Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
132
Fedraheiinen.
30te April 1879.
Fraa Bygdcrne.
Moland i Telemarki« Gtter at O. Arvesen
hadde sluttad Folkehogskulen i Sellgjord, hev han
saret umkring i Bygderne og haldet Fyredrag. —-
Her uppe i denne Avdalen var me au so heppne,
at me fekk honom. Etter at me hadde sendt Bod,
at me gjerna ynskte aa hoyra honom, og han hadde
looat aa koma, gjekk Ordforaren til Presten syr aa
faa Lov til, at Arvesen maatte halda sine Fyredrag
i Skulehuset. — Presten svarad med det same Ja
og lagde til, at um han vilde preikaiKyrkja, skulde
han faa Lov, dersom det ikkje var paa ein Bytte-
dag; daa visste han ikkje, um han torde gjeva Lov-
Men daa Pietistarne sekk hoyra gjetet det (her er
ei stor Mengd av deim), vart det Leven. Dei tok
til aa skrika ut, at Arvesen var ein »Vranglcerar«,
ein som vilde svra Folk i »Fordcervelse« o. s. f.
Tvo av deim gjekk fyrst til Presten og heldt stam,
kor faarlegt det vilde vera, um han kom til aa
preika i Kyrkja, og so kom Klokkaren og synte honom
det Stykket, ssom hev stadetiLuthKirketidende mot
Arvesen· «
Daa gav han seg. Arvesen skulde ikkje faa
Lov til aa preika i. Kyrkja.
Sidan var eg til Klokkaren og spurde honom
" kvifyr han hadde so imot, at Arvesen skulde tala
i Kyrkja, og um han trudde nokot galetvildekoma
fram i Preika hans. »Nei, men- ein, som var
Grundtvigianer, og som stod paa eitsodant Stand-
punkt, burde ikkje koma paa nokon Preikestol«
" Um Laurdagen kom Arvesen, og det var daa
gjort kjendt, at Sundagen Ettermiddag vilde han
halda Fyredrag i Skulehuset. Ei uhorveleg Mengd
Menneskje —— etter vaare Have — samlad seg.
Medan Folk satog ventad, at Talaren skulde koma,
gjekk han innum til Presten syr aasnakka litet ved
honom.’ Etter at han hadde fortalt, korleids det
hekksaman med Prestegreidai—Sellgjord, og Presten
hadde høyrt, at det ikkje var Arvesen, som hadde
eggjat upp Meinigheiti motPresten, sagde han, at
um Arvesen vilde halda Tala si i Kyrkja, skulde han
hava Lov til det, Bod vart daa sendt til Skule-
huset um det. Arvesen heldt daa ei uvanleg
gild Preika, og Folk vart reint forbinad i honom
og tenkte,4 det var ein sorundarleg Vranglærar·
Um Maandagen heldt han tvo Fyredrag i
Skulehuset. Det syrste var um ,,Familieliv og
Bortteopdragelse«
J det andre fortalde han Yggdrasilmyten· Folk
vart alt meir og meir glade i honom. Dei kjende
seg tiltalad og gripne av det, han hadde sagt; men
Pietistarne vart nok skamfulle, dei, og ynskte visst,
dei hadde funnet Knaggar til aa hengja Hattarne
sine paa-
Daa han hadde sluttat, steig Lærar Jvar
Tveiten fram og i ein varm Tale takkad Arveseii,
fyr han hae komet herupp, syr det gode han hae
gjevet oss og syr det stygge, han trudde, han hae
teket fraa oss-
Um Tysdagen preika Arvesen i Annekskyrkja’
og reiste so til Vraadal.
Til Medlemer av Folkehogskulesamlaget teiknad
seg hver 30 Stykkje. P.
Kriftiania, den 29de April 1879.
Storthinget. Den 26 April vart haldetVal
paa Embaettsmenn fyr dei næste 4 Vikur. Bata-
formennerne og Varaskrivararne vart valde til For-
menn og Skrivarar i alle tri Ting, og dei fyrre
Formenn og Skrivarar til Vara-Embættesmenn:
Sverdrup sekk 73, Sorensseii 52, Smitt 25,— Es-
sendrop 80, Steen 65, Daae 24; — Havig 74,
Øverland 51,4 Aarslot 24, — ijrnsgaard 67,
syr detta.
Skattebal 59, Ueland 24 R. —— Dei 11, som
gjekk ut or Val-Nemndi, vart uppattvalde, Motz-
seldt likvel med berre 53 Royster, medan Steen
hadde 93. J Staden fyr Motzfeldt vilde mange
havt Mortenson.
Laurdag i fhrre Vika og Maandag i denne
dryste dei i Odelsthinget Logforslaget um aa minka
dei store elder for store Preste- og andre Gmbcetts-
gardar. Det vart gjort ymse Freistnadar paa
aa faa vedteket Smaabrigde i Forslaget —— mot
Tankeni detta var Motstandet helder veikt ———.
