Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
58
)
Fedraheimcn.
22de Februar 1879·
Der er Jngenting’ i Brevet i No. 11, som kann
gjeva Rett til aa kalla det han skriv ,,galet«; ei
onnor Sak er det, at ikkje nettupp eg heix same
Meining. Det vilde vera Synd paa dei»gamle
Hangemenn, um nokon skulde tru, at Tilsvaret i
No. 13 kom fraa deira Fylking. Væl vil Jngen
tru det, som kjenner dei; men den-, som berre kjen-
ner Utsendingarne fraa ,,Lutherstiftelsen« og ser, at
det millom dei er ymist Herk, han kunde nok koma
til aa takai Mist. Og det vilde —— som«sagt ——" ·
vera Synd.
Denne arge, uforsonlege Partistriden, meliver«
i, er med det Versteieg ser· Men dei, som hev
gjort det til sin Gjerning aa verja vaar gamle
Kyrkjeskikk, maa Ein og vera rædde. Eg las ifjor
med Hugnad det fyrste av dei 7 Artiklarne hans
Pastor Heuchz eg tenkte der kunde vera eikor god
Raad aa finna. Men eg vart mest fælen, fyrr eg
kom til Endes, og fyr meg stend dei 7 Artiklarne
der liksom Berget, som vreid og vendeseg og fodde
— ei Mus.
Og eg, og mange mange med meg, hev av
DHrr. Bugge og Heuch fengjet liksom eit Kall
til med all vaar Magt og Megn aa verja oss
mot, at. det ikkje skal bera med Gim og Gov til
— Rom. —
Men eg hev ei Von um, at den store Styres-
mannen snart hev strassat oss nok. Her er ymse
Merkje til, at her gryr til Dags. Lat berre ingen
tapa Modet« Og lat oss hugsa paa, at me kann
sora Partistrid og lika godt kalla oss Lutheranarar,
Grundtvigianarar, Haugianarar o. dl.; men det
kann vera eit annat og større-Spur«3maal, um me
kann føra ein sovoren Strid og endaa kalla oss ——
Kristne« So vidt eg forstend Timbremannssonen
fraa Nasareth, so tvilar eg storleg paa, at slikt
gjeng an. Væl»hev han sagt, at han er komen
syr aa stifta ikkje Fred, men Strid; men tru det
er hans eigne Fylgjesveinar, som skal slaast? —
Dei kanii ganga i større og mindre Flokkar’ paa
Vegjen, men rivast og bitast — nei, det kann
dei ikkje. Daa kann dei nok ·høyra denne elder
hi Kyrkja til, men ikkje-i Sanning honom, som
hev lært, atdet fyrste og største Bud er Kjærleik,
og som hev sagt, at ,,paa det skal de kjenna mine
Sveinar, at dei —- elska kvarandrel«
Brevet i Nr. 11 nemner Hange-Synoden og
den norska Synoden iAmerika· Den fyrste kjenner
eg so lite til, at eg berre kann segja, at eg ein
Gong sat tilbors med ein av Førararne, og han
sat og hadde det annsamt med, um Gin ikkje skulde
tru, at han John (Haugvaldstad) hadde uklaara
Jordeples«) paa sitt Bord; her var dei klaara, og
det saag so altfor fint ut! Verten svarad stutt nei,
og Presten vart slat.
Den norske Synoden kjenner og meir til. Den,
som prøver aa tenkja og liva seg inn i den Læra
Frelsaren kom med, og so ser og høyrer, korleids
desse Folk trur det rett aa forsvara den ,,reine Lcera«
-— ja ! Kristen-Yiamn vil han væl ikkje vaaga aa negta
dei; men han vil vandt kunna tru, at dei hayrer
til dei Sveinarne, som ,,Herren elskar-( Eg kann
ikkje forsvara Pastor Oftedals Mechiko-Tur og den
Maateii han tok det paa mot denne Synoden;
men eg kann nok skyna, at ein Mann med so liten
Sjolvkritik og so stor Jver kunde koma til aa leggja
i Veg paa den Maaten mot denne Forsteiiiing i
Lutherdom. Menher gjerestlitet godt med Braak.
