Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Nordisk romantikk
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Lidner.
43
var forut for sin tid, først 1865 blev denne reform gjennemført i
Sverige. Nu blev han for sin dristighet dømt til landflyktighet fra
Sverige i fire àr. Men Sverige hadde dengang et stykke av tysk
Pommern og rådde over universitetet i Greifswald. Her blev Thorild
ansatt som bibliotekar. Tross sin opposisjon hadde han aldri været
revolusjonær. Skrekkregjeringen i Frankrike vakte hans avsky, han
orienterte sig mot den i et skrift som han kalte „Rätt. Alla
Sam-hällens eviga Lag“ — det er blitt kalt for et grunnskrift for svensk
konservatisme og hans meningsfeller fra før regnet ham nu for en
frafallen, og hans rolle i Sverige var utspilt.
Ved siden av den nye tids kritiker stod en dikter, som gav den
gamle tids stil nytt innhold. Det var Bengt Lidner (1757—1793).
Han var fra Gøteborg, sønn av en musiker. Som liten mistet han
sin far og fjortenårsgammel sin mor. Henne glemte han aldri.
Hennes minne lyser i hans diktning. I sin skoletid hadde han levet
i pietistiske kretser, også Swedenborgs mystikk var han blitt fortrolig
med. Han hadde ført et temmelig utskeiende studenterliv, men
hadde svermet for Ossian og Klopstock. Dog, da han siden kom til
Stockholm, og blev forestillet for kong Gustaf, kunde han legge frem
vers i den galante stil. Kongen vilde gjøre ham til teaterdikter,
sendte ham til Göttingen for å lære gresk og til Paris, hvor
sendemannen Creutz, Atis og Camillas dikter, skulde ta sig av ham. Men
han tok bøker og klær fra sendemannen og stjal hans vers og satte
dem inn i sine dikt, så han blev sendt hjem i unåde. Han kom
nok til å skrive en tragedie „Erik, XIV“ efter kongens bestilling, men
kom ellers til å leve et litterært bohemliv, og i denne tid er det at
han skriver de dikt som gir ham hans betydning i svensk litteratur,
Grevinne Spastaras Død, Året 1783, Medea og Yttersta Domen.
Formen er her de almindelige aleksandriner, og stilen er en
klingende sentens-stil. Men tonen er ny. Følelsen bryter og bruser
i disse dikt, Lidners stemning er spent til det ytterste. Istedenfor
beskrivende skildring er det utrop, løsrevne antydninger og
avbrytelser. Dikteren kan ikke stå utenfor det han skildrer, han trer
frem, han roper til Gud i farens stund, han ber og han kjemper
med Gud i sitt sinn. Hans følelse når fra emnet ut til hele verden.
Sitt dikt om Grevinne Spastaras død begynner han med disse linjer:
På Nova Semblas fjäll, i Ceylons brända dalar,
hvorhelst en usling finns, han är min vän, min bror.
(Usling betyr her ulykkelig). Så går han over til fortellingen om
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
