Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - V. Pył słoneczny w atmosferze ziemskiej; zorza północna i zmiany w magnetyzmie ziemskim
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
117
zaledwie tysiączną część azotu dostarczanego przez samą
przyrodę.
Zawartość azotu w powietrzu wynosi 3980 bilionów ton.
Widzimy z tego, że tylko jedna trójmilionowa część tego azotu
zużywa się rocznie przez wyładowania elektryczne — przy-
puszczamy, że przybytek azotu do mórz jest na kilometr kwa-
dratowy taki sam jak i dla lądów. Azot związany idzie na
pokarm roślin na lądzie i w morzu, i przez życie tych roślin
a potem przez gnicie ich powraca do atmosfery lub do morza;
zawartość wolnego azotu w morzu jest oczywiście w równo-
wadze z azotem powietrza.
Ubytku azotu w powietrzu nie potrzebujemy się obawiać;
zgadza się to też z tem, że znaczniejsze nagromadzenia azotu
nie zdarzały się nigdy ani na stałych ani na ciekłych czę-
ściach ziemi.
Dla porównania powiedzmy (porów. str. 47), że podczas
rocznego wzrostu roślinności zużywa się nie mniej nad jedną
pięćdziesiątą całej zawartości kwasu węglowego. Ponieważ
z tego kwasu węglowego tlen się wytwarza a w powietrzu
znajduje się 700 razy tyle objętości tlenu, co objętości kwasu
węglowego, to roczny obrót tlenu wynosi jedną trzydziesto-
pięciotysięczną całej jego ilości. Innemi słowy tlen 100 razy
żwawiej niż azot przyczynia się do rozwoju roślinności, co też
zgadza się z wielką chemiczną czynnością tlenu.
Na zakończenie tego rozdziału musimy wspomnieć o oso-
bliwem zjawisku, o świetle zodyakalnem, które obserwować
można u zwrotników w każdą noc gwiaździstą, w kilka go-
dzin przed lub po wschodzie słońca.
U nas światło zodyakalne rzadko jest widoczne, najczę-
ściej jeszcze podczas porównania wiosennego lub jesiennego.
Światło zodyakalne opisują zwykle jako stożek światła, któ-
rego podstawa leży u dołu, a wysokość przypada wzdłuż kręgu
zodyaku, ztąd jego nazwa. Widmo światła zodyakalnego we-
dług Wrighta i Liais, jest ciągłe. Światło jego pod zwrotni-
kami ma być równie mocne, jak światło drogi mlecznej. Nie
ulega wątpliwości, że światło to pochodzi z oświetlonych słoń-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
