- Project Runeberg -  Eimreiðin / IV. Ár, 1898 /
230

(1895-1975)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

230

hefur próf. S. Bugge sagt mjer, að hann hefði sá verið af
Norðmönn-um, sem mest hefði skynjað anda málsins og alla setning. En til fess
aö komast svo vel niður í málinu, gerði hann lika það, sem fæstir
munu hafa gert, og enginn mun gera eptir honum. Hann tók sjer
fyrir hendur að snúa orðabók Konráðs Gislasonar við, svo aö hann setti
islenzku orðin fyrst og dönsku þýðingarnar á eptir. Petta hefur hann
sagt mjer sjálfur. En með þessu móti komst hann að fullri raun um,
hvað var fornt mál og hvað var nýrra.

Allar hans útgáfur eru nákvæmar, sem sagt var, þótt ekki sjeu þær
svo úr garði gerðar sem sumir heimta frekast nú á dögum. En jeg
hef komizt að raun um, að það mættu sumir af hinum siðari svokölluðu
útgefendum þakka fyrir, ef þeir hefðu hæfileika Ungers til aö lesa
hand-rit og gefa þau út, svo vel sje, þótt þeir sömu hengi sig meira i
dauðan bókstafinn en hann. En hann vissi lika til fulls, hve rjettritun
i fornislenzkum handritum er sjálfri sjer ósamkvæm, ónákvæm og
óáreið-anleg. — Pað kom fram á síðustu árum árás á útgáfu hans af
Heims-kringlu. Hann gaf hana út þannig, að hann tók upp úr handritunum -—
á víxl —- orð og orðatiltæki, þegar hann áleit þau betri og upphaflegri
i einu en öðru; þessa aðferð hafa margir haft, og má margt á móti
henni hafa, en ef mismunagreinir handritanna eru prentaðar neðan máls
og þar sýnt, hvaðan hver málsgrein í meginmálinu sje tekin, er skaðinn
ekki mikill. Meinið var nú það, að Unger sá sjer ekki fært— af hvaða
ástæðum sem það nú kann að hafa veriö, hvort sem það var honum
að kenna eöa öðrum — að prenta mismunagreinirnar. En afleiðingin
varð su, að útgáfu hans er ekki vel hægt að nota við visindalegar
rannsóknir. En hitt er höfundi þessarar greinar fullkunnugt um, að sú
árás, sem getið var um, var algjörlega ranglát aö þvi leyti sem Unger
var brugðið um óráðvandlega meðferð handritanna. Ekkert gåt verið
honum fjær en það. Pau brigzl átti hann sizt skiliö fyrir allan sinn
mikla dugnað. Það er valla ofsögum sagt, að segja, að ef hann hefði
ekki útgefiö þau rit, sem nefnd voru, mundi margt af jbeim liggja enn
óútgefið og óþekkt af öllum þorra manna.

Unger var ekki sýnt um að rita ritgjörðir; formálar hans eru jafnan
stuttir og veigalitlir; formálana fyrir þeim ritum, sem hann gaf út með
öörum, munu þeir hafa samið að mestu. Ein ritgjörð liggur eptir hann
allmerk um mun á stuttum og löngum raddstöfum i forrrmálinu (1843).
En útgáfur hans munu halda nafni hans á lopt um langan aldur.

Um háskólakennslu Ungers get jeg ekki sagt neitt, sem von er
til. En jeg veit, að hann hefur stundað hana með sinni vanalegu
sam-vizkusemi. Hann var prófessor bæði i rómanskri og germanskri mai-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sat Dec 9 22:04:26 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/eimreidin/1898/0248.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free