Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
218
Fedraheimen—·
23de Marts 1878.
og Avbetalingtid 30——40 Aar, samt i det heile
paa ringaste Vilkor.. Som Tillag hadde ho fram-
sett: Med Avsyn paa dei-Have som Næringsvegerne
vaare no er i, gjev Thinget Regjeringi Fulltnagt
til aa taka upp eit millomtidigt Laan inntil 10
Mill. ·Kr. Laanevilkori maa leggjast fram fyr
Thinget til Godkjenning. Laanet skal forrentast og
innfriast ved det faste Laan. Borch og Havig hadde
framsett eit liknande Forslag med det Skil, at det
ikkje var gjevet Storthinget Avgjerdsla av Vilkori,
men at Staten skulde sjaa til aa faa Laanetso ringt
som det var Raad til. Fraa Reinhardt laag det
ogso Forslag: Soframt det maa haldast naudtur-
velegt, kann eit millomtidigt Laan paa inntil 10
Mill. Kr.’ upptakast. Fyr eit slikt Laan gjeld ikkje
dei ovanfyre upsette Vilkor. — Aschehoug fram-
settefendaatil eit sjorde, som berre skilde seg fraa
Reinhardts ved at ingen viss Sum var nemnd.
Reinhardt vilde helst berre hava det faste
Laan, soframt Ein kunde faa det paa gode Vilkor,
ogdet meinte han, det var Von um no. Kor som
var, so hadde Finantsministeren best Greida paa
det. Ved aa leggja Laanevilkori fram fyr Thi11-
get vilde det baade verta dyrare og drygjast« alt
utetter. Borch. Til Jarnvegsarbeidet kunde Sta-
ten sgreida seg utan millomtidigt Laan, men det
var smaatt fyr Pengar i Banken, so disyr nokon
Utveg maatte gjerast straks. Sverdrup: J 1851,
daa Regjeringisokte Storthinget um Fullmagt til aa
taka upp eit Laan paa 2 Mill. Spd., vart Thingets
Rett til aa avgjera Vilkori godkjendt, og det vartikkje
dyrare syr di, men tvertimot det billegaste Laan,
Landet hev havt. Ogso i 1857 sette Thinget upp
Vilkori fyr Laanet. Naar det i 1862—63 lagde
alt i Regjeringi si Hand, var det med Von uni,
at Statsraadarne snart· skulde koma i Thinget til
« Samarbeid. No daa det galt det største Laan,
Landet hadde havt, vart det kravd ei so stor Til-
tru til Regjeringi, som aldri fyrr hadde voret gjort-
———Det var greidt, at fyr ei slik umfram Fyreraad,
som detta millomtidige Laanet var, kunde ikkje Vil-
kori avstakast so med ein Gong som fyr det faste,
annat dei maatte fyreleggjast Thinget att. —
Han trudde, at Staten fekk meire Tiltru, naar ogso
Nationalforsamlittgi var med, og kannhende Kon-
kuransen (Tevlingi) um Tilbod ogso vart sriare
daa. Det var sagt, at Storthinget ikkje hadde
Skhn paa slike Saker, men det var vel heller ikkje
umogelegt fyre Regjeringi aa fara feilt. Hati
trudde ikkje, han kunde hava full Tillit til Regje-
ringi. — Det som galt var aa koma dei ncerings-
drivande til Hjelp utatt aa gjeva upp Thingets
konstitutionelle Stilling. Aschehoug meinte at
ved slike millomtidige Laan, gjorde Eitt Tiltrui
sterkare, so det kunde vera større Vott um aa faa
det faste Laanet billegt. So brukar dei mykjet aa
gjera detiGngland. Det var ikkje godt aa vita, nm
Ein kunde faa det store Laaiiet no straks elder
syrst sidan, difyre var det best aa gjeva Regjeringi
frie Hender. Det var visst mange, som ikkje vilde
koma med Tilbod, naar dei skulde semjast med
Thinget. J 1851 var det onnorleids enn no,
daa var dei ikkje noydde til aa laana som no.
— Det var undarlegt, at Regjeringi skulde knnna
sjslvraada seg berre ved det store Laanet men ikkje
ved det mindre. — Detvar heller ikkje rett, meinte
han, at til Fyrelaanet skulde det gjevast Rentur og
betalast av det store, det var likare, at det gjekk
av dei aalmennlege Jnntekter. Haugland tykte,
at dei var komne burt fraa Hovudsaki, det store
Laanet. Ved" Arbeidet fyr aa saa det millomti-
dige var han rædd fyr, at det hitt Laanet skulde
seinkast nokot. Nettupp med Avsyn paa Nærings-
vegerne maatte det vera av Vigt snarast mogelegt
aa faa det faste Laanet, og det meinte han det
no var Kans til.
Mange andre talad baade fraa og til, men
det var for det meste med dei same Grunnar. —-
Rtsystingi vart ikkje fyrr Kl. 7 nm Kvelden, daa
hadde dei haldet paa heile Dagen. Nemndi sitt
upphavlege Forslag vart· vedteket samtvystes·
Aschehougs Forslag vart forkastat med 80 Maan,
Reinhardts likeins med 67 Ma11n, Borchs likeins
med 55 mot 55 (Præsidente11 gjorde Utslaget),
Sverdrups (Forslaget fraa Mengdi av Nemndme11-
nerne) vart vedteket med 64 Mann, mot 46.
