Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Eit Blad aat det norske Folket.
LM
Kjem ut knar Onsdag og Laurdag.
kris fyr Fjordnngaaret: .
Kr. 1,10 (= 33 sz) med
Porto og alt. Betaling s
fyreaat. l
Troes-
Laurdag den 30te Angnst 1879.
(3 ß) Petitliiia, og daa
etter Maaten fyr større
! fLZsinxjch kosicfr» ifoOOOkeO «
s Bokstavar.
3— Aag.
Christoscr Brnun
sagde i Folkemittet paa Vetlehamar, at endaa han
paa ein Maate hadde størst Tru til Vinstresylkiiigen,
kunde han likevcel ikkje- vera heilt med der, av di
han — ikkje var Republikaiiar.
»En ikke ringe Del af Venstres Arbeide,«
meinte han, ,,gaar ud paa dette: gjennem parlii-
mentarisk Styre at faa lavet Overgang til Remi-
blikken·« kHan hadde hoyrt mange Vinstremenn,
som hadde same Trui. Det-med kunde ikkje haii
halda Lag·
No, det er cerleg» Sat. Trur Brunn, at
Vinftre arbeider med skike Tankar, og kann ikkje
han vera med paa dei Tankarne, fo gjeng han ut
or Partiet; det er greid Skuring. . .
Me kann venta slikt av ein so ærleg Mann
som Chr. Vruu11.
——— Derimot skulde Eiti vcel mindre venta, at
ein Mann som han skulde vilja stiga framinotsine
fyrre Fylkingsselagar paa ein so lite vyrdsain og
fin Maate, som han sidan gjorde der npp paa
«Vetlehamar. .
Fyr det syrste gjekk han heilt friskt ut ifraa,
at Vinstre var politiskt tiærlegt. Det spilad
med falske Kort; det soor heilt igjenom med Lyg11.
Og etter at Chr. Brutm altso hadoe gjort
heile Vinstre til ein Flokk av Ljugarar, fo gjekk
han vidare og gjorde det til ein Flokk av Medd-
harixr· Vinstre lang; detvar det eine; og detlaug
syrdi det ikkje hadde Mod til aa vera ærlegtz det
var det andre.
Ei fager Fdrklaringl Ein gild Maate aa doma
Folk med andre Meiningar paa!
—- »Hvorsor skriver ikke disse Mennesker?«
spyrr Chr. Bruun. Og haii svarar:
»Aa, de tør ikke. De er rcedde for at skade
sit Parti. De er rædde sor, at mangfoldige Men-
nesker, som nu:stemmer med Venstre as . . . under-
ordnede Grunde, skal skræmmes tilbage, naar der
sra venstre Side med Kraft reises Spørgsniaal om
Republikkeii· — Men dette er netop en Fortsættelse
af det gamle Formynderi over Folket« o. s. fr.
Altso: fyrst paatvingar Hr. Bruuii Vinstre
Meiningar, som han innbiller seg —at dethev, men
som det aldri i Rdyndi hev vist seg aa haoa; og
so er han vond, syrdi Vinstre ikkje oedkjenner
seg desse Meiningarne! ,,Eg, Christoser Bruun,
segjer, at Vinstre er republikanskt; altso skal Vinstre
vedkjenna seg aa vera republikansktz men daa det
ikkje hev gjort det,-fo er Vinstre ein Flokk av
Lygnarar og Ræddharar, som ein cerleg Mannikkje
kann hava nokot med-« — Jau,paadenMaatenl
Chr. Brutln gjeng ut ifraa, ’at Vinstreforarne
trur« elder veit, at slik som dei no arbeider, so
arbeider dei Landet ende srain mot Republikken.
Det sinnst væl,Vinstremenn, som trnr slikt.
Men det finnst likso mange som trur, at Vinstre-
Arbeidet er det einaste, som i Lengdi vil kunna
,,frelsa« Landet fraa Republikkcn. Og ferng maa
Forararne vita, at um dei so soer alle sine Rette-
boter sram, so vil me knapt vera Republikken
noerare daa enn no, — kanskje sjernare.
Dersoin me t. D- foer parlamentariskt Styre,
so at Folk og Regjeriiig kjem til aa halda meir
Lug, so kann detta gjern, at Folk finn mindre
Grunn til aa kasta Konge-dømt enn dei no kann
tru aa hava. Men dersoin dei noverande Tilstand
skal halda seg: at Kongsmagti berre synest vera
til syr aa berga seg sjolvmotFolketogdesZ
Krav, elder fyr aa sksrsasngsplsesst. med Folket, og
stengja Veg en fyr Utviklingi, —so kann eg lett
forstaa, at Folket, etterkoart som det sæt Syn fyr
detta, vert meir og meir republikanskt, og at det
so vil trioa til, so snart eit Tilhove viser seg, og
kasta Kongsmagti hver Bord.
