- Project Runeberg -  Swensk-Latinsk Ordbok / Senare delen. K—Ö /
407-408

(1875-1876) [MARC] Author: Christian Cavallin
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - R - Regelbunden ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has been proofread at least once. (diff) (history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång. (skillnad) (historik)

ordinem, praeter solitum; afwika från r-n
normam transire, a regula discrepare,
abhorrere. -bunden: 1. till yttre form:
concinnus; ad regulam l. normam factus,
compositus; rectus; cujus omnes partes inter
se congruunt l. consentiunt (proportionel,
symmetrisk, harmonisk); en r. byggnad
aedificium concinnum, ad regulam directum;
ett r-t ansigte concinna facies; r-a gator
rectae, directae viae; r. stad urbs directis
viis l. vicis. — 2. om rörelser: constans,
aequabilis (motus stellarum constantes,
C.). — 3. i allm.: rationi, legi, praecepto
conveniens, consentaneus; compositus,
constans, certus, aequabilis; r-a
lefnadswanor, ett r-t lif vita aequabilis, constans
(frugi); föra ett r-t lif ad certam
(rationis) normam vitam (victum cultumque
vitae) instituere; composite et frugaliter
vivere; r-a trupper milites compositi,
ordinarii, justi (mots. tumultuarii); r-a ord
verba legi convenientia, (analoga).
-bundenhet: 1. i form: concinnitas; partium
convenientia; apta compositio. — 2. i
rörelser och i allm.: constantia; aequabilitas;
r-n af ngns lif vitae constantia; prisa r-n
af ngns lif vitae ad certam legem
convenientiam (vitam ut ad certam legem
convenientem, institutam) laudare; ords r.
verborum aequabilitas, analogia.
-bundet: 1. till form: concinne, congrue. —
2. till rörelser m. m.: constanter,
aequabiliter; certa lege l. ratione; ad regulam l.
normam; ad rationis praeceptum,
praescriptum; r. twå gånger i weckan
constanter l. certa lege bis in hebdomade; lefwa
r. ad certam rationis normam vitam
(victum cultumque) instituere; (composite
vivere). -lös: lege solutus; nulla lege
astrictus; dissolutus (vita). -messig: 1. =
regelbunden, se detta. — 2. = bestämd,
wanlig, öflig, ordinär: certus, ordinarius;
status; sollennis; det r-a förhållandet är fieri
solet, plerumque fit, ut -; r-a fester stata,
sollennia sacra; r-a tider certa tempora.
-messighet se Regelbundenhet. -messigt: 1. se
Regelbundet. — 2. = enligt bestämd ordning
l. sed: certa lege, certo ordine (recurrens
festum återkommande fest).

Regemente: 1. = afdelning af en här: a.
fotregemente: legio [legionen war
wisserligen mycket talrikare (4200-6000 man), än ett
af wåra regementen; men såsom ett
sjelfständigt helt, hwilket hade sitt eget namn,
motswarar den närmare, än cohors l. vexillum,
det swenska ordet]. — b. = hästregemente:
ala. — 2. = Regering, Styrelse. -mentschef:
tribunus; legatus legionis (under
kejsartiden).

Regent: rector, moderator, gubernator
civitatis, reipublicae; is qui praeest
(praeerat, praeerit) rei publicae, qui regit
civitatem; oinskränkt r. rex; dominus;
tjenstförrättande r. vicarius imperii l. regni (C.).
-skap: (vicaria) reipublicae administratio,
procuratio.

Regera: 1. i allm. = styra, beherska:
regere, temperare alqd, alqm; alicui
moderari; dominari in alqm; Claudius r-des
af sina hustrur Claudius uxoribus obnoxius
vivebat; han r-as af högfärd, af sina
lidelser servit superbiae suae, cupiditatibus
suis; cupiditates eum huc illuc rapiunt;
cupiditatibus regitur, ducitur. — 2. i
politisk men.: a. tr.: regere, gubernare
civitatem l. rempublicam; praeesse
reipublicae. — b. intr.: imperare, alltid om de
romerske kejsarne - imperante (ej regnante)
Nerone - medan Nero regerade; regnare =
wara konung, erkänd enwåldsherskare, således
regnabat Romulus, Mithridates; dominari
- om en tyrannisk herskare: Sulla
dominabatur (C. de Off. II. § 51). — 3. i
hwardagsspråket = wäsnas, storma: tumultuari
(quor t-as cum nostra familia?, Pt.);
strepere; r. med armar och ben manus
pedesque jactare. -ande: r. furste (princeps)
moderator reipublicae, qui praeest
reipublicae; r. drottning moderatrix
reipublicae; regina (quae praeest reip.); r. hus
domus regnatrix (T. Ann. I. cap. 4); r.
personer reges.

Regering: 1. imperium, i allm. och
särskildt med afseende på de romerske kejsarne
(Augusto idem dies accepti quondam
imperii princeps et vitae supremus; et tu,
Galba, quandoque degustabis imperium,
T. Ann. I. 9; VI. 20); temperatio,
administratio imperii; regnum =
konungaregering, enwåldsregering (ne a Tarquinio
quidem ad Anci filios rediit regnum, L.);
principatus (med afseende på de romerske
kejsarne, principes: primum facinus novi
principatus Postumi Agrippae caedes, T.
Ann. I. 6; jfr XIII. 1); mild, rättwis r.
mite, moderatum, justum imperium (L.
I. 48); kort r. breve imperium, regnum;
komma till r-n, öfwertaga r-n imperium
accipere, suscipere; rerum potiri; ad
gubernaculum civitatis accedere; föra r-n
rempublicam regere, gubernare;
reipublicae praeesse; under Cyri r. Cyro
regnante; under Titi r. Tito imperante; dum
Titus rempublicam l. imperium tenet. —
2. = den l. de regerande: ii, qui praesunt,
is, qui praeest reipublicae; rex (konung),
imperator, princeps (kejsare, furste).

Regeringsbörda: onus imperii. -form:
forma, genus, modus reipublicae l.
imperii; respublica; disciplina civitatis l.
reipublicae. -konst: ars l. scientia
civitatis l. reipublicae regendae. -sätt: modus,
forma reipublicae. -tid: tempus imperii
l. regnandi, regni (L. I. 21. 6); kort r.
breve regnum l. imperium; under Anci r.
Anco regnante; under Augusti r. Augusto
imperante. -ärende: res publica, civilis.

Register: index; tabula. -strator:
tabularius; commentariensis. -stratur:
tabulae. -strera: in tabulas referre.

Reglemente: formula; lex.

Reglera: ordinare; constituere; ad

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:20 2023 (aronsson) (diff) (history) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swelatin/2/0206.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free