Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
72 Fedraheimen. 5te Marts 1879·
Kristilluia, den 4de Marts 1879. av Kongen ei mindre vel yvertenkt Gjerd»« Det Utlandet. Det tydske Rike hev nyleg bun-
- - - løner seg ikkje aa disputera med Folk, som trur det ei Handelssemja med Austrike. Bismarck finn
sergnsd fsolgjkr Ytkngvte Nz pTZlZFTaa Vyt seg mistakssrie og aalvitande. ,,Pius 1X var galen; det no fyr Tidi tenlegt fyr Tydskland aa standa
Og yg · et a e e le aa a e Vaar han bør difyr faa sova i Fred utan aa uroast av paa so god Fot som moglegt med dette Grann-
maa haldast appe. Bergen, som fraa fyrsto hev
voret som ein Hovudstad fyr det norske Strævet, maa
sramleides vera med i Arbeidet. No,-daa baade Mord-
land og Austland legg si Haand til, maa Vestlandet
ikkje saknast« Vestmennerne hev —- i Maalvegen
— den beste Traaden aa slaa inn i vaar store
Tvinding. Og det minnste me kann gjera dei til
Takk fyr deira lange, trufaste Arbeid gjenom ljose
og laake Tider, det er aa samla oss Um dei, so
dei kann faa halda fram med eit kjært og godt
Yrkje.
Tidsskrifti er so billeg, at me maa vera mange
um henne, skal ho greida seg. Og di sleire me er,
dess betre og rikare Jnnhald vil ho kunna gjeva
oss. Ho maa med Tidi kunna veksa upp ,til eit
Slags norsk .,Revy« elder »Rundsjaa«, um ho fær
god Studning og god Hjelp; men alt no gjev ho
sullt Vederlag fyr sine Pengar.s
Storthinget. Laurdag den 1ste Marts vart
vald til Formann Joh. Sverdrup (88), Vara-
form. B. Essendrov (79). Skrivarar Havig
og Bjornsgaard J Odelsthingett Seiren-3-
sen Formann (52) og Steen Varaform. (63).
Skrivarar Overlaiid og Skattebøl. J Lagthinget:
Daae uppattvald Formann (24) og Smitt Para-
form. J Val-Nemndi vart alle 11, som gjekk ut,
nppattvalde· Steen med dei fleste (96) Rødster
og Motzfeldt med det lægste Roystetal (58). —
Til Reisehjelp aat Haandverkarar vartgjevet 8000
Kr., endaa Budget-Nemndi hadde innstillt paa berre
»4—000 Kr. — Dei andre Saker gjekk «etter Jnn-
ftillingerne, deribland Bøn til Riksstyret um aa
leggja sram Forslag um Auking av Hypothekban-
kexis Grunnfond. — Maatidag d. 3 Marts
Odelsthing. Logforslaget umSereigedoms-
Nett fyr Egtefolk vart med 40 mot 36 Roys
ster ntsett til eit annat Thing etter Forslag av
Øverland, som meinte, at Folk ikkje enno hadde
fengjet Have til aa setja seg inn i Sakiz ho var
syrebudd av ei Nemiid paa 3 Mana, og han var
stod paa, at ikkje 20 Medlemer av Thinget hadde
tenkt aalvorlegt yver Logi. Eit Forslag av Sioert
Nielseii um, at Saki skulde sendast Fylkesthingi
og Heradsstyri, fekk berre 20 Reyster fyr seg. —
Logforslaget um Umskrivning til metrisk
Maal og Vegt av ymse Forskrifter i Skyds-
logi vartvedteket samroystes. — Jnnstilling um
Negting av Stiftsyverrett i Hamar gjekk lik-
eins igjenom samroystes»
Um Bcrncrs Flagforslag er det eit »Lurve-
leven« i Kristiania og i sume andre Vyar. Han-
delssamlag og Skiperar held Mote og tykkjest tru,
at dei skal ha meir aa segja i denne Saki enn
Andre. Men det hev dei sjolvsagt ikkje. Det er
rett, at Flag og Fana vert fastsett ved Log, ikkje
berre ved kgl. Resolution· Det var ogso Folk-3
Tanke under Karl Johans Styre, og det, som var
ein rett Tanke daa, kann ikkje vera rangt no.
