- Project Runeberg -  Fedraheimen. Eit Blad aat det norske Folket / 2:en Aargang. 1878 /
94

(1877-1891)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

94

Fedraheimen.

11te Mai 1878·

det og Livsens heite, tærande Eld, og denne
Sjæl stend og i Glod etter Liv og Gleda . . .
Lat oss slaa Lag, me tvol Me stend paa like Vil-
kor; lat oss slaa Lagl Lat oss vaaga eit Tak, som
kann berga oss upp or denne Trældomenl Ver
Mann, Mr· Hegglid . . ."

Leiastod og stirde med vidopeii Munn. For
ei Umkverving! Heile Glansen som stroken av ,,Ba-
ronen·« Kven var som stod der no? Ein liten
mager Tuss av ein Kar, ufager, ufin, eit Armods-
ting, av laak Ætt, og ein Skarv attpaa! Leiv
kjende seg uendeleg slat· ,,Farvcel!« sagde han-
Baroneii vart stygg. Det gjekk liksom tvo Vaare-
drag i Kross yver Andlitet hans, Skam og Harm
fraa den eine Sida, Svivyrding fraa den andre.
,,Orsaka, orsaka,«« sagde han med Spe, ,,eg heldt
Mr. Hegglid syr aa vera ein Mann, eg. Naa,
Herregud, Ein mistek seg so tidt i denne Verdi
. . . Farvaell Armod og Ovmod haver laakt ihop;
naar du foer liva so lengje som eg, og tola det
eg hev tolt, so vert du og Filosofl og eg skalhava
Moro av aa liva den Dagen. Farvæl solengje,
Barnet mitt!« Han gjekkz Leiv saag han aldri sid an.

Men han kjende seg forunderleg kald og lik-
som skamfull etter detta. Naar han minndest Ba-
ronen, gjekk det ei tung og sleip og ulidande Kjen-
ning gjenom Bringa hans, liksom naar Ein min-
nest ei skamleg Stund. Det, som Baronen hadde
sagt, og som Leiv totte hoyrdest so avstyggjeleg
laakt i hans Munn, var i Grunnen slikt, som han
kjende fraa seg sjø1v. Hadde han ikkje sjolv gjen-
get her og meint, at Livet var rangvist, og at
han leid Urett? Hadde han ikkje sjolv harmat seg
paa sin Lagnad og tenkt Ting, som var nærepaa
Haad mot Styraren sjølv? No fann han alt detta
so uendeleg umannslegt· Han skjeindest som ein
Hund. Han tok i med sitt gamle Stræv fyr aa
velta det fraa seg. Jkkje med Syting og Treging
var det Von uni aa vinna fram, men einast med
rolegt, mannslegt Arbeid.

J Grunnen hadde det vcel ikkje so fæl Naud.

Han hadde god Løn, og næste Aar fekk han
meir. Paa Alvhild turvte han ikkje tvila. Gi
Gjenta, som var av so gode Folk, kunde ikkje sara
med Svik. Og kunde ho venta 4 Aar, ventad ho
nok det femte med. So snart han fekk tena seg
uppatt so mykje, at han kunde segja, naar han ven-
» tad seg hei1n, vilde han skriva til henne og sortelja
alt. No, daa han ingenting godt hadde aa skriva
um, let han det vera. Naar ho fekk hans Hel-
singar, so skynad ho nok Meiningi.

Tidi leid. Han undrast væl paa, at han aldri
fekk høyra nokot fraa Alvhild. Men han tok seg
aldri vonde Tankar. Faer hans skreiv so godt um
Gjenta, athan tottest vera trygg. Iel gjekk det
ymist Folkesnak um henne, sortalde Aasbjør11; men
Folk hadde det no altid so annt med slike Droser.
Men den Vaaren, daa Knut og Alvhild vart feste,
fekk Leiv eit Brev sraa Faer sin, som var meir
urolegt. Alvhild var- med Helsa og livde godt,
stod der. Ho var ofta i Lag, og Folk fortaldefyr
visst, at Knut Aasen gjekk paa Friarfot etter henne-
Sume sagde meir og. Men,·meinte Aasbjorn og
kom uppatt med sitt gamle, Gin skulde ikkje bry
seg. Veel kunde det ikkje vera so greidt fyr slik ei
Bidledros helder, naar Gutarne styrmde paa, og
den Rette var so langt or Syni. Men Aasbjorn
vilde ikkje tru so ilt um Alvhild. Ho hadde
so god ei Uppsyn og slike reine Augo. Skulde
Ein mistru ei slik, maatte Ein mistru alle. Men
ho undrast visst paa, at han ikkje sende Brev.
Leiv stokk·av detta. Han kom paa nytt uppi Uro

«og sredlause Tankar.