Git Logforslag i denne Saki vart nemleg vedteket
av baae Thingi i 1876, men negtat Sanktion, og
dersom det same Forslag no gjeng igjenom
ubrigdt, er det berre Torv til aa gjera det same
uppatt ein Gong til —- so foer me Log, um
Regjeringi nog so mykje hev ei onnor Meining.
For det tongelege Veto er etter Grnnnlogi § 79
berre utsetjande. Det hev voret uppe mange Gan-
ger Logsaker, som Thingi hev haldet paa gjenom
langsamelege Æour og aldri sleppt, men Thingi
hev ikkje voret vare nog: dei hev latetRegjerings-
advokaterne — som er slage, og som det altid
sinnst nokre av i kvart einaste Storthtng —- faa
gjera eit elder annat litet Brigde: setja Komma
paa ein annan Stad, enn det stod syrr, eit ,,Og««,
der det fyrr stod eit »Men«, osl), og so hev
det ikkje voret Raad med aa bruka § 79. Det hev
sidan 1814 lukkatst berrestvo Gonger aa faa ei
Logsak fram ubrigdt tridje Gongen ——« Adelslogi
1821 og Leikpreikarlogi 1842 ——:
Tilfelle tok Regjeringi den vise Raadi aa innstilla
Logjerne til Sanktion syr aa berga Æra. Denne
Logi er av det same Slaget; ho hev no gjengjet
igjenom Odelsthinget andre Gangen, og det er
Von um, at ho ogso vil berga seg i Lagthinget.
Regjeringi vert kannhenda nøydd til aa sanktionera
Logi alt i Aar, endaa Gin kann vita, at det vil
bjoda imot· — Odelsthinget heldtseg utmerkt fast-
Regjeringsadvokaten Skattebol vilde ha’ sett
«Krunur« i Staden syr ,,Spd.«; hans Forslag
rauk (mot 33 R.). Regjeringsadvokaten Scehlie
vilde endaa utvidka Retten aat Heradsstyret:
lata det faa utnemna tvo i Staden fyr berre
ein Medlem av den Nemndi, som skal syna
Garden; Forslaget rauk (mot 18 R.) Re-
gjeringsadvokatens Lovenskio ld vilde gjeva Syns-
Nemndi Rett til aa skyna hver, kvat ein Part, som
det er Spursmaal um aa skilja fraa ein Embætts-
gard, Aar um annat kann gjeva Embættsmannen
i Jnnkoma, naar Gardparten vert vel driven. For-
slaget rauk (mot 6 R). Scehlie var stamme
med eit annat Forslag: at Pengarne fyr fraaskilde
Partar vert brukad til Løn aat Kappelanar i dei
Preste-E·mbcette, som hev havt for stor Gard; For-
slaget strauk Dalen (mot 30 R·).
Kristiatiia Arbeidarsamsuitd heldt Sunndag
Koelden den 21 overordenleg Generalforsamling
syr aa avgjera det Forslag, som var framsett av
Skræddar Engelstad um Missnogje med For-
mannen, Fullmegtug Boeck. Snidkar H a g e n stam-
sette eit nytt.Forslag, som heldt seg berre til det,
som sist hev hendt, at Formannen hadde negtat
aa lata Bjornsoii halda Fyredrag, og ellest gjekk
ut paa aa beda Hr. Bjørnson um aa halda Fyre-
drag uin Republikken, naar det maatte vera
honom kvæmt.
Afraysting, daa det ikkje var framsett i rett Tid,
endaa Voeck ikkje hadde nokotimot, at syrste Parten
av det kom fram· Den andre Parten vilde han
derimot ikkje vita nokot av. Og deri hadde han
visst Rett: Hr. Bjornson vil visst aldri halda
nokot Fyredrag i Arbeidarsamsundet, solengje Boeck
er Formannz i eit Brev til Samfundets Medlemer
hev han derimot sagt, at han gjerna vil halda
Fyredrag, naar det «paa Formannsplassen kjem
meir sann LErekjensla. Det var mange
Talarar baade fyr og imot Engelstads For-
slag, dei fleste og beste likvel — totte me —-
Men daa det kom til Avroystiiig, gjekk
det den Vegen Hana spark.ar: 159 roystad imotog
121 fyr. Mindretalet var visstnog ikkje so reint
litet, men Mindretal er likvel Mindretal. Stor-
kaupmenn og andre Samfundsstyttur, som visst
aldri syrr hev sett sin Fotinnum Samfundet, hadde
mgtt upp i Flokketal. So fcer dei altso dragast
med Hr. Voeck solengje! Landsdomar Ferd. Roll,
i baae desse»
Hr. Hagens Forslag. kom ikkje under -
som fyrr hev voret Formann i Samfundet, og som
no nyleg i Storthinget hev baade talat og roystat
fyr, at Arbeidararne ikkje foer Røvsterett, talad syr
Freden, kor godt det var, naar det ikkje kom
Jllska elder Svlit inn, og Medlemerne visste
aa skyna paa Formennerne sine, som osfrad Tid
og KrafteriSamfundets Tenesta. Forhandlingarne
gjekk fyr seg paa ein framifraa tekkjeleg Maate·
Daarli. Soknepresten i Sydre Land Alsing.
