Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
179
nokkuö sé um hirt. — Annars lítur nú svo út sem latínuskólinn
eigi ekki að verða annað en »gagnfræðaskóli« eöa jafnvel
»bún-aðarskóli«, því aö öll »þjóðin« viröist ekki hugsa um neitt annaö
en matinn, alt sem er hugsjónarlegt, er skoöaö sem óþarft eöa
jafnvel skaölegt, og þaö standi öllum »nytsamlegum« fræöum fyrir
þrifum. Menn eru farnir aö berjast fyrir »nýju málunum«, til þess
aö nemendurnir geti talaö viö útlendinga, og svo lifa menn í þeirri
»innbyrlingu«, aö þá fari allir í ööa önn aö lesa útlendar bækur, því
hversu mikiö sem »nytsemdar«-glamriö er, þá er öll þessi skölakensla
ekkert annaö en bókvísi, reynslulaus skoöun og ekki annaö; lífið sjálft
og verk lifsins eru lokaöur heimur eftir sem áöur. Pannig eru
fjölda margar fræöigreinar einnig kendar í hinum skólunum, og i
hverjum skóla. og enginn veit neitt i neinu aö nokkru gagni; en
þetta skólakák stendur nú einusinni á dagskránni og veröur aö
standa þar fyrst um sinn. Fyrir flestum er þaö nafniö tómt; þaö
lætur svo vel i eyrum »aö vera í skóla«, en hversu mikiö
almenn-ingur ber úr býtum af skólalærdóminum, það hefur reynslan sýnt
fyrir löngu.
Par sem latínuskólinn heimtar — eöa hefur heimtaö —
undir-búningskenslu, þá er þetta náttúrlega ekki heimtaö i hinum
skól-unum, svo sem eru »kvöldskölinn«, sem er privat-fyrirtæki;
engan undirbúning þarf heldur til »sjómannaskólans«,
nemendurnir komast þangaö alveg ókunnir allri »mentun« — ekki svo
vel, aö þeir þurfi aö hafa tekið í ár! En i öörum löndum fær
enginn aö taka pröf ä slíkum skóla, nema hann kunni ýmislegt og
hafi vanist sjómensku áður. Pá er »kvennaskólinn«: sama
hrúgaldið af ýmsum fræöigreinum, og sama má segja um
barna-skólann: þar er alt gert til aö hrúga sem mestu upp á
nem-endurna, án þess þeir hafi neitt verulegt gagn af öllum þessum
ósköpum, því í rauninni er ekki mikil löngun til verulegrar
þekk-ingar, enn síöur til þess að efla dáö og dug, alt er undir því
komið »aö sýnast«, en ekki »aö vera«. Fólkinu þykir svo mikiö
í munni þetta: »aö mentast«, »aö vera í skóla!« Sönnunin fyrir
þessu er einmitt sú, aö hér eru nú aldrei út gefnar neinar bækur
fræðandi efnis; — þaö, sem af þessu tægi stendur nú í blöðunum,
er lesiö eins og hvert annaö »newspaper trash«, sem
Englending-urinn kallar svo, það er lesið, rifiö sundur, haft til umbúða, eöa
gleymt. Skólabækurnar eru þaö einasta, sem út kemur til fræöslu,
flestar ónýtar, svo sem eru dönsku lestrarbækurnar, sem hér eru
12*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
