Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fedraheiirie11.
20de November 1878.
stam, sette Maskinen i Gong og sanmade det eine
Par Haadskar etter det andre. Dei baud honoin
260 Franks syr Maskinen, men nokre Landsmenn
kviskrade aat honom, at han skulde halda ini
200,000 Franks. Kaup vart likvel ikkje av, men
Henriksen er sett til Styrar av ei Handskefabrikk
med høg Løn; han hev derattaat fengjet hogste
Premi og er utnemnd til Riddar av LErelegionen.
Stor Eldbrullc. J Byen EdinburghiPenn-
sylvania (N.-Amerika) er 225 Gardar lagdei Oska.
Skaden reknar dei til 2 Mill. Doll· Edinburgh
var ein blomande By, og kjem seg vel uppatt paa
nytt.
Judianarnrnc i dei Nordamerikanske Sam-
bandsrike — Aljaska undanteket —- er etter eit
Blad berre 278000. Av· deim gjeng 113000
klædde i europceiske Klæde. 11500 gjeng i Skule
og 40000 kann lesa. Talet er visst for litet. Gtter
dei Tavlur, som fylgjer Boki »Dei Erde«, foer me
342134, og derav i Aljaska 42000· Etter andre
Uppgaavur er det i Aljaska 75000 Jndianarar.
Kongen nv Dahonkel1—(Afrika) driv paa med
Mannaosfring Sidati Septbr· skal han ha slagtat
500 Mana. Den portugisiske Konsul og andre
Europearar held han sangne.
Tungur. Det engelske Tungemaal er Mor-
maal aat 90 Mill. Menneskjur. 75 Mill. talar
Tydsk, 60 Mill. Russisk, 53 Mill, Spansk og 45
Mill. Fransk.
Praktisk politisk Vei-k. Revisions-Assistent
Sveistrup i Kanpenhamn arbeider paa eit Verk nm
dei ymse konstitutionelle Lands Forfatningar elder
Riksformer og Reglement fyr Riksthingi· » Detvert
utatbeidt til Bruk fyr Riksdagen, etter Forslag fraa
Folkethingets Formann, men vil ogso verta haldet
til Sals.
J Paris hev fraa 1ste Mai i Aar ooret
203157 Utlendingar, som hev teket inn paa Hotel,
derav 2705 Svenfkar og Nordmenn og 1767 Danskar·
Av Engelskmeiin 59000, Tydskarar 22000, Jtalie-
narar 15000, Spaniarar 10000, men Schweizarar
12000 og Belgiarar 29000«
Eill Vogmuaun i Paris hev isin Vogn funnet
ein Pengepung med 60 Franks og alle Dokament,
som gjev Nett til ein Arv paa 172 Mill.
Rnssiskc Ny-Tcstament. Under Krigen fekk
Agenteii fyr det britiske og utlendske Bibelselskap
Loyve til aa gjeva kvar Soldat eit Ny-Testament,
og han burtgav 100,000 Bokerk Dei var alle
trykte·i Wien. J Nusslandgjeld ei Leg, som for-
bnd aa innfora Yty-Testanient og Biblar, som ikkje
paa Titelbladet hev Ordi: »Med den heilage Sy-
nodes Velsigning«. Daa Soldatarne kom heim,
vart diferestamenti tekne fraa deim· Agenten
fyr det britiske Bibelselskap i St. Peterborg vart
beden um - aa taka imot Bøkerna, men daa han
hadde looat ikkje aa ha Upplag av andre heilage
Skrifter enn dei, som Logi hev godkjendt, er han
ikkje viljug til aa taka Testamenti,
Flsrst Putbus, den store Godseigaren paa
Rugen, gjorde Konkurs fyr ei Tid sidan. No heo
han sengjet att si Bu, og »Norddeutsche Bank«
hev gjevet honom eit Laan paa 272 Mill. Rmxt
til Avgjerd i 25 Terminar med 140,000 Rmhc
kvart Halvaar. Som Pant hev Banken fengjet
Fyrstens Fideikommis-Eigedom, som gjev ei aarleg
Jnnkoma av 280,000 Rtnszk, og dessutan hev høgt-
standande Rikmenn sagt seg gode syr Laanet. Det
vert likvel smal Livemaate fyr Fyrsten i dei yfyrste
15le2 Aar. Men ogso Fyrstar fcer setja Tæring
etter Næring-
Skkcvcl, Skkcvclillg. Skroelingar elder kunn-
hettda Skraalingjar (m. pl.) verk, «som Eitt Veit,
Jnnbnararne ao Grvnland og Vinland kalladei
gamle Sogur (1sl. b. 9, Eyrb. 252, Porf· Karlslfn
fl. St., Flatezsarb. I. 542,545, 1SL Ann. 1379).»
