Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
10
Fedraheimen.
19de Januar 1878.
Foreldri sine i Herren, for det er rett,« og paa
det fjorde Bodord, som slutar med den Lovnaden,
»at det kann ganga vael med deg, og dumaa liva
lengje i Landet.« Detta hev gjort, at eg· er komen
paa desse Tankar. Kor hardt det hev voretsyr meg
aa vinna soleids yver mitt eiget Hjarta, det veit
Gud Fader; men eg ser ingen annan Maate aa
berga deg ut av denne Naudi paa. Lat oss lita
paa Gud, at han vil styra det Alt til det Beste;
og skulde han styra det so, at me vert skilde syr
all Tid, daa lyt me prøva aa tru, at han vilde
det so til vaar Sælabot. Giftarmaal segjer dei
vert avgjorde i Himmelen, og er vaart avgjortder,
so kann Jngen skilja oss i Lengdi. Men kor som
gjeng, ——— sylgjer du mi Raad, so veit me, at du
—— og kannhenda eg med —hev Guds Vælsigning
yver Livet.« — So talad Johan fyr den sorgfulle
Møyi7 men enoaa han letst vera sterk, var det
daa lett aa sjaa, kor hardt det var fyr honom aa
tala som han gjorde. Meir enn ein Gong svigtad
Mælet, og Munnen hans bibra·d av den tunge
Sorg, som brann honom i Bringa.
Daa han hadde talat ut, saag Maria lengje
og kvasst paa honom med sine store vaate Augo,
liksom ho vilde sjaa honom radt inn paa Hjarte-
botnen. Men det ho las i hans graatslorde Augo,
som glødde i liksom endelaus Sorg, gjorde henne
nok sullt trygg. Ho rettad Henderne sram og
sagde: -
,,J Guds Namnl———naar Du vil det soleids.
Gud, foer eg tru, vil gjeva meg Kraft til aa vinna
yver mitt Hjarta, liksom Du hev vunnet yver ditt.
— Men det maa Thorbeck saa vita, at det vert
berre Haandi, han fær, og ikkje Hjortat· Kann
han lita seg med det, so skal eg i Truskap vera
Husvivet hans, so lengje Gud vil.«
Ho hadde sagt detta med merkjeleg Ro; men
snaudt var siste Ordet komet yver Tanngarden, so
kom det fyr henne som ho hadde sagt Daudado-
men yver baade seg sjølv og si Livsens Gleda.
Ho heiv seg med eit Skrik av Sorg um Halsen
hans, gav honom ein lang Kyss, og seig so magt-
laus ned paa ein Stol.
,,Gakk no, Johan, og lat meg vera aaleinel«
kviskrad ho," og trykte Henderne mot Bringas, som
ho var rædd ho skulde sprengjast av den harde
Hjartebanking; ,,gakk, og Gud vere med deg-og
med meg.«
Endaa ein Gong boygde han seg ned yver
henne, kysste henne paa Panna, og sagde i strid
Graat: ,,Ja, eg gjeng; men gloym ikkje meg, um
du eingong treng um ein god Vent Far væl!
Gud verje degl« "
Han sprang upp paa Kammerset sitt, pakkad
Skreppa, og tok so av Garde, utan aa bida paa
Meisteren. Han hadde gjort upp med honom Kveld-
en syreaat, og sagt, at han var meint paa aa
Skildringar fraa Ikaliku
(Ved Kristoser Janson).
1v r).
Ei Helgenvigfla Ei Nonncvigfla. Ei
Dyrvigsln.
J Dag skal me ganga i· Peterskjyrkja og sjaa
paa, korleides ein Mann verd uppteken millom
Heilagtalet. Kvat han heve gjort, skal me inkje
kunna segja, men Benedetto fraa Urbino heiter han,
og Kapucinarmunk var han.- Paven skal koma i Kyrkja
i Dag og heile Biskopssylgjet,’ sso det er inkje at
undrast paa, at Folk stroyma til Kyrkja. Er du
tidleg ute, kann du endaa faa Tid til at sjaa
deg liten Grand ikring. Dettas er daa det mer-
kelege Huset, som er bygt paa ,,Tyskarne sine
Synder,« som Romararne spottande sagde, · naar
Johan Tezel’ og hans Jamlikar sende dei fulle
Pengekistorna um Alparne, som dei hadde samlat
ved Avladshandelen i Tyskland. Detta er det
Huset, som er so uhorveleg stort, at den største
Kyrkja ellest i Europa makleg"t kann standa inne i
t) Framhald fraa ifjor«
fara no med det snaraste, og det hadde daa Mei-
steren ikkjehaot nokot imot.
» No veit Lesararne, kor det bar til, at Maria-
’styrde Johan og tok Thorbeck« Alt same Kvelden
sagde ho til Foreldri sine, at ho var meint paa
aaigjera som dei vilde,- og daa Thorbeck fekk vita
det, tingad han Lysing strakst, endaa ho beint
sagde honom, at ho ikkje gjorde det med god Hug.
