Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Wychowanie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
130 STULECIE DZIECKA.
by dzieciom wbić w pamięć dzień zburzenia Kartaginy,
niż obyczaje Hannibala lub Scypjona, mniej o to, gdzie
Marcellus umarł, niż o to, czemu walczył przeciw po-
winności umierania tam właśnie... „Słowem, nietyle
należy uczyć dzieci historji samej, ile myślenia o hi-
storji!"
Montainge pragnie, by nauczyciel rozszerza, duszę
ucznia wszechstronnie i chronił ją tym sposobem od
ciasnych egoistycznych i patryjotycznych ograniczeń, od
fanatyzmu i okrucieństwa. Cała przyroda i cały świat—
oto księgi, w których uczeń winien nauczyć się czytać,
a dopiero, kiedy rzuci okiem na różnorodność i bogactwo
zjawisk, niechaj się zabierze do studjowania tej nauki,
którą sobie przyswoić pragnie. „Tym sposobem —mówi
Montainge — przez własny wysiłek umysłowy dziecko
wzmocni swą duszę, tak jak swe mięśnie wzmacnia przez
trudy fizyczne". — Tylko przyzwyczajając je do badań
i prób samodzielnych, nauczymy dziecko starannie dobie-
rać argumenty, wytrwale je bronić, ale również porzucić
je, gdy lepsze napotka. Główną rzeczą jest nauczyć
dziecko patrzeć i słuchać, a uczyć się od wszystkich^ i ze
wszystkiego, nawet z głupoty; łaknąć wiedzy, dążyć do
poznania swej epoki, swej ojczyzny, oraz innych epok
i innych krajów. Dopiero, gdy nauczymy dziecko, co czyni
je mędrszym i lepszym, możemy mu właściwych wiado-
mości udzielać, ponieważ zaś już wtedy sąd dziecka bę-
dzie rozwinięty, nabywać je będzie z łatwością. Czasem
dobrze jest dać dziecku do ręki książkę, aby ją zgłębiało
samo; czasami musi mu nauczyciel dawać tylko dobrze
przyprawiony materjał, sam ą treść rzeczy. Przedewszystkim
zaś młodzież powinna z mądrości życiowej, filozofji,
„która, gdy ją właściwie pojmiemy, jest najweselszą, naj-
większą uciechą" — czerpać zdrowie duszy. „Cechą mą-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
