Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - II. Ciała niebieskie, zwłaszcza ziemia, jako siedlisko istot żywych
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
48
były i węglowodory ; znajdują się one mianowicie w kometach.
Do tych gazów przyłączył się kwas węglowy i woda z wnętrza
ziemi. Azot powietrza dzięki swej bierności chemicznej pozo-
stał zapewne niezmieniony w biegu wieków. Chemik angiel-
ski Phipson dowiódł, że zarówno rośliny wyższego rzędu jak
i niższego (np. bakterye) żyć i rozwijać się mogą w atmosfe-
rze wolnej od tlenu, posiadającej jedynie kwas węglowy i wo-
dór. Jest zatem możliwe, że zanim powietrze zawierało tlen
istniały rodzaje roślin prostsze, i te z kwasu węglowego po-
chodzącego z wybuchów wulkanicznych wytworzyły tlen, który
stopniowo (być może pod działaniem wyładowywań elektrycz-
nych) wodór i węglowodory powietrza całkowicie zamienił na
kwas węglowy i wodę, poczem pozostał w atmosferze tlen, zbliża-
jąc się stopniowo coraz bardziej do obecnie istniejącej ilości *).
Jlen jest warunkiem nieodzownym życia zwierzęcego.
O ile wyżej stawiamy życie zwierzęce od życia roślinnego,
o tyle życie zwierzęce w późniejszem dopiero stadyum na wi-
downię wystąpić mogło. Życie roślinne prócz odpowiedniej
temperatury wymaga tylko kwasu węglowego i wody, te gazy
prawdopodobnie znajdują się w atmosferze wszystkich planet
*) Według zdania przyjaciela mego prof, botaniki, wyniki prób
Phipsona są bardzo wątpliwe i nieco tlenu jest dla rozwoju roślin
konieczne. Ewolucyę w następujący sposób tłumaczyć sobie musimy.
Kiedy ziemia wydzieliła się z mgławicy słońca, posiadała początkowo
i na zewnętrznych swych częściach bardzo wysoką temperaturę. W tej
temperaturze nie mogła ona dłuższy czas przy sobie zatrzymać lżej-
szych gazów jak wodór i hel. Zato trzymały się gazy cięższe jak tlen
i azot. Pierwotny nadmiar wodoru jako też helu zniknęły więc za-
nim się skorupa ziemska utworzyła, tak iż atmosfera ziemska zaraz
po utworzeniu się skorupy zawierała nieco tlenu i dużo azotu, kwasu
węglowego i pary wodnej. Większa część atmosferycznego tlenu po-
wstałaby zatem z kwasu węglowego za pośrednictwem roślin. Pogląd
ze ciała niebieskie atmosferę swą częściowo tracą, pochodzi od Johnsto-
ne;a Stoney’a. Gazy powietrzne wymykają się tern szybciej, im lżejsze
są ich drobiny i im mniejsza masa ciała niebieskiego. Tern tłomaczy
się, że małe ciała niebieskie jak księżyc i Merkury prawie zupełnie
utraciły atmosferę, ziemia zaś utraciła tylko wodór i hel, które jed-
nak pozostały na słońcu.
IHHH
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