Um Aasmnnd Viuje skriv Hr. B. Bjarnsonz
,,Maii maa aldrig inbilde sig, at Vinje var uden-
for Romantiken, fordi han baade var realistisk og
især kynisk. Og hvad Ens Tro angaar, saa kan
den, som f. ·Ex» tror mere paa Lord Byron end
paa Gud, være nok saa ,,romantisk«; thi her lig-
ger ikke det afgjørende. Jeg kan neppe tænke mig
noget mere »romantisk« end Vinje en vakker Dag
oppe paa et nyt Skriftsprog i santastisk Følge af
Æventyr, kaad Slarv (!), graadfulde Kvad, Skratt og
Flir, smorfed Smiger (?), store vemodige Gjenovlivel-
sestanker. Han kunde lægge sig i Græsset som et
Barn ved en Bæk og lege med sligt Dingel-Dan-
—gel som alle Riin paa ,,silrar« og med anden Gran-
laat (?) fra deii idylliske Tankering — denne kaade
Spotter!««
Koug Oskar ll hev sendt ut eit Encyklikon
imot den avgjengne Pius 1X sitt Gncyklikon mot Fri-
murararne. Eit engelsk Blad kallar denne Gjerd
Kongar og Keisarar.«
Keisar Vilhelttc og FyrstBistnarck hev sendt
Lukkynskjings-og Takkebrev til Paven fyr hans En-
cyklikon mot Socialismen og nyttat Hør-et til aa
uttala Von um, at den kyrkjepolitiske Strid snart
maa koma til Endskap. Pavehovet hev deretter
sendt Forslag-til Fredstraktat til Berlin; det gjeng
ut paa Atterinnsetjing av dei domde Viskopar og
Tilgjeving fyr det lægre Presteskap. J Berlin er
Forslaget vedtekjet - med nokre Vrigde og sendt til
Paven-
I Danmark — Vendsyssel i Jylland — hev
det voret ein forrjukande Snjostorm. Torsdag
Fredag og Laurdag 1Z——15 Febr. var det umoglegt
fyr Jarnvegstogetaa koma frata; Snjoenlaag sume
Stader 18 Fot høg· Sunndag d. 16de, fekk dei
brøytt, so eit Par Tog slapp igjenom, men det var
dyr Jarnvegs-Køyrsla. For Maandag Mor-
gonen var Lina like full att. Mange Stader er
Husi nedfokne, so dei maa brenna Ljos heile
Dagen.
Kkistiauia Theater. ’ Daa Holst og Frolich
ikkje vert standande som Direktprarlenger enn til Ut-
gangen av detta Spileaaret hev Repræsentantfka-
pet gjevet den Zdje Direktoreii Kattd· mag. Schrø-
der Fullmagt til aa styra som Theaterchef aaleine
fraa 1ste Septbr. — J Tidi fraa l Sept. ’1877
til 31 Ang. 1878 hev—etter Forklariiig av Direk-
tionen voret uppforde 53 Stykkje, derav 3 Opera’ar«
Av dei atterverande 50 Skodespel hoyrer dei 22
til den franske Literatur, 8 til den danske, 7 til
den norske (stort skal det vera med dei Store!),
6 til den tydske, 4 til den engelske og 3 til ,,Fæl-
lesliteraturen« (!). Til den siste hoyrer Øh-
lenschlæger ikkje.
Dallctl er Ole Skjellom i Vaagars, 981J2
Aar gl. Han var med i Krigeti mot Svensken i
1808 fig.
Jatnbrlldlaup heldt nyleg Egteparet Silbe1:-
stein i den tydske By Viet, Manneii 93, Kona 91·
Aar, baade raske og rorngez dei hev voret gifte
70 Aar. Fyr 10 Aar sidan heldt dei Diamant-
brudla11p, fyr 5 Aar sidan Brillantbradlaupz koat
Slag Brudlaup dei skal halda, 5 Aar heretter, veit
me ikkje.
I Bclgia hev det nye frilynde Riksraad
lagt fram fyr Riksthinget Forslag til ny Log um
Folkeskulenx Sknlen skalstyrast af Jaspektorar
elder Direktarar, som vert utnemnde af Regjeringi,
og ei Skule-Nemnd i kvar Koinmune skal i Sam-
band med Sokneraadet fora Tilsyn med Skikkeii·
Religion er ikkje Fag i Folkeskulen· J § 4 stend
det: »Fyr Religionsundervisningi syter Huslydarne
og deira Prestar av dei ymse Trudomssamfund
Desse siste fær eit Rom iSkulehuset, der dei anten
fyre elder etter Skuletidi kann gjeva dei Barn,
som sakjer Skulen og hgyrer tildeira Kyrkjesamnad,
Uudervisningi Religion.« Lærararne maa vera
anten sadde elder naturaliserade Belgiarar og ha
Vitnemaal syr Dugleik; dei vert utnemnde av
Sokneraadi, men kann ikkje gjevast Avskil Utan av
Staten. Det skal undervisast i Sedelæra, Mors-
maal, Lesnad, Skriving, Reikning, Forstandsovingan
Teikning, Jordkunna, Fedralandssoga, Likamsaving,
Song og Haandarbeid s(fyr Gjentur). Dessutan
skal det, der Maalstellingi krev det — og det gjer
ho vel mest yveralt —, gjevast Undervisning an-
ten i Fransk elder Flamsk, naar Borni hev Tydsk
til Morsmaal, Fransk elder Tydsk, der Flamsk er
Morsmaah oge Flamsk elder Tydsk, der Fransk er
Morsmaal, soleids at dei fleste Born seer nokot
Kjennskap til eit av Landets Maal umsram Mors-
maalet sitt. Kvar Sokn skal ha’minnst ein velskipad
Skole. Sknlen er Tvangsskule. Dei Vorn, som
hev faatoke Foreldre, slepp aa leggja Sknlepengar.