Men ein Ting kunde han ikkje skyna; Maria skilde
ut, at ho alt til Brudlaupsdageti vilde faa vera
roleg fyr seg sjolv og ikkje turva syna seg ute i
Lag med honom. Og ho heldt seg oerkeleg inne
i alle dei otte Dagarne, og det mest berre paa
sitt eiget Kammers, so ho osta ikkje kom ned til aa
saa seg Mat, dessmeir« helst naar ho visste, at Thor-
beck var i Huset. Men kom ho, so saag ho so
bleik og arm -ut, at alle andre Foreldre enn dei
ho hadde vilde hava teket Fæla.
Og no, daa det var lyst fyr henne og Thor-
beck, var vcel daa nokon Ting meir rimeleg, enn
at ho rett stengde seg inne?
Murrande saag Meister Kugler paa den tome
Stolen med Bordet. ,,Kor lengje vil ho halda
paa med detta Vaset?« spurde han. »Eg meinte
ho hadde havt Tid nok no til aa slaa denne Jo-
han’en av Tankar· Denne endelause Sytingi vert
eg snart leid av!« «-
"»Aa lat henne vera," road Moeri. ,,Kann
Thorbeck lita seg med det, so kann altid me. Og
er ho eingong paa Gartenau og sæt sjaa, kvat det
er aa vera rik Frua, so jamnar det seg nok. Lat
oss takka til, at me er komne so langt med henne;
no kann det daa ikkje gjerast um atter.«
11L
Heile Vuchenheim var sorviten paa, kvatslags
Brudlaup det skulde verta av detta. Ein og An-
nan, som visste nokot um, korleids Maria tok det,
meinte, at dei kom visst ikkje til aa gjera større
nokot Brudlaup, men lata det ganga so stilt; det
kunde no hova best med Thorbecks Framserd hellest
au, det. Andre meinte, at Thorbeck visst denne
Gongen vilde gjera det rettugt gildt, og halda eit
Brudlaup, slikt som Buchenheim ikkje paa lange
Tider, ja kannhenda aldri, hadde set Maken til.
Dei fekk snart vita Greida. Fyrstundes i den
Vika, daa Brudlaupet skulde standa um Fredagen,
gjekk det Vrudlaupsbod Byen rundt, ikkje berre til
Storkararne, ’som Borgarmeisteren, Dokteren og
Apothekaren, men til alle, som hadde berre aldri
so litet aa gjera med Kugler og hans Hus. Hjaa
alle Bakarar vart det tingat paa alle Slag Braud
i Mengdevis, og lika eins paa Kjot hjaa Slaktar-
arne. Ja der gjekk Segner um, atpaa Brudlaups-
aftanen skulde det sara ei Vogn sraa Gartenau til
Storbyen, som skulde føra heim fint Vin og andre
Ting, som ikkje var aa faa i Buchenheim·
det. Det ser slett inkjeso stort ut, med det same du
stig inn; for det eine hader so makalaust inn i det
andrex at du inkje verd var Storleiken. Fyrst
naar du tek til at vandra millom alle desse Sule-
raderna, og Marmorgravminni, inn i alle desse
Smaakyrkjorna paa alle Sidor og mest aldri verd
serdug, so merkar du nog, detta maa vera nokot
utisraa stort. Fyrst naar du ser, kor Kyrkja glyp
den eine Mannaslokken etter dens andre, og dei
verda burte som Dropar i Havet; fyrst naar du
steller deg upp imot ein av desse digre Stolpom, som
bera Himlingen, og set at du verd som eit Sand-
korn, som ligg dernede paa Fotstykket —— fyrst daa
tek du til rett at glaama og stira. Eg vil inkje taka
meg til her at skildra Peterskyrkja, det hava so
mange gjort syrr meg; men eg vil berre segja
somyket, at ein kann ganga her dagevis og inkje
verda mett av at sjaa paa alle dei sagre Kunst-
verk, som pryda nyrkja baade i Marmor og Mo-
saik. Her er ,,Pieta« etter Mikel Angelo, her er
dei makalause Lavarne etter Kanova, som vakta
yver Kista til Pave Klemens dens trettande. Den
eine sov, den andre lettar litetckpaa Labbenz du er
viss um at faa Kloi i deg, røyver du Kista. Her
er Marmorgravminnet, som Torvaldsen hogg yver
Pius den sjaunde. »
No velt Folket inn i Kyrkja.» Or Vegent
der er Sveitser-Livvakti. Jnn koma dei marser-
- Benedetto.