P. A. Munch tolkar Ordet: ,,smaa,fortørrede Folk«
(N. F. H. VZ S. 364)» Jvar Aasen hev Ordet
»Skrceling« (fraa Nordland og Austlandet) og der-
attaat Adjektivi ,,skrælen«, »skrølen« (?) og »skral«,
som han liknar med Hollandskt ,,schraal«. J dei
Throndheimske Bygder (Leksviki, Skaun o. fl.) bruker
dei Ordi Skrevel (Skrevil) og Skreoeling (Skrev-
ling) um ein ussel, veik, spikjen Mandsling, som
litet duger, altso i same Tyding som det gamal-
norske Skræling· Det er vel ogso same Ordet,
men kvar er v’en i Jnnljoden komeii fraa? Er
det ei Utvidking? Eg trur, at han er ·upphavleg
og hoyrer til Ordstomni· Det gamal-norske (elder
islendske) Verb skræ1na vert i Oxsord-Ordbokiiim-
skrivet med: to be Skrive1led by tlJe Skin, og
Skræ1—hur1· med Skriveliing dry (uln Høy). Det
engelske Verb skrivel tyder »krjupa« elder »kroypa
seg«, ,,skrokna«, leggjast i Rnkkur«, Ordet shravel
tyder ,,turr Risved«, og slusavel liksom skrivel
kjem ao det Angelsaksiske ,,riv81««, Nitkka elder
Skrukka· »Rukka« (rukkutt) stend i Samhove til
»Skr·utka« (skrukkutt, skrokken) som ,,1sive1u til shrjvel.
Den Angelsaksiske Formi (rivel) skil seg vonleg ikkje
mykje fraa den germaniske Grunnform. Git islendskt
Ord skrjfl finnst ogso. Engelsken heo, som Gin
ser, haldet v’en, og paasame Stig stend deiThrond-
heimske Bygdemaal. »Skreveling« vert soieids ei
, egtare, fullare Form enn »Skrceling«, endaa denne
er Ganial-Norsk fraci 13de og 14de Aarhundrad.
Det skulde vera Gaman aa hoyra, um Formi Skæ-
veling (Skrevling) verklirnkt i andre Landsbolkar
enn Throndheim. H-
Hallvard skvatt upp. »,,Kann eg komn, segjer
du?«
,,Ja. No er Son din reidug.«
Den gamle Manneii var uppe i eit Sprang.
»Takk, Takk, Faer, Gud vælsigne deg!« sagde han
og var paa Deri. Presten gjekk heim; no lagad
det seg best utan Prestehjelp·, meinte han.
Halloard var snart framme. Han drog seg
stillt fram til Vindaugat og kjeik inn; han kjende
seg so iiroleg. Jait Gudskelov! der laag Gunnar
med eit-mildt Drag yver Andlitet sitt. Aa Gud
signe Presten! — Hallvard ’ stirde lengje inn; Gunnar
gaadde ikkje Faer sin.
——»Gnnnar, Son min, er du reidug ?«« sagde
Hallvard mildt-
Gunnar snndde seg, saag det graae Haaret
og Skjegget og dei kvite krullhcerde Augnebruni
inntil "Ruta; saag paa det eit Bil, og tagde.
»Ja. .. eg trur eg er reidug no, . · . Faer.«
Han skalv i Maalet. Men det var og so
lengje sidan, at han hadde nioelt Ordet »Faer«.
»Maa eg komn, Son min?«« bad Hallvard·
»Du maa . . . Faer,« sagde Guniiar· Den
Gamle steig vart inn. Han tok den skrinne Haandi,
»vard leet varleg Augo hans att.
som Son hans rekte sra1n, seig so ned paa ein
Stol innmed Sengje-Skori og sat og saag paa
Guten sin med vaate Augo.
Det vart eit langt Mete, ei lang Uppgjerd.
Men alt vart utgreidt, uppklaarat og beinkat.
Baade tvo vilde dei taka Skuldi; —·men Hallvard
trygglad og bad, til han fekk alt paa seg. Det
var som eit Ljos vart tendrat for Halloard,. ei
Hime datt fraa Augo hans. »Eg hev teketiMis«,
sagde han, »Gud betre meg so sannt! Men du
tilgjev meg, Gnnnar, og so kann me skiljastiFred.«
Gunnar saag paa Faer· sin med ein soel Smil:
»No er alt godt!« sagde han.
— Faae Dagar etter doydde Gunnar·
»Vaarherre hev
voret godmot oss baade,« snkkad han og saag ut
i den klaare Himmelen. ,,Farvæl, Son min! Eg
kjem snart etter."
Og Hallvard—held t seg stendigt bueii til aa »koma
etter." Men det var paa ein annan Maate no enn
fyrr. Han klaarnad—sotn ein Regndag motKoel-
den. Han vart lettare av Hag, tok til med aa skjera
att, og skar endaa reinare ogfagrare enn fyrr,tottest
Folk, som saag det. T..0.
