Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Szkoła przyszłości
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
STULECIE DZIECKA. 185
należy również zdolność myślenia, nie w znaczeniu filo-
zoficznej myśli, lecz w prostszym znaczeniu spostrzega-
nia, wnioskowania i sądzenia. Przedewszystkim zaś uczu-
cie jest taką ogólno-ludzką zdolnością, którą spółczesna
szkoła podkopuje i tłumi!
Do fałszywych nawskroś przesądów pedagogicz-
nych należy przekonanie, że matematyka i gramatyka
rozwijają zdolności rozumowe. Dzieje się to dopiero
w wyższych fazach nauczania tych przedmiotów. Niema
jednak człowieka, któryby mógł poważnie twierdzić, że—
bądź to w odniesieniu do przyrody, bądź do ludzi —
przy jakimkolwiek spostrzeżeniu, jakimkolwiek wniosku,
jakimkolwiek sądzie odniósł pośrednią lub bezpośrednią
korzyść z tez i hipotez, z twierdzeń i zagadnień, reguł
i wyjątków, któremi przy matematyce i gramatyce jego
dziecinny umysł obarczano. Od matematyków i lingwi-
stów słyszałam tę sam ą herezję, którą tutaj wygłaszam,
że matematyka i gramatyka, jeśli ich nie traktujemy na-
ukowo, powinny być w nauczaniu do najdrobniejszego
minimum zredukowane. Jeżeli się posiada zdolności
matematyczne, to naturalnie studjowanie matematyki daje
rozkosz dzięki rozwijaniu umysłu w pewnym określonym
kierunku; jeżeli ma się zdolności do języków, to tęż sa-
mą rozkosz dają i one. Bez takiego specjalnego uzdol-
nienia jednak przedmioty te nie posiadają wcale kształ-
cącej wartości, gdyż dar spostrzegawczy, zdolność wnio-
skowania i sądzenia pozostają również nierozwinięte,
jak przed rozwiązaniem zadania lub wyuczeniem się reguł!
Życie — życie przyrody i człowieka — oto co jedy-
nie i wyłącznie do życia nas kształci. Wszystko, czego
świat przyrody i świat ludzki dostarcza, formy życia
obrazy piękna, sposoby pracy, dzieje wynalazków, to
wszystko przez naukę przyrody, gieografji, historji, sztuki
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
