Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
244
Fedraheimem
4de Oktober 1879.
15de Oktbr. er Hundradaarsdagen fyr Bisp
Johan Olof Vallins Fødsla. Det svenske Meste-
skab vil hogtida denne Dagen. Bisp Vallin vart
Medlem av ,,svenska akademjen« 1810 og do 1838.
Hokcraand og Høkertlolskap. (Tilsendt).
Fyrstelceraren ved Aalmugskulen i Mand al hev
1000 Kr. (250 Spd.) i Lon, Andre-og Tridjelcera-
ren hev 880 Kr. (220 Spd.) dei arbeider paa
Skulen 33 Timar um Vika.
Som me ser er Lani so knapp, som det veel
gjeng an, og som Gin kann venta det fraa Man-
dal. Men fyr aalokka Folk til aa spkja paa desse
Postarne, hev dei mandalittiske Fedrariie lyst ut i
Bladi, at ,,efter 3 Aars Tjeneste kan Førstelærer
erholde et Lanstillceg af 100 Kr., og atter efter
33 Aar 100 Kr.«’ Paa—same Maaten »kann« 2dre
og 3die Lærareti etter 3 Aars Arbeid faa 60 Kr.
i Tilleg o. s. fr. Og so hev Folk søkt. Men no
kjem det utrulege. Naar Lærararne hev arbeidt
i 3 Aar og so hev sokt um aa faa det utlovade
Tillegget, so hev Kommunestyret negtat.
Eiii av Lærararne hev arbeidt i 17——18 Aar,
ein annan i 6——7 Aar, den tredje i 5——6 og den
4de i 3—4 Aar; dei hev eit Par Gonger sokt
etter Tillegget, og kvar Gong hev dei havt ,,Anbe-
saling« fraa Skulekommissionen og alt i Orden
etter Lysingarne; Formannskapet hev sagt Ja, men
Reproesentantskapet — hev sagt Nei, ein Gong
med 4 Røyster, og den siste Gongen med 9 imot
8, altso med ein Manns Yvervigt.
Men kor kann slikt vera Raad?
slikt gjerast?
Jau, naar det gjeld- Pengar, so kann ein
Høker, til- med ein fraa Mandal, vera sløg· Dei
Mandalske Fedrar hev vist seg aa kunna ein Logik
trass i nokon Prokurator.
Lysingarne segjerx etter 3 Aar kann Læraren
faa Lanstilleg Men no segjer Fedrarne i Man-
dal; Eit slikt »kann« kann likso godt tyda»kann
ikkje««l Naar det berre stend »kann« og ikkje
«skal,« so vil det segja, at me i den Saki hev
Rett til aa gjera plent som me vil og det trass i
baade Skulekommission og Reprcesentantskap. ———
Paa den Logikken hev Saki fallet· Og paa den
Logikketi vert daa Lærararne snytte fyr sine stakars
surt fortente Skillingar.
Denne Soga er so merkjeleg, at ho bør verta
Kor kunde
og song og kvitrad ikapp med Fuglarne. Naar ho
kom so høgt, at ho kunde sjaa til Neset, haukad
ho, so det svarad rundt alle Fjell« Men var ho
inne, so var det slikt Staak og slik Gleda gjenom
heile Huset, at gamle Futen ikkje fekk Fred nokon-
stad. Han bannad so smaatt og var etter henne
rett som det var; men ofta vart han standande og
glodde paa henne, der ho foor og flaug,» vill og
lett som Fuglen, og tilslutt kom han etter det han
aldri syrr hadde visst: at Dotter hans var fager.
Det var ein Ting aa tenkja paa! —- Han hadde
altid havt som ein Mothug motGunhild, syrdi ho
ikkje var Gut; men naar alt kom ihop, so kunde
ei fager Dotter og vera god til einkvart. »Du
Gunhildl« sagde han ein Dag, »veit du kor ga-
mall du er?" —— »Syttan Aar,’« svarad Gjentun-
gen med ein sæl Smil, — ,,syttan Aar!« Og
ho lo ao Gleda. »Hm, Tullingem« murrad den
Gamle, ,,er du so glad i dine syttan Aar? —·— Du
veit nok ikkje, at syttan Aar er ein faarleg Alder-?«
Ho saag paa Gamlen med ein sann Skalkesmil.
,,Kannhenda det?" spurde ho. ,,Ja-ha,« svarad
Futen stutt, »sjaa no till« — Han kjende Minnin-
gar fraa sin eigen Ungdom av aa sjaa paa henne;
slik var salig Margreta og, den Tid ho var ung-
Men det var ikkje verdt aa tenkja paa sovoret;
Futen dreiv av inn paa Kontoret sitt so fort
han kunde. Meii den Tanken aa faa Dotter si
godt gist, den sat fraa no av fast-
(Meir.)
kjend. Det vilde vera ille mn Folk ikkje fekk vita,
kor kloke og fintenkte dei Mandalske Fedrar er,
naar det gjeld aa spara Pengar og knipa sine
Skulelcerararl Andre Blad bør taka Sogaupp.·
Paa Mogjen i Telemarki var det Fesjaa den
12te September, skriv ein Brevsendar til oss.