Han sat utn Nætterne og
skreiv Brev til Alvhild, men brende dei upp att
um Morgonen. Um Dagen arbeidde han som ein
or Maan. Det galdt nok um aa skunda seg no.
Tidi gjekk, og han var enno komen so litet paa
Veg. Kor skulde det ganga? Det drog seg ut etter
Sumaren, og Fredloysa hans vaks· Han vartmeir
og meir bleik, og dei som saag han i Augo, totte
han saag villare ut enn fyrr. Haii tenkte stundom
paa ,,Baronen« og undrast paa den ,,Filosofien«
hans, som haii eingong hadde funnetso fæl. Der-
som Lukka var imot han i dette einaste, som han
kravde av henne, og som han no hadde kavat fyr
so saart, — so vilde han likeveel tru, at Livet var
rangvist. —— ,

Han hadde sendt eit Brev heim til Faer sin
og bedet han faa full Greida um Knut og Alvhild
og so sortelja alt utan Dulsmaal Naar han fekk
Svar paa det, so vilde han skriva eit langt Brev
til Alvhild. Det var paa Haustkanten, daa han
sekk Svar. Men der stod: -

,,No vilde eg helder tigja enn tala, dersom
det stod til meg. »s· Eg hadde aldri trutt detta uin
Alvhild. Men Ein skal aldri lita paa nokon Ting
i dennererdi, og mindst paa Gjente-Augo. Det
er usætande og usaniit alt, so ncer som Dauden,
sagde dei gamle. Eg er so leid og sorgfull, eg
kann litet skriva·

Var det ikkje det eg tenkte, daa du soor, at
det er ein speleg Ting aa sleppa Gjenta so langt
israa seg. Dei er so veike, og Gutarne ligg all-
stodt etter dei. Knut Aasen er ein snaal Kar, og
slog til; han visste aa snu og venda seg til Fi-
sken beit. «

Det vert sagt fyr visst, at Knut og Alvhild
skal hava Brudlaup«i Hauzstz Sundag kjem skal
det verta lyst fyr dei fyrste Gongen. Korleids
Alvhild likar detta, veit eg ikkje syr visst Eg hev
ikkje paa lange Tider havt henne aaleine; ho lik-
som skydde meg, og so let eg henne vera. Eg
var no van med slikt, eg syr min Part. Men
fyr di Skuld gjorde det meg so vondt, at ingen
utan Vaarherre veit det.

Sume segjer, at Alvhild- er litet glad. Der-
som du saag deg Raad med aa komn, so er det
Ingen som veit nokon Ting. Best skulde eg lika
aa hzeyrcy at du var like seel um ei Gjenta, som
det ikkje er meir Sæt paa. Men Ungdomen er
no som han er, den, og Elsken med. Di meir
vondt Gin maa lida av Benen sin, di hardare
elskar Ein. Tak det ikkje for tungt; eg veit du er
sterk Kar. Enno kann det beinka seg, so lengje
dei ikkje hev voret iKyrkjm« —

Han las Brevet. Ein Gong, tvo Gonger,
fleire Gonger. Hanslas det til dess han ikkjelen-
ger·fekk Meining i det. Heile Dagen sidan sagde
dei han gjekk med stive stirande Augo og svallad
med seg sjalv, svarad ikkje, naar dei spurde, og foor
aat i alle Ting som ein galen Mana. Men Da-
gen etter var han roleg og kald. Augo var harde,
han var bleik som Lik, og Uppsyni var stygg, lik-
som han bar paa ein fcel Tanke; men roleg var
han. Han hadde sagt til seg sjolv: Alvhild vil eg
eiga med det Gode elder Bonde; seer egikkje Guds
Hjelp, so hjelper eg meg sjrilv . . .