Regjeringi autoriserar Skuleboker»
Forslnget um 4000 Krunur til Hjelp fyr Aul-
mugskulelcerarar til aa vitja Folkehogskiilar skal vera
innstillt til Avslagz likeins Forslaget um Hjelp til
Høgskular.
riket, og han hev difyr her til eit visst Maal latet
falla det Tollgjerde, som han strævar med aa faa
reist ikring Tydskland- Han er ingen Principridar.
Under dei Tingingar, som gjekk fyr seg i det tyd-
ske Riksthinget den 20de og 21de Februar, reiste
det seg eit Ordskifte um Tydsklands nyaste Han-
delspolitik og Handelsgrunnsetningarne i det heile.
Delbrück, Hatidelsminister hev voret·, som gjenom
mange Aar forde den tydske Handelspolitik i Fri-
handelsstemna, tok Ordet imot Bismarcks Planar.
Bamberger forsvarad Frihandelen, Richter, Bis-
marcks ampraste Motstandar i Framstigsflokken, tok
paa Vismarck fyr Braadvendingi hans, og Riks-
kanslaren sorsvarad seg i ein lang Tale, i ser mot
Nichters Kjæremaal· Han lagde fraa seg Aatalet
fyr ein springande elder vinglutt Handelspolitikz
det galdt um aa ganga attende til Gjerdi fraa
1823 til 1865. »Eg fyreser« — sagde han til
Slut — at det vil verta ført ein illherveleg, djup
inngripande Strid Um alle desse Ting millom dei
ymse okonomiske Interesse, Sjoftaderne og Jnndu-
strien, kannhenda Jordbruket og. Det er ingen
Veg umkring: all Strid meller seg med Artilleri-
skjoting fyr aa gjera Folki vise paa, at det er Aal-
vor. Eg vonar, at Striden vil verta til Nytte og
Lukka fyr Fedralandet.« — »Det maa ha voret
ei hogtideleg Stund i det tydske Riksthinget
—— skriv »Neue freie Presse« — daa den fyrroorne
Statsminister Delhrück, den noverande Forar fyr
den tydske Frihandelsfylkingen og Hovndet fyr
Motstandet mot dei statsokonomiske Planar aat
Regjeriiigi, tok Ordet. Sjolve Rikskanslaren maa
det ha rort i hansinnste Hjarta, daa hans-trusaste
Medarbeidar paa Uppbyggjingi av det tydske Rike
lyste upp Brotet med den Politiken, som no raader.
Haii maa fnlla ha kjennt, at han alljamt vertmeir
einsleg paa si stolte Hogd, og at mest alle dei
Vener og Felagar, som saman med honom hev
fullfart det Jutulverket aa gjera det tydske Folket
til ein Eining, hev dregetseg undan arge og tykkne,
og at knappt ein einaste hev havt Sjolvfornegting
nog til aa fylgja Bismarck paa den Vegen, han
no hev slegjet inn paa. Og Delbriick sjølv maa
det ha leikat rett underleg i Hugen ·fyrskold den
Vingleluni aat Lagnaden, som noydde honom,
»Blomen av Geheimeraadarne«, til aaforsvara sine-
Grunnsetningar fraii Thingbenken, syrdi dei er
bannlyste fraa Ministerbenkeii. Det hev lotet henda
mangt i det tydste Riket, fyrr ein Gmbættsmann
med so hovsame og konservative Meiningar som
Delbriick ser seg Orsak til aa stiga fram som Mot-
standar imot Planarne aat Rikskanslciren og tena
som Farar fyr den Fylkingi, soin vil halda uppe
det okonomiske Framstiget. Og det tydske Folk vil
med Fikna lyda paa, kvat ein Thingmann hev aa
segja, som hev aa visa attende paa eit heilt Liv
uppfyllt av Arbeid fyr as-. setjaiVerkdessa Grunn-
setningar, han no stig-fram til Vernd fyr.«
Frankrike. Telegramm fraa Paris den
2dre Mors: Sunie Blad strur det, at Riksraadet
er stadt i Faare ved Avroystingi igaar, daa Hogre
roystad saman med Vinstre fyr aa setja upp Lis-
bonnes Jnterpellatioti til Maandags. National
fyreser, at dei Radikale vil aoloysa Republikana-
rarne· Fraoce hev eits Stykke av Girardin, som
krev eit Riksraad under Gambetta·
Pesteii. St. Petersborg Zdje Mors: Pro-
fessor Botkin (den Lækjar, som meinte aa ha raa-
kat paa eit Pesttilfelle der i Byen nokre Dagar
sidan) held iast paa den Meining, han ved sin
Etterroknad kom til, at Maanen hadde Pest og
ikkje Syfilis.
Shir Ali er daaen. Vicekongen i Jndia hev
fenget Mellirg utn det fraa Jakub Khan i Brev
av 26de Feb:uar. Eit Telegramm fraa Kalkutta
fortel, at Jatub Khan same Dagen hev skrivet, at
han ynskjer Venskap med England att.
Hermed Ti·llegg: Prøve:No. av »Fraa
By og Bygd.«
Kam-ma Trykt i Riscgvords»Boktkykkeki.
(Jernbanegata No. 6·)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