Utlaudet. Den srilyndte Politik i Gngland
er lik til aa taka seg upp. Den liberale Fylking
hev nyleg vunnet ved eit Val til Underhuset· Lord
Derby, som isjor gjekk ut or Beaconsfields Mini-
sterium, svrdi han ikkje kunde samtykkja Krigspoli-
tiken aat Regjeringi, hev sidan skilt seg meir og
meir ut fraa Toriarne, og no hev han likefram
mellt seg ut or Fylkingen. John Bright heviBir-
ningham teket heile »Politiken aat det noverande
Styre under Avdoming, og sagt, at Regjeringi hev
saret vitlaust. Otten fyr Ryssland,« sagde han,
var den sanne Grunnen til Englands austerlendske
Politik fyr Tidi. Denne Politikken hadde brotet
paa den S«ed, som England fraa gamalt hadde
sylgt, ved aa gjeva upp til det tyrkiske Herredvme
Z Millionar Bulgarar (i Austrumelia), som Livss-
land hadde fritt ut. Vright sluttad med ei For-
dvming av Regjeringi; han kalla ho magtlausi
den indre Politit og avlagande og laak i den ytre.·
,,Eg gjev denne Politiken under Dom av mine
Veljarar og under den strenge Fordoming av Hi-
storia«, so sluttad han-Talen vart helsad med stor
Eldhug. — Tidenderne fraa Cypern er ikkje gode.
Forrettningarne hev stanat, og det ser i det heile
klent ut. Dei Bladi, som stend imot Regjeringi,
hev teket dette til Jnntekt, og Dai1y1klews brigslar
Regjeringi syr ,,denne barnslege Tileigning av
Cypern, som er lik til aa verta berre ei Tileigning
av Sveltihel, Sjukdom og Daude«
Fraa Zulukrigen hev dei- engelske Bladino
Fraasegner, som gjeng til den 1ste April. Den
28de Mars for ein Herstyrkje paa 600 Mann ut
og skulde hjelpa Oberst Pearson, som med 2000
Mann hev legjet kringsett i Ekove i yver 2 Maa-
nadar. Pearson hadde varslat um, at han heldt
paa aa verta braudlaus, og at han hadde 150
sjuke og saarade· 30,000 Zuluar for sram fyr aa
stengja Vegen fyr d·eim, som skulde koma honom
til Hjelp. Den 30te var desse komne so langt, at
dei kunde sjaa Pearsons Læger. Dei maatte taka
seg vel i Vare fyr aa hindra Yverfall. Det var
soleids sorbodet um Natti baade aa bruka Eld og
aa· tala. Seinare er det komet Tidend um, at
Hjelpeheren er framkomen. JTranswaal hev ogso
Engelsmennerne havt eit hardt Bastetak den 29de
Mark-; dei misste 7 Officerarog 70 Mann.
J Tydskland strævar Frihandelsmennerne,
iser i dei store Handelsbyarne ved Nordsjven og
Øystresjøen, aa reisa Motstand mot Bismarcks Toll-
Loger. J dei sidste Dagar hev det komet inn
MotleggiHundradtal mot Tollpaaleggi. Dei, som
ynskjer Tollvernd, er ikkje mindre verksame. Allra-
mest strider dei syr Jnnforsletoll paa Jordbruks-
avling, fyrdi det tydske Jordbruket fyr Tidi ligg
under i Tevlingi med Grannlandi. Det er stam-
leides den aalmenne Trni, at Rikskanslaren vil saa
sin Vilje sram i Riksthinget »
Naar Revolutionsmannen Blanqui’s Val
kjem fyre i det franske Folkething, so skal
det ytste Vinstre vera meint paa aa prava aa driva
det igjenom, trass i detat haii som sengslad Mann
ikkje retteleg kunde veljast· Naar Folket hev utta-
lat sin Vilje gjenom eit aalmennt fritt Val, so er
dermed Logi sett utor Kraft. Regjeringi vil setja
seg imot, og det er ikkje trulegt, at Thinget vil
godkjenna den Grunnsetningi.
J Commission hjaa Alb· Cammermeyer er
utkomet og er aa faa i alle Bokbuder i Norig,
Sverig og Dannkfrk:
Eit namnlaust Folk,
(Ser-Avtrykk av Fedraheimen.) Ao S. Priis 5 Øre-
Kristiania. Trykt i Ringvolds Boktrykkeri.
(Jernbanegata No. 6«)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
