Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
J
· - Vantrni.
e raheimen.
.-. ·« Pris for Fjerdungaaret Kr. 1.1s)
med Porto og alt. Betaling fyreaat.
Eit Mai aai dei itorske Folket.
Lysingar kostar 10 Ore Petitlina,
og daa etter Maaten for større Bolstavar·
oLaurdagden13de«’g’l—ovemlier·1880. l
4. Aarg.
l
Jkkjeleik dvkk med Vermen!
No slog det Verdi rundt, at det held paa og
lagar seg til eit stort Parti he1« heime, som vil
segja upp Samlaget med Sverige og gjera Norig
til ein Republik. Dei konservative set ut slikt,
so dei kann faa skrwina upp alle retttenkjande
Folk til aa verja um dei konservative Juteressar.
Men det er aa leika seg med Veriiien. Ft)r eit
halvt Aar sidan var der« ingen som tenkte paa aa
segjii upp Samlaget med Sverige; korleids det er
no, veit eg ikkse, men finst det slike Unionsfiendar,
so er dei konservatioe Skuld i det. Naiii— Folk
nmkring i Landet set- av baade innanlands og
utanlands Vliid, at mange vil skilja Liig med
Svenske11, so fer Folk til aa tenkja paa det, og
gjer dei sorst det, so veit ingen kot« den loyste
Tanken skjeioar av, og so kann der laga seg til
.eit «uni«onssientligt« Parti, fbir nokoii veit Ordet
av det. Det er rett som med all Preikingi mot
Prestarne preikcii· og preikcir mot Vari-
trni tritig heile Landet og fortel, at Vantro-i
trengjer seg inn sraa alle Kantar og et omkring
seg. Men detta et· ikkje klokt; mangein Maan,
som "tvilar ender— og v(c"a·-Aiied fessjokmtvfmsars
seg til aa tru paa Kristendonnnp’ men høiner han
at dei fleste tenkjaude Menner iktje trnr lenger,
so er det slntt paci Trtti banss og mangein, som
aldri hev tvilat forr, tek til asi tvila daa. Desi
konservative lokkar fram alt des,k:-i»jt dei er mest
rædde fin i Verdi, og skapar Mistru til Sverige
og religios Vantru der slikt ikkje fanst sytt.
Dati- gamle Gnnhild iPede1« Paars vilde
hemna seg paa Kraakurue, fordi dei hadde skræiiit
ho, so bo tapad det store Slaget mot Jeics Blok,
fekk ho Einerett til aa skjota Kraakur paa Øvi
Anliolt Stort klokare er ikkje dei konservatioe.
Dei fer det til aa«trioast« som dei minst likar.
Dei lovser paa den eine etter den andre av dei
Posarne, som Vindarne er i, men kann dei faa i
dei att?
Det skal ikkje stort til aa faa det til aabera
laust, naar dets er Uro i Lufti. 23de Februar
1848 i Paris saag det ut til, at det skulde jammi
seg. Diiix sall det eit Skot, og ingen visste, koen
som skant, og dette Skotet vekkte beile Februar-
Stormen, da ttnrkjcn Cigedom og Ægteskap kom i
small-
J Mars same Aaret gjekk det sameleidsi
Veilin Stormen var aat aaleggjaseg, og Folket
lielsad paa Kongen med Gledii; daa fall det tvo
Skot, og ingen veit, kven som skaut, men daa
laagad Strideii upp i heile Byen. Eiti skal ikkje
leikii seg med Vermen.
No bev me fenget vaart M inisterinm skolig-
nat; slield dei uo pint og saar llfred Is-Tankar
uiiiigring i vaderne, so kann radt det veksa upp,
ssom ingen likar
For Vinstremeiuierne likar ikkje Uppror. Det
) Ministeriet Poligimk var reaktiontert og styrde, daa
»»nlirevolutionen braiit frani.
- ’- « «- .-»-MM-SSV.-»w-»WMM-»«M
e
vert eingong ein Strid millom den innfodde Na-
tionaliteteu og den inuslutte — for- her finst tvo
Nattonalitetarz dei konservative, som helder vil
under Sverige enn under det norske Folkepiirti,
dei vil ikkje hoyrci til den nors ke Nationaliteten—,
og daa fhrst oert her Grunn til Strid, aa snakka
um, sofratnt ikkje dei konseroative lovalt vil bem-
gjasek·1. Men det er lenge til den Tid. Me
treng til oaare konservative; dei er liksom vaare
Mjolketeiiner. Naar dei rette Tennerne vaare
veks ut, so seller me. hine, og daa vert her vel
Strid. Men den Striden, sont daa kjem, veit
ikkje med Sverige, men med vaare eigne konserva-
tive, soframt dei daa ikkje med ?L’ilje fører Norig
i Ufred med Svetige til aa bergja dei konservative
Jnteressar".
Men dei konservative tarv iktje stnnda so (
paa deil Striden; for dei kjem sjolve til aa tapa. —
Etter det 19de Aarhundradet kjem det 20de, og
ikkjik det 18de.
Etterskrift um Graatenmo-Grcida.