J otte Dagar arbeidde han som va·nleg. Daa
reiste Husbonden paa Langserd og gav Leiv Sty-
ret av alt paa Garden sin. Andre Notti kom Leiv
burt. Dei andre til aa leita, fælte fyr alle Slag;
Leiv hadde voret so underleg i det seinste· Men
dei korkje saag elder spurde til han. Husbonden
kom heim. Han vart reint utav det syr Leivz for

han hadde likt Guten· Dei tok til aa leita att
aa nyom. Daa vart Husbonden var, at Penge-
skufsa var tom. Det hadde vort mykje i henne,
for han skulde just ut med ein stor Sum paa Gar-
den. Og han hadde trutt Leiv som seg sjolv. Daa
tok han galne Tankar« J Byen fekk han spyrja,
at fleire Skip just den Notti var sigldetil Europa·
Leivs Namn var ikkje aa sinna; men Ein hadde
set han i Byen den Notti. Det var greidt nok-
Leiv hadde teket Kassa med seg, bytt Namn, og
ramt. —

— — So var Leiv Hegglid likevcel av ei
laak LEtt. — — (Meir.)

Bagemaagjin aa hass Brora.
sFraa Hallingdal).

Dce va i 1669 paa Housttingji i Aal, at Ola
Uppheim — ell som mest va kjend mce Venabne
,,Bagemaagjin« — kom te Foute aa sporde ko
Rett han hadde te aa krcera Gjestsou. (J deiTien
va dce paalagt Bondadn aa gjeva Fortte ein Sou
treakortAare, som dei kalla Gjestsou, aa som enno
sv«aras, men paa dce Sæt, atdcc bitalas 20 ßAare
for’n). Foutn svara: »E krcev de ingjen Sva-«
,,Dæ ce. so mykji de hayre paa, allesamle: no ce
dce forbi mce Gjestsoun«l sa Bagemaagjin-

Daa dce lei innte Jolo, so va»·»dae komen
Greie te Lesmanm at han skulde taka Bagemaagjin
aa sæta Jvdning paa’n aa føre han like«te Akers-
husslot, fordi han hadde svalla so grovt ve Foutn
paa Tingji. Lesmann hadde mae se ein Underos-
ser te Hjolp, aa so toko deiBagemaagjin mitt paa
Nottn i hass Sceng, scette Jodning paa’n aa lakka3
te vegars mce hono. Tvaa taa» Broro hass vorto
sinna, fordi at Bror deires skulle faa slik Skrubb,
aa stelte se te paa Vegen ette, aa naadde dei paa
Nesz der toko dei Bror sin mae Magt aa sungo’n
heimatt. Stor Gle aa Mvro hadde dei alle tryaa
anver at dei hadde rædd’a11 ifraa dei Straffeii som
va æsla hono.

Trast ette Nytaar kom Foutn mce 16 Syla-
tera, som vorto lægdda paa Aalmugjin. Daa
Vettretinge skull bi helde, befalte Foutn dessa
Sylateradn aa mote paa Tinge mæ Feltborso, mce
La aa Krti aa itente Luntu aa fitll Uppakning.
Aalmugjin va se so heile fortenkt paa denna Greia;
dæ saag ut, som dce ha skulja vorte innbyrdes
Kri. Meiningji aat Foute va nokk dce, at han va
rædd taaHallingji, aa difor vilde han ha Sylatera
te si Hjolp, uin dæ galt paa. Altva role aa stilt
paa Tingji, aa daa dce va slutta, skull endaa Ry-
taradn vera i Bygden, te dce lei paa Vaarkantn.
Daa kom doe are Gaangji Greie te Lesmanm at
no skulde han taka inkji berre Bagemaagjin, men
telikemce hass Brora aa føre dei te Akershusslot·
Ja. no maatte dei i Venda for Aalvuru. Den
eine taa dei sekk brote se ut aa rymde heimatt;
men han gikk frelous, aa hine tvaa sat i Straffen
ilang Ti, innte dei sungo loyse se mce Pceng
Soleise maatte Bagemaagjin utsceta Garen sin te
Aadne Hoftiiiio for 200 Daler i Loysningspceng.

Daa hadde dei prøvt aa stampe mot Broddn.

Hestartte vaarc.
(Ved ein Agronom)
(Framhald fraa No. 22).

Øvst paa Framlimerne hev me Bogen
elder Aksli, som hev sitt Sæte fremst paa Brjostet.
J Bogen er tvo Vein, Akslabladet og ,,Yverar-
men«; dei gjeng ihop i ein Vinkel. Bogen skal
vera lang og liggja paa Snid (»skraat«), og daa

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 01:21:34 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/fedraheim/1878/0094.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free