Aa segja fyr visst, at Vinstre-Arbeidetforer
burt fraii Republikken, er raadlaust. Kannhenda er
Tidi so lagad, at alt politiskt Arbeid fører til
den. Mett det kann Ein vælsegja fyr visst: at er
det nokon Ting, som kann berga Kongedomet, so
er det ein liberal Politikk.
Paa ein Maate kann Gin segja, at Vinstre-
Arbeidet er eit Fyrearbeid fyr Republikken. Vin-
stre arbeider fyr folkelegt Sjolvstyre» og solkelegt
Sjalvstyre er ein Ting, som Republikken og hev
Bruk syre. Men just dette same Arbeidet er det,
som skal styrkjii Kongedomet. No og heretter kann
ikkje Kongedomet halda seg, utan paa Vilkor av
sull solkeleg Fridom, allra minst hjaa oss, der det
ikkje hev nokot annat aa fljota paa. Aa segja, at
Vinstrearbeidet fører burt fraa Konged omet vil
altso vera endaa meir meiningslaustj
Altso: Spursmaalet um Republik hev ingen
endefram elder naudsynleg Samanheng med Vin-
strearbeidet no. Vinstrearbeidet kann— bera dit —
dersom det skulde vera so lagat, at alt ber dit-; ·
men Vinstrearbeidet, fo som det no er lagt, kann
likso lett bera paa reint motsettLeid. No segjer
dei Liberale som so:
— »Aa vita paa Fyrehaand, kor Utviklingi til
Slutten ber av, er raadlauft; Ftamtidi raar me
ikkje fyre, kor klokt og syrevist me enn trur aa stella
oss-. Men ein Ting veit me: at den Tanken, me
no arbeider syre, er god og sann, og kran
av Tid og 11tvikling· Lat oss altso arbeida fyr
den, og lat ei komande Tid fora Arbeidet vidare
etter sine Synsmaatar, og slik som ho sinn det
rett fyr seg! Fyr oss er her ceoeleg nok aa gjera
med det, som no er uppez det Arbeidet, som er
mest tiltrengt, er det aa saa- innovt sjolvc den
politiske Abc’en, lenger er me ikkje komne. Latoss
altso ikkje brjota Hovudet med Framtidsspursmaal;
Um dei seer kvar hava si Meiningz men um det,
som no ligg fyr Haand, kann allesamlaseg, anten
dei so er Republikanarar elder Rot)alistar."
Skulde ikkje det Standpunktet vera fullt ærlegt?
Skulde det her vera Grunn til aa koma med store
Ord um ,,Lygn,« og »Rceddhug," og ,,Formt)ndar-
skav yver Folket«««s — Eg trnr ikkje det!
J Vinstreflokken naar er det mange Kongs-
menn og mange Fristatstnenri·
Dei, som er Fristatsmetin, kann personlegt
tru, elder vona, elder iallsallynskja, at Vinstre-
Arbeider skar bera skam mot« Republikk’cn;·"i)c"t" er
so naturlegt. Meii dersoin ein slik Fristatsinaiiit
offentleg steig fram og sortalde Folk fyr visst, at
so var, —so dreiv hanHumbug For han looad
der mykje meir, enn han til Slutt kunde standa
ved. Republikken er ikkje so lett-naad; det erikkje
sagt, at »parlamentariskt Styre« er ein »Ooergang«
til Republikken. Tvert imot· Sjcia som iEn-
gelandl
Og dersoin det hovde seg so, at Forararne
fyr Vinstre personlegt var Fristatsmenn, og dei
vilde stiga offentleg fra-11 og segja, at »Vinstre
arbeidde fyr Republikken,« — so vilde det og vera
Humbug. Vinstre som Fylking arbeider ikkjesyr
Republikke11. Som Fylkiag arbeider det — utfraa
. den Grunnlog og Riksskikk som eingong er sett ——
fyr visse praktiske Umboter, som vcel alle ber paa
Leid mot veksande Sjolvstyre, men som ikkje ber
sram til annat sztlostyre um det, som Grunnlogi
·sjølv krev, og som paii alle Kantar htwer smed
Grunntankarne i deii no gjeldande Rikisskikk Kvi
skulde Ein daa her blanda »Republikken« inn, ieit
Progratn, som ikkje hev nokot med slike storpolitiske
Framtidsfyremaal aa gjera? — Det vilde vera
Lygnl Daa kunde Christofer Brnun koma ogtala
nm Humbllgl
Dersom me eingong scer eit republikanskt Parti,
fo skal nok Hr. Chr. Bruun saa sjaa, at det kjem
til i mange Maatar aa leggja sitt Arbeid paa
onnor Leid enn det liberale. Me kann. her minast
»Fram·« Lat vera, at det nye Fristatspartiet ikkje
i alle Ting gjekk so vidt som »Fram«: det vilde
endaa koma til nettupp aa reifa Motstand mot
det ,,Vinstre,’« me hev no,—so ulike vilde dei tvo
Fylkingarne verta i sine Tankar og Fyremaal.
.-., -.—-.·»-·-« ..-· ...–
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
