafa hárskurð
kringlóttan svo stuttan að sýnist eyrnasnepilk*). Er
þetta krúnulag kent við Pétur postula og nefnt tonsura
Petri. Eins og sést á skipaninni, skyldu og klerkar vera
skegglausir2). Ekki s}Tnist þó hafa verið farið neitt eftir
þessu, og hafa jafnvel biskupar sjálfir verið með
al-skegg. í handritasafninu i konungsbókhlöðunni i
Stokk-hólmi eru i tveimur íslenzkum handritum
biskupa-myndir; í öðru3) er mynd af tveim biskupum sitjandi
á stólum, og eru báðir alskeggjaðir, en í hinu4) er
mynd af biskupsvigslu, og á henni þrir biskupar og
einn djákni, allir með alskegg. Á þessum öldum var
fordild mikil manna á meðal, ekki aðeins um lit klæða
og klæðaskurð, heldur kom það einnig fram i
höfuð-búnaðinum, en hans gætti i þá daga miklu meira en
nú; menn tóku nefnilega sáralitið ofan, og voru með
höfuðfat jafnt i svefni sem vöku, og jafnt inni sem úti,
og jafnvel i sjálfri kirkjunni tóku menn ekki ofan nema
rétt stundum, og segir skipan Árna erkibiskups 1346
frá þvi, hvenær það hæfi; er guðspjall er lesið skulu
allir »upp standa og taka ofan sin kaprún5) og standa
svo berhöfði meðan lesturinn verður lesinn«. En strax
hafa menn sett upp aptur, því siðar segir, að þá
prest-urinn heldur upp likamanum og blóðinu, skuli hver
maður tjá ástsemi til sins skapara »með berum
höfð-um og knéfalli«B). Leifar af þessu sjást í þvi, að
róm-verskir prestar eru enn i dag með á höfðinu í
kirkj-unum innan guðsþjónustu. Það var því ekki nema von,
I) D. I. II, 532, endurnýjað af Jóni 1345, D. 1. II, 804.
2) Prestar skulu enn bera krúnu, en hún er nú rakaöur blettur
í hvirfli, ritlega á stærö viö tveggja króna pening, og eins skulu
peir vera rakaöir á kjálkum, en fara pó ekki eptir pvi nema i
alkapólskum iöndum. Tonsura Petri sést enn sumstaðar a
munkum. 3) Slockh. nr. 5 fol. 4) Stockh. nr. 16 4to. 5) Af
ca-prona á miöaldalatinu. í registri D. I., eins og staöurinn ber
meö sér, ranglega kallaö höfuöfat presta. 6) D. I. II, 842 sbr.
AM. 682 4to bls. 55.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
