Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
3>JR. 6
í HJALTADAL
321
búnaðir hversdagslegir og á hátiðir. Er engum blöðum
um það að fletta, að munurinn hefur legið í meiri eða
minni prýði á frágangi. Hitt er aptur á móti óljóst,
hver munur hefur verið á föstubúnaði og öðrum
bún-aði altarisins, ekki af þvi að ókunnugt sé, hver
tilgang-ur væri með honum, heldur af hinu, að máldagar lýsa
aldrei föstubúnaði, svo að séð verði, með hvaða hætti
hann var. Tilgangurinn var með ytra merki að sýna
hrygð þá og alvoru, er vera átti í huga hvers kristins
manns í tilefni af pislum og dauða lausnarans. Nú á
dögum eru þau klæði altarisins, er ekki eiga að vera
skrautlaus og úr lini, um föstuna og aðventuna fjólublá
að lit — litur iðranar og yfirbótar. En hér á landi
þektu menn á miðöldunum ekki litarreglurnar, og er
þvi ómögulegt að vita, til hverra ráða þeir hafa gripið
i þessu efni.
C. Iiirkjuskrúði var og ýmislegur annar en sá,
sem beint, eins það sem áður hefur verið nefnt, leiddi
af lögboðnum eða venjulegum kirkjusiðum (ritus).
Dúkar og tjöld voru beinlinis tizka á rniðöldum og
þóktu falleg, og voru það i raun og veru. Eins var það,
að þar sem kirkjuhúsin sjálf — eins og t. d. hér á
landi — ekki voru, og vegna efnisins i húsunum og
fjárhagsins, ekki gátu verið prýðileg, var reynt að bæta
úr þessu með handhægu móti. Nekt húsanna var klædd
með dúkum, og þá var hægt að leggja til eptir þvi sem
efnin leyfðu. Sumir slíkir dúkar áttu og rót sína i
j>am-alli venju, sem að vísu var utan við kirkjusiðina (arituel)
og þvi ekki skylda að halda.
1.) Hulduklœði. Það var afgamall siður um
föstu-timann, að hylja allar myndir og alt, sem glitrandi var
með blæjum, svo sem til að beina athygli safnaðarins en
betur að pinu og dauða frelsarans. Nú á dögum hefst
það með öskudegi, en á miðöldum með mánudegi i
föstuinngang eða jafnvel með septuagesima. Ekki sést,
hvernig það hefur verið haft hér. En að öðru leyti
virðist þvi hafa verið eins varið hér og annarstaðar.
t*að eru krossarnir, likneski, skriptir, helgiskrinin og
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>