Desse var: Roll, Selboe, Kaxrud, Schrader, Ad-
» hev skilt seg ut or ;,Det forenede Venstre".s
junkt Nielsen, Nye, Aarestrup, Hille,— Ellingsen,
Veseth, Bergesen, Løvenskiold, Aschehoug, —Jensen,
Biskop Essendrop, Reinhardt, FlorktVorch,«-Bang,
Schumacher, Olsen, Vogt, Grosfs Jakobsen»» Kyhn,
Sæhlie, Hektoen, N·«Hansen, Motzfeldt, Goverud",
Laage, Christie, Sp’illing, J·aabeek,IsReiersvn, Hol-
mesland, Sandberg, Hans Møller, -Gross. Jversen,
Castberg, Sørensen, Huser, Svendsen,’Rischter,Lorck,
Strøm, Moses Møller, Nyscetvold. »
Hamar——Eidsvolls ’Banen. » Gtter ,,Oplan-
denes Avisd« skal det no vera avgjort, at imillom
Eidsvoll og Minne skal Banen leggjast paa vestre
Sida av Varmen. Ved Minne skal det daa vera
Bru so høg, at Skipi kann ganga under. Likeins
er det paatenkt Veg fyr Thotingarne paa Vestsida
av ijsi. s ’ -
Norsk Bibelsoga.- O. J. Hayem melder»i
»Verdens Gang,« sat han ikkje skann faa Verket
utgjevet iaar. - —
Fraa By og Bygd. No. 3. Um Kunstar-
beid« Av Aasmund Vinje ·(Framhald). Ein Su-
mardag i·Jerusalem i Aaret 9 fhre Kristus (Slut).
Um Sleden. Eit Blad av Husflidarbeidets Historia.
Det uorske Samlaget hadde Aarsmvte Ons-
dag. Det same Styret vart gjenvalt. EitTillegg
i Logi um 2 Supleantar til Styret vart vedteket.
Til Supleantar valtest«Kandidatarne«f Seip og Hal-
vorsen· Um Ordningi av Vestmannalaget sitt Maa-
nadsskrist ,,Fraa By og Bygd«« vart det eit langt
Ordskiste, og Enden paa var, at detsvart yverlatet
Styret aa gjera det, som det tykte.——Me skal noeste
Gong gjeva betre Greida.
Skygge Mord. 7 Finnar, som kom sarande
gjenom russisk Lapland med ein Reinsdyrhop paa
200 Dyr, som skulde seljast til Slakt inne i Noreg,
skal hava vortet« drepne av Lappar, som tok «og
slagtad heile Dristi. Liki av 5 taa deim skalvera
attfundne i eit Vatn. « "
Aat dei brandlidile i. Levanger er ialt inn-
komet 59,329 Kr. forutan mange andre Gaavur
som Mat og Klædi. · s ·
Johan Sderdrup skal, etter D»agbladet, vera
tenkt paa aa ganga ut or·,,Verdens Gang-O
Kand.tlteol. P. L. Hærem«d«oyde idagmorgo.
Utlnlldet. Danmark. Ved. Midnettes Leite
Torsdagen den 14de Mars vart Finanslogi· (Logi
utn Riksens Jnntekter og Utgifter) fyr 1878—79
vedteki i Folketinget. 64 roystcid fyr, 31 imot.
Dei, som var imot, var Bergog dei andre, som
Skil-
naden millom den Bergske og den Holsteinske Flok-
ken viste seg greidt ved Ordskiftet, som fleire Gan-
ger vart so beiskt, at Formanneti laut ganga imil-
lom og tala deim til rettes. .
! Tyskland. Etter tri Mote med kvasse Ord-
kast millom dei ymse Flokkar tok den tyske Riks-
dagen, Laurdagen14 Dagar sidan, ved eit Framlag
fraa Bistnarck um Rett fyr Rikskansleren til aa
utnemna ,,Stillingsmenner« syr seg. Etter Rikss
skipnaden er Magti utskift soleids, at Riksdagen
(med sine 397 Mann) raader syre Rikspeningen;
men den loggjevande Magti hev Riksdagen saman
med Forbundsraadet Dette sidste hev 58
Medlemer, som er valde av Regjeringarne syr dei
serskilde Statar. Den øvste Styringi er hjaa Kjet-
saren; haii er og Øvsteføraren—fyr Heren. Mett
Rikskansleren er den, som er Fyrestandaren i rette
Rvykxdiz han er Riksdagen andsvarleg fyr alle dei
mange Styresgreiner, som ligg under Riket: Or-
logsfloten, Post- og Telegrafstellet, Utriksgreidorne
Rikspeningen og Stellet med »Rikslandi« Elsass og
Lothringen. Det er eit Krav; som den liberale Flok-
ken lenge hev gjort, at det skulde setjast andsvarlege
Riksministrar ved Sida aat Rikskansleren; dei skulde
hava kvar si Styresgrein aa svara fyr.· Dette Kra-
vet hev og voret framme, medan Framlaget um
Umbodsmenner elder Stillingsmenner fyr«Rikskan-
sleren vart dryftat. Men Bahern, Wiirtemberg og
Saksen vilde ikkje samtykkja- og Bismsarck fekk sitt
Framlag vedteket. Gttev dette skal daa- Rikskansle-
ren —— likesom fyrr — vera den einaste andsvarlege
Ministeren fyr Riket;4 men sitt Andsvar kann han
flytja yver paa ein Varakansle»r og 5·Umbodsmen-
" sidan.