Enn kor snogt Folk no skistad Meining um
Thorbeck. Det var Jngeii meir no, som talad um
den ,,ugodslege Karen« elder um ,,Lauparfanten«
elder um den ,,brune Einbuen« o. s. sr.; no var
Thorbeck ein Fagna Mann, og dei fann det heilt
rimelegt, ja fint gjort av honom, at han, som var
ein langframande Mann, ikkje so med same hadde
trengt seginnpaa Folk, men hadde ventat paa detta
gode Tilhovet til aa gjera seg meir kjend med
Grannarne sine. Berre dei, som ikkje var bedne,
drog enno paa Akslom liksom speande, naarThor-
beck vart nemnd; men dei sagde ingen Ting, at
Folk ikkje skulde tru dei var surtne, for dei ikkje
fekk vera med i Vrudlaupet· — Um Maria domde
dei au no paa ein annan Maate. ,,Ho hev gjort
det godt,« sa dei, og istadenfyr aa hava aathenne
fyr Truloysa mot Johan, skynad dei no greidt
alle ihop, kor klokt hoi Grunnen hadde gjort.
Um Brurebunaden hennar vilde dei vita; ·at Thor-
beck fekk den sydd hjaa ein Finskræddar i Storbyen,
so ho ikkje visste um det, og det skulde no verta
ein Klædning, som aldri var set slik i Vuchenheim.
Men daa laut alle dei andre sagre — og
usagre — Kvinnsolk,. som skulde vera med, au hava seg
ein nokot-somt skipeleg Vunad, og so vart det med ei
Vaskiiig og Strjuking og Sauming og Pynting
Byen rundt, so Folk fekk "kje tenkja paa annat, og
Skræddartie kunde hugheilt kravt tridubbelt Pris,
dei hadde fenget det paa fyrste Ordet.
Endeleg kom daa den Fredagen, dei so saart
hadde lengtat etter. Alt i Otta tok det til aa
dundra med Kanonskot — for Thorbeck hadde
fenget utlaant dei tri smaae Kanonarne, som utgjorde
Byens »svere Skyts« —, og Gategutarne skreik
sitt skylduge Hurrahl fyr kvart Skot. Desse same
Gutarne visste au aa sortelja um ein Æreport,
som skulde vera uppsett paa Gartenau sramsyre
Jnngangsdori; men det var no mest meir enn dei
gode Folk kunde fata, og gjorde dei so forvitne,
at dei var mest utor seg. »
Vigsla skulde ganga fyr seg heime paa Gart-
enau, og ikkje fyr Klokka sem, fyr at den fælaste
Vermen kunde vek««a yver til daa. Men alt iMid-
dagstidi saag Ein Gjenturne i lett Morgonbunad
fara fraa Hus til Hus, til aa hjelpa kvarandre
med aa setja upp Haaret, elder fyr aa raadleggja
med kvarandre um Pynte11. Men Federne spankad
paa same Tidi byrge ikring i svarte Sundagshosur
og blankpussad Styvlar, liksom dei vilde syna kvar
Ein, som ikkje fyrr visste det, at dei au skulde til
Vrudlaups.
Klokka 4 var dei væl fullbudde kvar Ein til
aa taka ut. Men no vilde Ingen ganga"syrst,
maavita, og so stod Vindaugo fulle av høgtids-
klædde Folk, som berre stirde og stirde, Gata upp
og Gata ned, um daa Jngen vilde byrja. Ende-
leg ruslad Skræddaren, Groote, med sitt Viv i
ande, klcedde som fyre Aarhundrad sidan, raude
og gule med Hjelmar paa Hovudet og Svjotokser
i Hender11a. Det er nett som paa ein Eksisplass
— ,,holdtl" — der stoyta dei Spjotokserna i
Golvet, so det singlar, og snu seg paa Hælarne·
Dei gjera Gota fraa Kyrkjedori og upp aat Al-
taret fyre Paven og hans Fylgje og halda Aul-
mugen undan· Jnntim denne Lina fcer du inkje
sleppa, minders du er klædd i svart Livkjole og
kvit Halsklut. Alle Kvinfolk, som vil saa Rum
paa det store Trevet, som er nppsett øvst i Kyrkja,
lyt vera svartklcedde, med svart fyre Andletet.
Der hava dei kveikt Ljosi i den store Koren;
det er tusund paa tusund iRader, i Stjernor·.
Dagen er utestengd· Vakset dryp i Hovudet ditt,
kjem du innaat· «
Med Jngongen til Koren er det upphengt
Maalarstykke, som skildra alle dei Furdeverk (Mi»-
rakler) dette Heilagmennet heve gjort. Snart er
det ein blind, han giv Syni atter, snart er det ei
bringesjuk Gjenta, han gjerer heil. Han heve so-
leides voret eit Slag Underdokter denne Broder,
Jkring kvart Maalarstykke er det sest
ein Straalekrans av Ljos. Uppe i Kortavla er
det og innfelt ein rund Krans, men han er endaa
gjoymd av« eit Slør.
Men min gamle Ben Petrus, kor liver han
i Dag skal tru? Den som inkje veit, koen Petrus
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