Endaa Veeret var stygt, matte det inykje Folk;
300 ijr var framsynte, vart det sagt. Det var
voene Dyr. 22 av desse vart funne verduge til
Præmi. Fyrste Premikui aatte Jon Aa i Hop-
dalsmo, den andre Herbjorn Rui i Laardal, den
tridje Tjostolo Aasland fraa Mo og den 4de Tor-
bjorn Huvestad i Eidsborg. 5 Kvigur og 4 Stu-
tar fekk Premiz fyrste Premikviga aatte Nils Hegg-
tveit i Laardal og fyrste Premistuten hoyrde til
NikulZ’Breidland av »Høydalsmo- (Fyrfte Klasses
Premi var til 12»den lcegste til 2 Kr.) Etterpaa
heldt Agronom Jakobsen ein Tale og sagde, at
det var Von til, at Staten og vilde gjeva eiHaand
med litt aa stydja Fesjaai her paa Mogjen; hellest
totte han, at det i Aar ikkje var fullt so gilde
Kyr som ifjorz men det kunde koma ao den kalde
og regnlege Sumaren. So kom Aslak Li fraa
Rauland upp aa Talarstolen. Han talad um Kvinna,
som-han sagde mykje gildt um, endaa han meinte
haii skulde gjort det endaa betre, um det hadde voret
klaarare Veer. Deretter talad Olav Sandland,
nokot um Fesjaaet og nokot um Politikke1i; ærleg
talad han fyr Vidking av Roysteretten og fyr vek-
sande Upplysning. Det sluttad med eit Hurra fyr
»Mogjens Framtid som Fesjaaplass,« og so tok
Kreturhandelen til. Det oart selt ikr. 40 Kyr,
men Prisarne var laage; 14—80 Spd. var Jam-
naden; Ydre Premikuivartjainvelseld fyr 32 Spd.
Eigartlc av Koppar- og Niikclokrkkannsjaa
med meir Von paa Framtidi no. I England hev
dei fiinnet paa ein ny Maate aa brenna Malmen ,
paa. Dei kveikjer fyrst i Malmen med Kol som
fyrr, men sidan bles dei berre Luft gjenom ’n, og
Svaavlet i Malmen tener daa som Brensla· Arm
Malm skal iser kunne nyttast betre paa denne nye
Maaten· ( ·
Norsk Kllunl. Alle tenkjer berre paa og talar
berre urn Panamakanalen no. Men her hjaa oss
tenkjest det og paa ein Kanal, som vilhava meir
Nytte fyr os, hell den fyrste. Fraa Skien til Gn-
den av Storsjoer kann ein no koma med Eimbaat
gjsenom Løveid-Slusurne. lei fraa Flaavatnet, 2
Mil lang, er og undersokt av Kanalstyret, og dei
trur, ho kann gjerast farande. Tri Fossar maa
gangast umkring med Slusur. Fraa Flaavatnet kann
ein so med Eimbaat koma upp Bandakvatnet, mest
til Foten av Langsjelli·
J Vestcrllalell vart det nyleg stengt 15000
Tunnur Feitsild: yoer 8000 Fiskarar var samlad
og Kaupefarty var det fullt av. Det teiknar til
godt Fiske, og god Pris er det paa Fisken og. J
Ofoten hev dei stengt 2000, i Tysfjorden 3000
Tunnur, og 8 til 10 Tunniir kann dei saa med
Garn pr. Baad um Notii.
,,S11nnøve Solbakkeic«« skal no koma ut paa
Fransk med Teikningar av Nordmannen Peters.
Det er det fyrste Verket av Bj., som er yversett
paa Fransk.
Kongen hev uo fastsctt, at Salut skal gjevast
17de Mai fraa alle norske Festningar og Krigsfkip·
Hingftett ,,Gudbrandsdølcn«, som fekk 1ste
Premi paa Stjordalshalsen 1878 og 3die i Kri-
stiania iaar og eigjest av H. Utheiiii fraa Uppdal,
er seld til Staten fyr 2000 Kronur. -
Det norske Skipct »Colmubia« siglde fo
hardt mot eit Sjodyr ein Dag, at det strakst tok
paa aa søkkja. Mannskapet maatte ganga i Baa-
tarne og vart upptekne av ein Gimbaat. Utn det
var Kval (hell Sjoorm) visste Skipparen ikkje, men s
Sjoen var raud av Blod; «
Udlmlch DaaBismarck gjestad Wien og
sikrad seg Austrikes Venskap, skal ogso Handels- og
Tollspursmaali hava voret paa Tale imillom dei
tvo Rikskanslerom, og det er fortalt, at dei hev
vortet samde um aa saaiStand ei ny Handelssemja
til Lette fyr Umsetningi millom deitvo Riki. Anst-
rike og Ungarn treng Avsetnad paa Kornet sitt og
Tyskland paa sine Fabrikverknadar, og kvart av
Riki ynskjer sjolvsagt, at det andre ikkje skal hindra
Utforsli ved hoge Tollset. Men det er ikkje godt
aa faa uppgjort ei Semja, som sullnogjer baade
Partar.
