Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
154
af orðum, sem koma fyrir i þeim. Vjer skulurn taka til dæmis eina
draugasögu, eina útilegumannasögu og eina gamansögu. »Djákninn á
Myrkå«: asahläka, axlarsaumur, hempuslitur, isjaki, jakaferð, küpa
(== höfuðkúpa), orðraða, reik (illa til reika), ryðja (sig, um á), skaddaður,
skálastafn, tefja (á bæ). »Jón frá Geitaskarði«: afarreiður, amboö,
bragð (mark), bregða (e-m, í glímu), dauðadægiir, galdraskrudda,
gangna-maður, hófur (mark), lambahópur, låtalceti, netnäl (mark), neyta (sín = beita
sjer), stallbróðir, undanleit, vaninhyrndur, vitstola, þröskuldur (=
hraun-alda?), æfur. »Sálin prestanna«: angraður, draga (nafnorð) hrekkur,
hugsýki, lást (e-ð eptir), sál (= skinnsál), sœkja (eptir e-m, um stúlku eptir
karlm.). Oll þessi orð vantar i orðasafnið og i hinum eldri
orðabók-um koma varla fyrir nema svo sem 4 eöa 5 af þeim. En oss finnst
aö þó hefði verið ástæða til að taka þau með. Vjer sjáum ekki betur
en að eins mikil ástæða sje að taka t. d. stallbróðir eins og stallsystir,
sem er i orðasafninu. Bæði þessi orð eru tilfærð i orðbók Cleasbys,
en tilvitnunarlaust.
Vjer álitum, aö þetta nægi til að sýna, bversu mikils er i vant,
að vjer höfum enn fengið fullkomna oröabók yfir nýja málið eöa
islenzka tungu i heild sinni. En aö þvi takmarki ættum vjer þó að
keppa sem fyrst. Allar menntaðar þjóðir låta sjer næsta umhugað urn,
að fá sem fullkomnasta orðabók yfir mál sitt og verja til þess stórfje.
En hvað höfum vjer gert í því efni? Svo sem ekkert. Og þó er
málið okkar dýrmætasti fjársjóðurinn, sem vjer eigum til. Væri þá ekki
vert að verja nokkrum þúsundum króna til þess, að draga þennan
fjár-sjóð fram úr fylgsnunum, svo að allir mættu sjá, bæöi hve stór hann
er og hve mikils viröi hann er? Væri nú ekki ráð að gripa tækifærið,
meðan vjer eigum völ á manni, sem bæði hefur viljann og þekkinguna
til þess að leysa þetta verk vel af hendi? Vjer álítum það, og vjer
skulum hreinskilnislega segja, hvað oss finnst að ætti að gera. Alþingi
ætti að veita dr. J. Þ. svo sem 2000 kr. i nokkur ár til þess að vinna
að fullkominni nýislenzkri orðabók. Hefði hann þessa fjárupphæð til
umráða árlega, þd gæti hann fengið sjer aðstoðarmenn, t. d. einn eða
tvo stúdenta til þess að lesa bækur og safna nákvæmlega oröum úr
þeim og eins og úr daglega málinu, en svo gæti hann tekið við og samið
orðabókina upp úr söfnum þeirra. Ætti þá helzt að semja tvenns konar
orðabók. Fyrst fjórða viðbætinn við islenzkar orðabækur meö
tilvitn-unum i sama sniði og hin fyrri söfn hans, og siðan fullkomna
orða-bók yfir islenzka tungu að fornu og nýju i einu, en handhæga og án
allra tilvitnana. Væri dr. J. Þ. til með að taka verkið aö sjer með
þessum kostum, þá mætti álita málinu vel borgið. Og að hann mundi
fús til þess, virðist mega ráöa af hinni dæmafáu ósjerplægni, sem hann
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