Eg hev hellest kjennt sume av desse Folk og-
Det var ein egssylgdest med paa eit Amerikaskipx
han var præstli·erd og er no vael Prest. So skulde han
hava fat i ei Kista, som var nedstuvad i Laste-
Romet; men det var raadlaust aa faa henne skam.
Men Presten visste Raad han. Han fekk Kista
fram med Hjelp av eit Par norske — Drammar.
Det var engelske Matrosar« —- Mot Folk, som hev
andre Meiningar, hev eg hoyrt dei kann vera fæle.
Ein av dei, som hadde mest Moro med Methodistarne,
hev eg sidan høyr«t kann takka ein Methodist syr
Pengarne til Prestlcera si- Og Presten Muus negtad
eingong, i eit Mote av Prestar fraa Synoden og
Konferensen, at der skulde haldast Bonz dei kunde
ikkje beda saman med Kjættararl —
— Eg veit ikkje, um- det eg her skriv, er av
det, som ,,gjere godt-C men det er Sanning, og
den bør fram, endaa um det kann svida fyr dei,
som er uppi slikt Uføre«· —-
Men eg vonar, liksom Profeten sagde, at her
snart maa koma Hunger i Landet, ikkje etter Mat,
men etter Guds livande Ord. Me maa takka
Gud, for han gav oss den store Mannen Luther-
til aa bera fram det livande Ordet; men me skal
q«’) uskrcellede Poteter.
og hugsa paa«,»at me er yver 300 Aar eldre enn
Luther, og Vaarherre hev lært Borni sine mange
Ting paa desse 300 Aar. Og nokot av det beste
han hev lært oss er, at me skal ganga tilKjelda
etter Vatnet, der det gjayser fram sriskast og klaa-
rast. — Eg trur ikkje paa Grundtvigs ,,Opdagelse";
men eg trur me lytvedkjennast, at hans Folk liver
eit hogare og sinare Liv enn dei fleste, —- ogder
er ingen annanTing aa kjennaTreet paa
enn Frugterne. Ein kunde ofta tru, at Folk
no um Dagen gjeng med den Tanken løynt i seg,
at Vinhagens Herre ikkje ventar andre Frukter av
dei norske Kristne enn slike som veks paa Fura og
Bjørk, — at han ikkje krev andre Frukter av oss
enn Lauv og — Piggar. Her er so arm Jord
her, maatru, at han kann ikkje venta likare. — Ja
Gud hjelpe oss! her er armt. Og endaa kann det
henda, at han no hev plantat og vatnat so lengje,
at han kunde krevja betre Frukt. Lat oss ikkje
venta tilfTreet vert nedhoggjetl
Nokre Ord til Hr. ll. fraa Snnnhordland.
Daa eg skreivI’’ Stykket mitt i Fedraheimen
No. 20 s. A., »Brev fraa Sveia i Sunnhordland«,
var det ikkje Meiningi mi, at eg vilde koma frani
·med nokot Motlegg mot Stykket ditt i No. 15,
,,Religiøse Tilstand,« endaa eg langt ifraa var
samd med deg i alt, dri der sagde. Men paa
Slutten av Brevet mitt fall det seg so. Eg kom
til aa roda um, at der var dei Stader i Sveiaa
der det ikkje fanst Avisur elder Boker av aalmennt«
Jnn"hald. Slike Folk, som no ikkje hadde meir
Syn og·Sans fyr menneskeleg Upplysning, var
det eg kallad Haugianarar. sUm detta Namnetvar
det rette, vil eg ikkje avgjera, daa egikkje so grannt
kjenner til Hanges Synsmaatar i Eit og Alt;
men dei vil iallfall gjerna heita so sjolve. —
Du trudde, og trur enno, at Haugianarne og
Grundtvigianararne eingong vil koma til aa sem-
jast, daa dei i so mykje er like. Du nemner fleire
Ting, som dei hev tilhopes, soleides det at dei er
i Statskyrkja saman, endaa dei i Sumt er usamde
med henne, at dei baade er rædde Presteveldet
o. s. b. I
Eg kann ikkje vera med paa detta. At dei
murrar mot Statskyrkja og likevel vert verande i
Ein Fritenkjar.