Haa- —
Utlandct. GreiveSchavalov held seg enno
i Pest. J ei Brevsending til Times heiter det,
at Gjetordet um, at Greioen skulde taka Riks-
kanslerembættet, er aa halda syr nscetande so lengez
han vil no venda attende til London som Utsen-
ding, og hans Vitjing i Livadia, medan Ryssekjei-
saren var der,·var berre som ei Tilbiiing til detta·
Ved Kjeisarhofset hev han hentat Upplysningar um,
korleids Ryssland stend til det afghaniske Spurs-
maal og dei ansterlendske Ugreidor, tvo Saker, som
er nogje sambnndne. Vladet trur, at det eine
Spursmaalet ikkje kann verta avgjort, utan at det
andre vert løyst samstundes, og det heo den Trui,
at dei no samraader seg um aa faa istand ei Mil-
lomriks-Nemnd, ei Raadstemna elder eikor onnor
Greida, som kann tryggja Gjenomfaringi av Ber-
linsemja. JAustrike hev dei likesom i England
teket fast Fotstad i Berlinsemja. Bladi peikar paa
det merkelege Samkjomet, som er imillom Talen
aat Lord Beaconsfield i Borgmeistergildet og Kjei-
sar Frans Josef si Helsiiig til Delegationarne og
vil derutav draga Sluttningar Um Samhpoet mil-
lom dei tvo Land. Ogso Ryssland forsikkrar, at
det ingen Ting helder vil enn føra Berlinsemja
igjenom i alle Ord og Punktar. Men det er Por-
ten sjølo, som veld, at Nyssland ikkje kenn fylgja
sin Hugf· med di han negtar aa gjera Montenegro
og Grekland Rett og Skil og kvider seg fyre aa
skrioa under ei endeleg Fredsenija med Ryssland
Det ser soleids ut til aa vera deri finaste Sam-
stevja millom Magterne, og ein kann disyr hava
Rett til aa vona ei sredleg Loysiiig av Flokarne.
Eit av dei Kjæremaal, som hev voret reiste
mot Turkiet, er grunnat paa dess Aatferd mot
Grekland, og Klaga heo kunnet Samhug fraa
alle Leidet«· Det er haldet fyr visst, at dei enro-
poeiske Magter svil samlaga seg og strengja Porten
til aa uppfylla sine Skyldor mot det vesle Konge-
riket· Det var Frankrike som fyrst royode paa seg
fyr aa hjelpa. Den 28de Oktober sende Waddington
seit Umgangsskriv til Magteriie um aa leggja seg
imillom i Konstantinopel til Bate fyr Grækarne.
Tydskland, Ryssland og Jtalia sagde seg strakst
viljnge til aa ganga med, men England negtad·
Salisbury hev fyr Waddington skuldatpaa Tiderne,
dei indre- Tilstand i Gisekland og Røra i Thesalia
og Albaiiia« Seinare hev ogso England vist seg
meir tilvikt til aa arbeida fyr aa saa gjenomfort
Artikel 24 i Berlinsemja, og det turkiske- Riksraad
hev gjenget inn paa aa retta paa Landsskilet mot
Grekland og jatnoel fyresleget den grekiske Sende-
mann aa nemna Medlemer aat ei Nem11d.
Det franske Senat valde ein Bonapartist,
ein Legitimist og ein Orleanist til livsvarige Se-
natorar. «Det vert fnlla ein av dei sidste Sigrar,
Kjeisar- og Kongeoener vinn i Senatet og.
Den italiske Kongen hev no ogsovoret
ute fyr einMordfreistnad. Kongen og Dron-
ningi kom til Neapel Siindagen den 17de Novem-
ber. Som dei for um Carbonarogata, styrmde det
fram ein Kar med ein Dolk i Neven; han gav
Kongen ei Skeina i vinstre Armen og snerte Fyrste-
ministeren Cairoli i vinstre Foten. Kongen« hogg
etter Hovudet paa Mordaren. Cairoli treiv’n i
Haaret, og ein Soldat gau’n i Henderne paa Bakti.
Dronningi syntest nokotskrcemd og aggfnll. Folke-
hopen sylgde Kongen til Slotet med nstoggelege
Fagnadrop. Mordaren heiter Johin Passuniente
og hev gjeoet til Grunn fyr Mordsreistnadeii, at
han ikkje vilde hava nokon Konge. Han hev sagt,
at han ikkje stend i Samband med nokon.
— Naar du sender Pengar til Fedrahei-
men so faaaltid Postkoittcring fyr- dei.
Dersotit daa ikkje Bladet kjem um ei 14
Dagars Tid, so skriv til Ekspeditioticti Um
det, og send Koitteriiigi, so skal Eksp. sjaa
aa gjera Greida. .
Kriftiaccia. Trykt i Ringvoids Voktkykkeki.
(Jernbanegata No. 6.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