’ner, som foer aa styra kvar si Grein av Riksgrei-
«dorne, og som derattaat skal vera proysiske Minist-
rar. Det, som det no gjeld mest um, er Utnem-
ningi av Varakansleren og Fyrestandarenfyr Riks-
peningsembcettet· Kannhenda det vert same Maanen.
Dei national-liberale hadde smurt seg med det, at
Varakansleremboettet skulde falla deim til, og dei
hadde tenkt aa nytta dette Tilhovet til aa gjera
sitt Parti raadande baade i Riksdagen og Styret;
men det vilde ikkje falla til syr deim. Det viste
seg ved Ordskiftet, at Bismarck var meir i Sam-
hove med Medlemerne av Forbandsraadet (Fyrste-
ministrarne aat Würtemberg, Saksen og Bayern)
og det konservative og srikonservative Parti; dei
national-liberale hev han derimot stoytt meir ifraa
seg; i fidste Motet sagde han um Lasker, ein av
dei fyrste ibland deim, at han var den Mannen i
Riksdagen, som hadde gjort honom det største Bry
i hans Embcettesgjerning.
Fr ed en vart gildad av Nyssland den 17de Mark-,
og Vilkori er no endeleg kunngjorde; det er dei same,
som’n1efyrrkjettner, paa det ncemaste. Av Krigsskade-
boti skal Turkiet betala 300 Millionarupp i Hondiz
1100 Millionar skal betalast med Land. J det
sidste att hev det set myrkare ut fyr Kongressen
og deri europceiske Fred, enn det gjorde Aattedagar
England gjer Paastand um, at alle Freds-
vilkori skal leggjast fram syr Kongressen, at Ryssarne
skal draga seg 30 (eng.) Miler undan fraa Kon-
stantinopel, at Grekland skal gjeva Mate, at Slut-
ningsprokokollen skal underskrivast av alle noytrale
Magter, og at Kongressen skal vara 6 Vikor· At
det ssigrande Ryssland nandleg vil lata setja seg
slike Vilkor, er ikkje til aa undrast paa.
« Turkiet er reint i Upplaysning. J Hovud-
staden vert det uppsleget Upprors-Plakatar, fo
Sultanen hev lotet samla ein stor Herstyrke berre
fyr aa tryggja seg sjolo Uppreisti i Makedonia
veks, Upprvrarartte paa Kreta tek til aa rayva paa
seg att, og i sume Landsluter i Asia tek dei ogso
til aa krevja Sjolvstyre.
JI y si n g ar.
skraa April an
kjem »Fedraheimen« tvo Gouger i Vikn. Prisen
vert den same som fyrr: Kr. 2, 20 fyr Halvaaret
(elder Kr. 1, 10 syv Fjordungaaret) med Post-
pengar og alt. .
Blaoet foer daa betre Rom til nokot av kvart;
serleg kann det fortelja meir Nytt, sos at Folk vil
kunna hjelpa seg med Blodet i den Vegen. So
fcer det og ein fast Skuleartikkel, som skal tone-
halda Tidender (og andre Stykkje) um Aalmuge-
skulen, Folkehogskulen og Amtsskulen; ledige Lær-
arposter m. m. Hellest vil det som fyrrinnehalda:
Utgreidingar um ymse Ting, Politik, Reise- og
Naturstildringar, Forteljingar, Segner, Dikt, Ri-
spur o. d. Gode Menn er med og skriv.
Me vonar no, ut alle, som likar Bladet, elder
som daa vil hava eit Maalblad, vil gjera alt det
dei kan-n, baade med Samling av Tingarar og
Skriving til Bladet, so at det kann halda fram
med tvo Gonger iVika· For det maa deta
utskilt, at kjem det ikkje Tingarar nok tll at
Blodet kamt betala seg, so skal mc hava full
Rctt til aa knipa det inn att til berrc ein
Gong i Vika, slik som det er no. Paa andre
Vilkor kunde me ikkje vaaga slik ei Utvidking.
Bladet er enno aa faa fraa Nyaar 1878.
Bestmmmalagrt i Vcrgrn
lovar 100 Krunor .ft)re den beste ABC-Bok
paa Landsmaalet. Handskckfkck maa vcscc sm-
sende innan 1ste September.
Hugs paa, at dersomdPengarne fyr
næste Fjordimg ikkje er komne til Sluten av
Marks, so vert det Staus i Bladsendmgt,
til dess Pengarne kjem.
Trykt i Ringvolds Boktrykkeri.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
