Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Oluf Kolsrud, Blodbadet i Stockholm aar 1520
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
blodbadet i stockholm aar i52o
i77
krav til den Romerske Kuria um vederlag for sine kostnader med aa
slaa ned upprøret i Sverige1, som den pavelege nuntius Arcimboldus
etter Christierns paastand var upphavsmann til. I si klageskrift over
Arcimboldus 1520/21 hadde Christiern uppgjeve desse utgiftene til
»månge hundrad tusund gyldén».2 Olaus Magnus, som hadde vore
Arcimboldus’s avlats-kommissær i Nord-Sverige, hev visst aa fortelja,
at kongen i 1521 gjenom sine sendemenn i Rom hev framsett krav
um ein viss sum: ti hundrad tusund gyldén.3 Det er det same talet
som Franciscus de Potentia nemner. Men dette pengekravet, decies
centena millia, ein million gyldén — var so umaatelegt, at det ikkje
kunde takast aalvorlegt.
— Men paa eit tridje punkt uppnaadde Franciscus de Potentia
det han vilde: at kongen stengde riket for Lutheranarne. Stillingi aat
nuntien til det lutherske kjetteri er klaar nok etter tvo
protokollasjo-nar i Visekanslaraktene fraa kardinalkonsistoriet. Bulla av 2. juli
1520, »Exsurge Domine», dèr påven fordømde Luthers villfaringar,
og paabaud aa brenna skriftene hans, og truga honom sjølv med
bann, var utarbeidd under samraad med teologar og representantar
for munkeordnar, som m. a. møtte i konsistorium 23. mai 15204;
ein av dei elleve tilkallte sakkunnige i dette konsistoriet var
Franciscus de Potentia som prokurator for Minoritordenen av
observan-sen. — Og daa der i konsistorium 14. desember 15235 vart dryfta
aa velja ein sendemann som kunde verka imot Lutheranarne i
Tyskland •— ei uppgaava som, daa det kom til stykket, vart tiltrudd
kardinal Campegius som legat —• var Franciscus de Potentia ein av fem
som var paa tale til nuntius; men, heiter det, »daa han ber bunaden
aat St. Franciscus’s orden, som Lutheranarne er serleg fiendslege
imot, tyktest han ikkje ver a skikka».
Var der nokon av dei Wittenbergske teologane i Danmark paa
den tid Franciscus de Potentia uppheldt seg der som nuntius, fraa
hausten 1521 og i 1522? Gabler verka som akademisk lærar i
Kjøpen-hamn i tvo aar, men gjorde seg ikkje paaakta utanför denne verk-
til over 14000 dukatar (Kyrkohist. Årsskrift 1938, s. 210); hovudsmannen paa
Varberg Henrik Krummedike vurderar skatten til 10—15000 gyldén (Danske
Magazin, 3. R., II, s. 160).
1 Jfr APD VI, s. 335. 2 APD VI, s. 337.
3 SRS III. 2, s. 71. 4 Tillegg 9, infra p. 233.
5 Tillegg 11, infra p. 235-6.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
