- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
96

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - V. Pył słoneczny w atmosferze ziemskiej; zorza północna i zmiany w magnetyzmie ziemskim

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

96
niowania i przewodzenia temperatury żaru nie dosięgnie, już
na większych wysokościach zatrzymać się musi. Przyjmijmy
średnią wysokość 400 km.
Masy pyłu od słońca odpędzone są po części nie nałado-
wane, po części zaś naładowane elektrycznością dodatnią lub
ujemną. Tylko te ostatnie mogą stać w związku ze światłem
podbiegunowem, pierwsze wpadają do atmosfery i zwolna opusz-
czają się na powierzchnię ziemską. Stanowią one tak zwany
pył kosmiczny, o którego wielkiej doniosłości tak silnie prze-
konany był Nordenskiold. Roczny przyrost masy ziemi przez
meteory oszacował on najmniej na 10 milonów ton, czyli 500
razy więcej niż podano powyżej (str. 88). Również Lockyer
i w ostatnich czasach Chamberlin, byli zdania, że planety po-
wszechnie powstają z meteorów.
Od słońca na ziemię przynoszony pył, gdyby nie był ele-
ktrycznie naładowany, nie wynosiłby więcej nad około 200
ton rocznie. Chociaż liczba ta jest o wiele za niska, to jednak
przyrost masy na tej drodze jest bardzo nieznaczny w po-
równaniu z 20000 ton jakie ziemia otrzymuje przez meteory
i gwiazdy spadające. Ale działanie tego pyłu jest jednak z po-
wodu znacznego rozdrobnienia wielkie i w wyższych warst-
wach powietrza stanowi on zapewne znaczniejszą część drobno
rozdzielonego pyłu kosmicznego, aniżeli ta, jakiej dostarczają
spadające meteory i gwiazdy. Że-mimo swej stosunkowo nie-
znacznej masy cząsteczki te na stosunki ziemskie znaczny
wpływ wywierają, pochodzi po części ztąd, że są nader dro-
bne i dlatego mogą — jak pył z Krakatoa — długo, rok
przeszło, unosić się w powietrzu; powtóre zaś ztąd, że są na-
ładowane elektrycznie.
Działanie ich na ziemię uwidocznia się gdy się bada, jak
stosunki ziemskie zależą od położenia ziemi względem akty-
wnych części słońca, i od zmiany samego słońca co do czyn-
ności wysyłania cząstek pyłu. Dla tych badań musimy posługi-
wać się mnóstwem dat statystycznych, gdyż tylko przez długą
seryę spostrzeżeń możemy posiąść jasne pojęcie o działaniu
pyłu słonecznego. Cząsteczki te unoszą ze słońca gazy, które

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0110.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free