Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
72
kvæði. Má og vera aö marga fleiri mætti telja, þótt oss sje ekki um
það kunnugt.
Höfundur þeirrar bókar, er vjer hjer vildum minnast á, Josef
Cala-sanz Poestion er ekki nema hálffimmtugur að aldri og má því enn mikils
af honum vænta. Hann er fæddur 7. júní 1853 í Aussee í Steiermark.
Atti hann fyrst að verða prestur, en fannst það ekki eiga vel viö sig
og tók f>vi að lesa málfræði og bókmenntasögu. Síðan 1886 hefur hann
verið forstöðumaður bókasafns innanrikisráðaneytisins iVínarborg. Snemma
byrjaði hann að rita og vóru hin fyrstu rit hans aðallega um fornfræði
Suðurlanda (»Grískar skáldkonur« 1876, »Grískir kvennspekingar« 1887,
»Frá Grikklandi, Róm og Islandi« 1887). En brátt hneigðist hugur hans
meir norður á bóginn, til Norðurlanda og einkum Islands. Hann var
meðal binna fyrstu, er vakti athygli Pjóðverja á gildi nútíðarbókmennta
Norðurlanda, Dana, Norðmanna og Svía, og þýddi mörg rit þeirra (t. d.
eptir Holger Drachmann, Chr. Elster, Rudolf Schmidt, Kielland, Ibsen
o. s. frv.). Hann ritaði og »Leiðarvisi til að læra norrænu« (2 bindi),
og bæði danska, norska og sænska mállýsing, sem hafa áunnið sjer
mikiö lof. Pannig segir hinn . alkunni hljóðfræðingur J. A. Lundell,
háskólakennari í Uppsölum, að sænska inállýsingin sje sú bezta, sem til
sje á útlendu máli. Og um norsku mállýsinguna segir hinn norski
hljóðfræðingur Aug. Western, aö hün sje sú bezta, sem yfir höfuö sje
til, og þann dóm segist prófessor Joh. Storm (i sinni frægu bok
»Eng-lische Philologie«) að verða að staðfesta. Það sýnir og hve góðar
mál-lýsingar Poestions hafa þótt, að viö háskólann i Uppsölum hefur verið
fyrirskipað, að nota bæði hina dönsku og norsku mállýsing hans við
kennsluna í þessum málum. Það er og meðal annars vottur um, hvert
álit Poestion hefir áunnið sjer með ritum sinum, að bæði dönsk, grisk
og islenzk bókmenntafjelög hafa gert hann að brjeflegum eða
heiðurs-fjelaga sinum, og krossaður hefir hann verið bæði af Austurriki,
Dan-mörku, Noregi, Sviþjóö og Grikklandi.
Um Island og islenzkar nútiðarbókmenntir hefur Poestion samið
fjölda ritgerða og byrjaði hann á því um 1880. 1883 þýddi hann »Pilt
og stúlku«, 1884 »íslenzk æfintýri« og 1885 ritaði hann sina góðkunnu
bók »Island og íbúar þess«, og svo loks nú siöast (1897) »Islenzk
nú-tiðarskáld«.
Um þessa bók hefir dr. Hjörn M. Olsen þegar skrifað ritdóm i
»Oesterreichisches Litteraturblatt« (VII, nr. 1) og lokið á hana miklu
lofsorði, enda á bún það fyllilega skilið.
Bókin skiptist i þrjá höfuðkafla. Fyrst er inngangur (bls. 1—45)
og er í honum fyrst almenn lýsing á landinu’ og þjóðinni og stuttlega
drepið á lifsferil hennar, menntalif og þjóðsiði allt frá landnámstið, en
þó einkum nú á dögum. Kennir þar margra grasa. Þar er um
lestrar-fýsn og kvöldvökuskemmtanir, sögulestur, ríninakveðskap og
kveðskapar-kapp (að kveðast á o. s. frv.). Pá er uni hagmælsku-atgjörvi manna og
hve tamt mönnum sje að mæla ljóð af munni fram, stundum þannig að
annar byrji, en hinn botni; eru tilfærð dæmi upp á ýmsar lausavisur,
og þær greindar i flokka (háðvisur, níðvisur, klámvisur,
beinakerlinga-vísur o. s. frv.). Þá er og um ljóðabrjet’, afmælisvísur, brúðkaupskvæði,
crfiljóð, minni, veðurvisur, hestavisur, bæjavísur, formannavísur o. s. frv.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