Ei Forteljing or Samtidi-
X711.
, (Framhald.)
Det var fullt av Jnnpaatyding og Burtpaa-
leiking; den gamle Presten hadde ikkje havt« Mod
elder Vilje til aa segja sine Tankar ut, men han
hadde daa gjenget so langt som han kunde. »Aa
pytt,« sagde Eystein til Faer sin, ,,det er berre
denne galne Kapellanen dernede, som gjer Presten
ør. Han er rcedd meg i Politikken, ser du! —
for du veit, at Vangen hev vortet fælande konser-
vativ i denne Tidi.«
Provsten. ,,Men Herre Gud, er ikkje eg likso kon-
servativ som han?«’ ———»Hm—ja, Vangen er ikkje
berre konservativ, han er Bakstrcevar.« — ,,So.
Hm, i gamle Dagar var han meir frilyndt enn
baade eg og dei flestel« — »Dess olmare Vakstraevar
er han no.« — ,,Hm, sorunderlegtl« Provsten riste
paa Hovudet og likad seg ikkje. ,,Du hev no voret
uvyrden og stundom,« sagde han til Son sin.
»Aa er det detl« sagde"
»Berre du ikkje alt er gjengen fyr langtt« —,,Aa, l
det greider seg nok,« meinte Eystein. —,,Ja——ja,
me faer tru, at Ragna seer Skikk paa deg,« sagde
Provsten. ;,Kjeringarne vaare plar vera gode Dyre-
temjarar.« Eystein lo.
Moer aat Ragna hadde og ein stik Samtale
med Brudgomen. ,,Du maa ikkje undrast paa
Vangen,« sagde ho. ,,Balle heoinnbilt honom, at
duer...atduhev...atdueravdei, som
fornegtar ...og det er det, som hev gjort honom
so uroleg og hjartetyngd· Men det er vcel berre
eit Paafund av Balle?« — Hauk vreid paa seg-
»Balle held alle fyr Fritenkjarar, som ikkje trur
paa det norske Kyrkje-Departement,«’ sagde han;
,,kor kann den kjære Pastor Vangen bry seg um
slikt?« — Prestekona vart liksom nokot flat ved
detta og spurde ikkje meir. Men ho bad honom
skilleg pænt aa vera god med Ragna, som var saar
og sin i sine gudelege Kjenslur og lett kunde mis-
tyda mangt, um det ikkje var so vondt meint. .,Ver
roleg, Mor!« sagde Hauk og slog seg glad, »Ragna
og —eg skal nok koma utav det!« — Frua saag paa
den staute glade Ungdomen og smilte-
Daa Brudlaupet var slutt, soor dei tvo unge
beint til Bye11. »At de ikkje fer heim-·um Vangen!"
sagde Provsten og var mest ublid. ,,Eg maa til
Byen no,« svarad Eystein, ,,og·Ragna fylgjer helst
med same.« »Faer er sjukleg,« hjelpte Ragna til,
»og treng sterkt til Ro.« — ,,Hm, ja-ja, ja-ja,«
grumde Provsten. Dei reiste.
— »Og no maa du, Eyste«in, vera meg alt i
denne Verdi, baade Faer og Moer og Ven!« sagde
Ragna, halvt med Smil, halvtiGraat. Han drog
henne inn til seg. »Alt, alt—l« sagdehan. ,,Eg
elskar deg dess meir uendeleg, di meir du syr mi
Skuld lyt sleppa.«" Ho greet, baade av Sorg og
av Gleda«
« Dei kom til Byen. Hauk hadde stellt alt fint
og hyggjelegt til aat henne, og ho vart hjartans
. glad i sin nye Heim. Han var liten, men koseleg,
lon og fager.
Xv111.
Og som Heimen var, so var og det Livet, som
no der toktil. Ingen nemnde det, som skilde; det
kom altid fram i Samtalen av og til, og iser var
Hauk god til aa leggja sine Tankar inn, so det
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
