Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
<229
leir á sumardegi. að öll skip, sem til íslands koma á
einu ári, gætu ekki borið bann. Árnar skilja eðjuna
eptir í dölunum, eða bera hana til sjávar. |>ar sem
jökulár falla til sjávar, eru því leirur stórar, sandrif
og grynningar, og firðir og víkur fyllast, svo að þar
verður með timanum þurt land, sem áður var djúpur
sjór.
Jöklarnir bafa ekki látið litið eptir sig liggja bér
á landi að fornu og nýju. Eptir nýjustu rannsóknum
bafa peir myndað flesta firði og dali; pannig eru þeir
að mestu til orðnir bér á íslandi á timabili því, sem
ísöld er kölluð.
Meginbluti íslands er myndaður af eldi i fyrstu,
sumt niður i sjó, og befir síðan bafizt, en sumt
ofan-sjávar. En miklu er það yngra én mörg önnur lönd,
og þvi finnast bér ekki elztu bergtegundir, t. d. gneis
og granit, og ekki heldur leifar elztu dýra og jurta.
En þó landið sé ekki mjög gamalt, þá var þó eitt
•sinn svo heitt hér, að hér uxu viðartegundir, sem nú
gróa i Ameríku, þar sem hitinn er nálægt 20° C.
árið um kring. Leifar af þessum plöntum hafa
fund-izt hér, en þó óvíða. Seinna breyttist þetta, og varð
pá eins kalt hér og áður var heitt. |>á gekk isöldin
jfir, og ís og jökull lagðist yfir allt Island og öll hin
norðlægu lönd, allt suður á mitt J>ýzkaland. Orsökina
til þessa mikla kulda vita menn ekki, og eru ýmsar
getgátur um bana. Ein er sú, að Golfstraumurinn,
sem kemur sunnan úr heituhöfunum, og hitar lopt og
sæ hinna norðlægu landa, hafi pá haft aðra stefnu;
en engin vissa er fyrir þessu. Eu hyað sem þvi liður,
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