(Av Jvar Morteiisoii)
Iio hev eg set so mange Slag lltthdningar
og M eldingar i Rladi um dette paa Graatenmoeu,
at eg trur det vil vera rett, um eg striti nokot
sjolti an um det. For Faae hell Ingen hev set
rett i alle Maatar. Eki likar det ille, at deihev
gjort so stor ei Sak av dem-, og det erikkje Mei-
ningi, at ea no vil gjem henne- endaastorre sjeld;
men det er so mange, som trur galet um meg,
at eg ikkje svnest eg kann tigjci plent still.—
Men det vart for langt, skulde eg retta paa alt
det galne, sont er meldt nm denne Sali. ·
Eg hadde hevrt so mhkje um alt Hat-dst1,)re
paa Eksisen, at det skulde daa vera so reint for-
sett eit Raarikje, dei hadde hver Gutarne. No
saag eg an Samt, som kunde thda paa dette.
Men eg saag daa an Maing som var vitngt, og
eg saag Offiseriir, som var plent som andre Folk.
"Nei, det maa vera berre nokot, som deifinnspaa,
dette,« tenkte eg. «Det er berre som eit Minne
sraa gamle Tider, dette, som sitt i Aalmugjen
endaa, at alt i Herstellet so skal det drivast fram
berre med Bondt. Det er berre liksom ei Ovtrut
naar dei ser desse glimande chedi og all den
drustelege Bnnaden og so desse keike strame Kararne
med Sverd og Belte og morske Minur og Fremtid-
Manns Maal og kyremind- Mannss Aatfeid, so
vert dei skrcenide og trut at dette er ikkje ZzoltI
men berre Storstvggingar og Trhn-Tt·)rkar, som
er sette til aa pitia og hardstyra dei. Det er ikkje
ansleids med dette hell som med Spøket«i og so-
voret," tenkte eg; «dei hev hohrt gamle Sogur,
og so gjeng dei og skjelv i Rwddhtcg og trur at
dei ser mange Ting, som aldri er til. For naar
Eiii berre vil brnka .Csitet, so kann det daa aldri
oera Meiningi, at alt her skal drivast med berre
Hardhugen Det vilde veiea reint motskapt det-
For« no til Krigen, som Eksiseii gjeld, so var no
»- -«-«-«–x««- »»«VMV .-
M»»x»« »-.· -««—.·—. -». -.–»x
ingen Tiiig so speleg sont eit lnirdstyrande og
vondsklegt Offiserslag; sor daa vilde Soldatarne
anten renna sin Veg som ein Saiieslokk, hell so
vart det Offiserarne, som fekk dei fyrste Knlunne,
» og det vore daci ikkje væl. Og eit slikt Skrænte-
sthre vilde dessutan vera til stort Mein for sjolve
Folkedaniiigi. Det kann aldri vera meint so,"——
tenkte eg. "
Og av Krigslogi fekk exi same Tanken. For
derstend det, at det er ei menneskeleg og vitsleg
Aatserd, som dei skal brukii. Difor meinte eg, at
so var Meiningi og so skulde det vera·
Men som sagt: eg saag altid samt, som var
paa eit annat Lag· Eg undrast pcia dette og
leitad ettei« Grnnnen til det. Huglynne og Ser- ·
mannshaatt kunde sulla hava nokot Skuld. Men
det slengde seg inn i so mangt, dette, at der lant
vera andre Grunnar au for det. So mykje fann
eg snart ut, »at Soldatarne sjoliie bar ei stor Skuld.
For dei sorte seg som Tt·ælar·z det var som
Mange trudde, at det var ein sjelvsagt Ti11g, at
Osfisereii skulde vera soin eit Troll og sara aat
med Soldatarne plent som han vilde-. Var det
daa Under nm dei misste sin Sjolvvyidnad og um
dei sjolrie an vart fulle av Raaskap og vond Vilje
so Lhdnaden vart berre som ei Angnetenest, som
dei gjotde av Tvang, med dei banuad sine . Iver-
menu i Hjartat Men det er den gode Viljen,
som gjeld for Gud, og eg meiner det er den, som
gjeld i Krigen au. Viir det so Under, nm det
var Mishag mot Hernnimisstellet? Mishtig og
Klagemaal var det meir av enu av Kjerleik, som
vil ofra seg for Land og zzolk
Det er liksoiii mange ikkje veit hell forstend,
at Offiserarne an hev sine Plikter, og at dei an
stend under vanleg menneskelea Log og Vilkor
Visste dei vlent det, og visste dei, at dei gjorde
sine Plikter,s o vilde dei knniuc asra og elskci dei
som andre Menneskje.
Desse Plikterne hev sin Grnnn i det same
for baade Ofsiserar og Mannskap: i Kjærle·iken
til Folk og Land. Er deibaae fyldte med den,
daa fhrst kann dei vera rette Fedrelandsverjarar,
og daa kjeiii det av seg sjolti med den rette Maa-
ten og det gode Samhove millom Osfiser og Sol-
dat, som er nokoav det fyrste det gjeld nnc.
Men naar Soldatarne trnr, at Osfiserarmk
berre er «h»o«ge Herr-ar," som bev si Moro av aa
plaga dei paii alle Maatar, og naar det im
stundom hender, at Offiserarne tek det sormhkje
med vondt og med hard Driving og Vanning
og Vondske, so er det ikkje godt for Soldatarne aci
koma til aa tenkja paa, at baade dei og Offiserarne
er utgjengne paa den eine store Sali; den aa verja .
sitt Folk og sitt Land.
Det kunde endaa ganga an, um Soldaten var
nieir upplyst; daa kunde han sansa seg betresjolo
Men er han raa og litet npplyst, daa kanu CIth
ikkje venta seg so mhkje av bonoin; daa skyldert
Offiseren so mykje meir, og det er daa det minste
Ein kann krevja, at han sjolt) skal visa Vordnad
for sitt Kall.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
