Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
258
DÓMKIRKJAN Á HÓLU.M
SAFN V
engan súbtil, en telur fram dalmatikurnar í pörum:
»10 pör«, »13 pör« o. s. frv., nefnil. önnur handa djákna,
hin handa súbdjákna, og samkv. Hólamáldaganum 1550
lagði biskup Jón Arason til kirkjunnar messuhökul og
tvær dalmatikur með rósaflugel, en ekki dalmatíku og
súbtil. Er á þessu auðséð, að hætt er að kaupa til
súb-tila, en þeir, sem nefndir eru um þetta bil, eru
eptir-legukindur, og þeir eru því í raun réttri úr sögunni
hér á landi um 1500, og hafa altaf verið fátiðir hér.
Þó leggur biskup Jón Arason Hólakirkju til súbtil, að
því er máldaginn 1550 hermir. En það sannar mál
mitt, að máldaginn 1525 nefnir engan súbtil og
máldag-inn 1550 aðeins þennan eina. Með hvaða litum þeir hafa
kunnað að vera, er ekki hægt að sjá. Hóladómkirkja átti:
1374. Súbtila 28.
1394. — betri og léttari 24 >).
1500. 1) — 21 á móts við dalmatíkur jafnmargar.
2) Súbtil stakan2).
1550. Súbtil með guðvef og dubult silki8).
Eins og sést, minkar súbtilaeignin jafnt og þétt og er
siðast 1525 engin. Getið er þess, að Hóladómkirkju bafi
verið gefinn súbtill í testamentisbréfi Magnúsar konungs
Eirikssonar og Blönku drotningar 13474), og er hann
vafalaust i tölu þeirra, er að ofan getur.
2.) Dalmatíka (tunica, dalmatica) var fat það, sem
djákninn steypti yfir sig, á sama hátt og presturinn
hökli, er hann hafði skrýðst höfuðlíni, serk, linda og
öðru smáfati, stólunni, er síðar verður nefnt. Einnig
klæddust biskupar því utan yfir súbtilinn, svo
framar-lega sem þeir notuðu hann, annars utan yfir serkinn.
Dalmatikur voru upprunalega daglegt fat heldri
Róm-verja, og voru þá á því tvö hlöð (clavi) i bak og fyrir-
1) Máldaginn segir til samans 48 dalmatíkur og
súbtíla-Venjulega var jafnt af hvoru; svo var 1374, svo ég hefl gjört ráð
fyrir sama hér. 2) Það er að segja, sem engin dalmatíka steDst
á við. 3) Sá er biskup Jón lagði til. Væri liklegt, að hann
hefði verið til pess eins ætlaður að biskup bæri hann undir
dalmatíku sinni. 4) D. I. II, 845.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
