Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Szkoła przyszłości
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
180 STULECIE DZIECKA
się na korzyść szkoły, że dziecko jest tam członkiem ma-
łego społeczeństwa i nawyka do społecznych obowiąz-
ków! Ale dom jest naturalnym społeczeństwem, i dziecko
może tam zupełnie poważne obowiązki społeczne pełnić,
uczyć się wymiany usług i pracowitości, podczas gdy
szkoła spółczesna sztucznemi sposobam i stara się wyna-
grodzić brak domowego wychowania społecznego, spo-
wodowany przez to, że przygotowanie zadań szkolnych
cały czas dziecku pochłania. Życie koleżeńskie jedy-
na cenna rzecz, której szkoła dziecku dostarcza, może
i w wychowaniu domowym zakwitnąć niepołączone z nie-
bezpieczeństwami, jakie mu towarzyszą. Przez niebezpie-
czeństwa nie rozumiem wyłącznie tylko złych wpływów,
lecz zbiorowe ogłupianie, wynikające z silnego nacisku
opinji, wywieranego zawsze przez grom adę obawą „opi-
nji ogólnej“ i ośmieszenia, na którą dusze dziecięce
w młodych latach tak są wrażliwe i którą tak się przej-
mują. Najdrobniejsze wyróżnienie się strojem lub gu-
stem bywa bez miłosierdzia krytykowane i gdybyśmy
przeprowadzili ankietę w kwestji tyranji wywieranej na
dzieci przez kolegów, tyranji występującej bądź to w ła-
godniejszej, bądź ostrzejszej formie — upadłby może prze-
sąd, że szkoły w tym względzie nic zastąpić nie może!
Niwelujący nacisk równomiernej karności gnębi in-
dywidualność z góry, a życie koleżeńskie zewsząd ją krę-
puje. Każda uwaga, formalistycznej pedanterji dotycząca,
wywołuje odpowiedź: „Nie można w szkole pozwalać na
to, na co się pozwala w domu: proszę pomyśleć, coby
było, gdyby w szkole wszystkie dzieci tem perowały sobie
ołówki, albo wykreślały wyrazy w swoich ćwiczeniach,
albo...“ — Nie przytoczę już nic więcej! Tysiąc drobno-
stkowych reguł i prawideł musi obowiązywać wszystkich
ze względu na porządek i karność. Choćbyśmy te wszy-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