Paa same Ferdi gjorde Bismarck eit Jnnstig
hjaa den franske Riksutsendingen, Handelsminister
hev-voret, Teisserenc de Bort, og var fælt so blid-
laaten. Frankrike skulde ikkje tykkja paa det, at
Austrike og Tyskland hadde vortet so fine Vener,
sagde han; for det kunde ikkje skipla det gode Sam-
hove millom Frankrike og Tyskland. Han nyttad
ikkje Talen til aa dylja sine «Tankar; det hadde
Waddington fenget Prov paa i Berlin, og hans’
Ynskje uni aa halda Venskapeii med Frankrike uppe
var ærleg meint. Han hadde Von uni, at Frank-
rike og Tydskland skulde verta dei beste Vener, li–
kesom Frankrike og England hev vortet, endaa dei
ei Tid var grovt so hatugepaa koarandrez men
Folki var snare til aa gloyma likesom Einmennin-
garne. — Samtalen hev vekkt Gleda i Frankrike.
Mot England og Turkiet hev Bismarck ogso
vist sitt venlege Huglag, det gjorde han alt paa
Berlinstemna, og det er altso berre Ryssland, som
stend att; —— det er venlaust, som det er magtlaust-.
til aa troysta seg sjzzlv og erta Tydskararne hev
det no teket til aa øla Polakkarne. Det er elles
fortalt, at Bismarck skal motast med Gortshakov »-
ogso. — Kvat tru han bryggjar paa? Er det
berre den aalmenne Fred han strævar fyr-?
Det skal no spennast, um den store Kansleren
kann greida Flokarne heime likeso fint. J» alle
Fall er det likt til, at han ikkje foer eit Yvertal i
den proyssiske Landdag, slikt som han ynskjer det.
Storparten av dei·Valmenner, som er utkorade, skal
vera Framstigsmenner·
Den franske Skuleministaren Ferry hev sagt
i ein offentleg Tale, at Regjeringi er samstellt uin
aa ikkje ganga inn paa nokot Forlik um Artikel 7
i det Logforslaget, hcm hev lagt from.
Det hev fyrr voretTvil um, korleids Jakub
Khan stod til«denUppreisti, som braut utiKabul.
Tvilsmaalet hev no vortet loyst paa ein uventad
Magte, idi at Jaktib sin Laurdag kom til den en-
gelske General Baker.i den vesle Byen Kushi hurt-
anfyre Shaturgardanskardet og yvergav seg til En-
gelsmennerne Verfader hans og 45 Mann Vener
og Skyldingar, umfram ei Sveit paa 200 Solda-
tar, fylgde honom· General Roberts hev kunngjort
fyr alle, at Engelsmennerne er paa Framgonga
fyr aa hersetja Kabul. Han raader alle, som vil
hava Fred og ikkje hev voret med i Aagripi, til
aa spkja Tryggd. Kvar ein, som vert funnen med
Vaape11, vil verta halden fyr Fiend og medfaren
deretter.
Risp11r.
Fraa Dalarltc. Framstig i Kultur. So va dre ein
so va tetalt for Olsalg — do: va stik ein makalaust itid-
kjcere Fut«aa Linsmann me hadde; dæ va so ei Sneis
so va instemde, aa Nils Li ein av dei. Dei spurd’an:
»He du fingje kjopt Øl" ao Salve Res?« ,,Ja«. »Va
du drukkjiii, daa du fekk Øl?« ,,Nei, doe oa eg inkje.«
»Saag dn ingjæ andre so va drukne?« «Dæ æ’kje gott
te seia««, soarte Nils — haii klo seg bak Ønraz fyr da-
ce’kje no so die va i gamle Dagli. Naar mei gamle Daga
fekk i ei Potte Øl, so sette nie okkeiie aa radla mce Folkjez
men naar me no he fingje i ei Potte, so venneme Nyggjeii
te Folkje aa hedl ’enne i okke.«
Fraa Dalarnc. Dæ va Mestei»Snndhedskommissim
nen« aa Dokterin meinte dre, at dei maatte skipta Unne-
klæe tiare hell dei gjore, helst tvo GaangjeiVikaa. »Koss
ska me daa gjera sjaa otte–, sae Nils Li— hanva Medlim
av Kommissionen, va Nils — »me he ’kje to ei Skjurta
i Huse, aa nni Maaraanin so skunna me okke, baade eg
aa Konaa, koeii so ska faa lura henne te seg fysstz den,
han sæt Skjurtaa; dor k) ce dce goa mce dee, at me kjeme
tilegare upp daa-« —- Dokteren sat dor reitit avdaamde
(klumsa).
H-) der.
Kristiattia. Trykt i Ringvolds Boktrykkeri.
(Jernbanegata No. 6.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
