Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
90 UM ÍSLEN’DINGASÖGUR
89
fer fjarri, aÖ liún sje einráð í þessu efni. Annars er
uppi-staðan pijög misjöfn i sögunum, eins og við er að
bú-ast, þar sem efnið var að miklu leiti gefið firirfram i
munnmælunum. í sumum er uppistaðan svo að segja
bláþráðlaus, i sumum slitna þræðirnir oft i svmdur, og
sagan verður ekki ein samhangandi lieild, heldur miklu
fremur safn af sjerstökum þáttum, sem eru lauslega
tengdir hver við annan. Svo er til dæmis um eina af
hinum merkustu sögum, Eyrbyggju. Enn annars mætti
það æra óstöðugan að rekja uppistöðuna i öllum
Is-lendingasögum, enda er það ekki tilgangur minn. Jeg
lief aðeins viljað drepa á nokkur meginatriði, sem lijer
að lúta, til leiðbeiningar þeim, sem lesa sögurnar.
I nánu sambandi við uppistöðu sagnanna stendur
sá siður þeirra að kinna (præsentera) lesandanum þær
persónur, sem við söguna koma, segja deili á þeim,
áður en sagt er frá atliöfnum þeirra. Sögurnar sjálfar
kalla þetta „at nefna mann (menn) til sögunnar"1) og
er það orðatiltæki þó sjaldan haft, þar sem menn eru
greindir í birjun sögunnar, heldur inni i miðju máli
liennar. First er þá sagt, hvað maðurinn lijet („Maðr
hét N. N."), og þá hvar hann átti heima, stundum hverrar
ættar hann var, hvað börn hans lijetu, og svo er oft bætt
við stuttri mannlísingu. Sumar sögur birja á
nokkurs-konar skrá ifir flestar þær persónur, sem segir frá,
segja stuttlega deili á þeim öllum i einu í upphafi
sög-nnnar, og likist þá þessi skrá þeim persónulistum,
sem standa firir frainan grísk og latínsk leikrit og eins
leikrit nútimans (personæ dramatis). Fleiri eru þó þær
sögur, sem liafa fleiri enn eina persónuskrá, first i
upp-hafi sögunnar skrá ifir þá menn, sem sagt er frá first í
sögunni, siðar aftur aðra, þar sem níjar persónur koma
til sögunnar, og birjar þar þá vanalega um leið nir
þátt-ur, og svo koll af kolli, ni skrá, þar sem nír þáttur birjar.
1) Sá maðr er nefndr til sögunnar, er Geir goði hét, Nj., 46.
Uap. Þessa menn nefnum vér til sögunnar, Svarfd., 16. k. Bræðr
])rír eru nefndir til sögunnar Nj„ k. 131. Sá maðr er nefndr t. s. er
Arnórr hét, Glúma, k. II1.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
