Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
246
Fedraheimen·
11te Oktober 1879·
l
Gutanne aa narra dei; men Olav ha ho allisvara
anten ja hell nei-
at ho soner ha kasta seg om Halsen paa Olav aa
sagt, at ho laut have han hellaa Jngjen· Men
ho fatta seg aa stansa Graaten, aa Olav ha au
komi seg so vitt, at han bejzeinda ti tale. Sosa
han de ti"Sigri, om ho vill gjev han eit greit
Svar, daa sill de vere seiste Gaangji, han spurde
ho, sae han, bare ho ville svareja hell nei. Sigri
konn daa kji lenger stande imot, ho kasta seg mæ
Kjærleik kring Halsen paa Olav aa sekk knapt tale -
sor Graat, men ho sae daa de, at ho ha kji elska
noken annen, men mæ han vill ho mæ Glæi van-
dre gjenom Verden-
Daa blei de anna hell Graat, so gjekk dei
Artn i« Arm heim ti Foreldri si aa sekk Lov, aa
de blei snart kjent ivi Bygdi, at Olav aa Sigri
va forlova.
» Gunnar sekk daa au hoyre gjeti detta, han
toste bli baade stidde aa sturen,» sae Folk, aa noko
Ture etti kom han hurt, Jngjen visste, kor de blei
av han, sor han let alli hoyre sraa seg-
han va daa i Live hell ikkje, de visste de kji
noken· — Olav aa Sigri blei daa gjifte aa livde
gott»aa væl, sekk mange friske aa vene Bonn, som
dei lærde upp ti skjikkelege Folk, aa dei sjave va
kjærlege aa hyggjelege mot kverandre; men dei kom
titt ihug Gunnar aa ba for han, som va ulykkeleg«·
Den norske Vokavlen og vaare ,,norske«« Blad.
All Bokavl krev, syr aa trivast, offentleg
Umtale. Det er ikkje nok, at ei Bok er god;
ho maa og verta kjend, og i vaare Dagar gjeld
det, at ho vert snoggt og vidt kjend; for Bok-
heimen veks fort, men Folks Lesehug seint, og
Folks Kjopehug ——· endaa seinare. Og all Vokavl
treng Kjøparar. " ’ , «
Det er Bladi, som skal hava det paa seg
aa gjera Bokerne kjende og skaffa Bokbuderne Kjø-
parar· Men vaare norske Blad hev sraa gamalt
av Ord paa seg fyr aa vera late og like sæle i
den-Vegen. Det er væl so, at dei kjein seg etter
.kvart; men endaa er det langt ifran som det skal
vera, og det forunderlege er, at dei allstyldt synest
hava meir Tanke syr utlandske (serleg danske) Bøker,
enn syr dei, som kjem ut her i Landet.
Det, som gjeld syr all Bokavl, gjeldikkje minst
Derfor so kom detta so braatt,’
Anten «
fyr den serleg norske, syr di den hev so mykje
annat utanum aa stridast med. Her skulde Gin
altsv venta, at vaare ,,norske« Blad vilde taka
dess sterkare i. Er det nokon Ting, som skulde
vedkoma alle norsklyndte Folk, og serleg alle- som
hoyrer Vokheimen til, so maatte det væl vera det
aa hjelpa sram« ein national Bokavl; og daa no
dessutan det kjem til her hjaa oss, at me hev ein
Fylking i Nationen, som av all Magt motar-
beider Framvoksteren av ein slik Bokavl, so skulde
dei »norske« vera dess ivrigare i Arbeidet. Men
det er nok langt av den Leid· Vaare norsklynde,
ofta heilt upsi ,,maalvenlege« Blad forsomer den
norske Vokavlenso ille, at den, som skuldesara berre
etter dei, maatte tru, at det her i Landet knapt
kom ut Boker paa norskt.
Det hender, at Ein ser Maalboker syrr umnemde
ikav dansklyndte Blad enn i dei »norske·« Og
desse sistnemde hev gjerna godt Rom til Umtale
av· kjøbenhavnsk Bokavl og hellest av alt baade
likt og ulikt, som hender og ikkje hender i denne
Verdi; men norskesBzeiker skal Ein ikkje letteleg
sjaa nemde der-
J Sumar hev t. D. ,,Det norske Samlag«
gjevet ut tvo gode Bøker. Og av dei er den eine
so god, at me sraa alle Kantar høyrer, at Folk er
reint glade i henne, og det kann tryggt segjast,
at ho i sitt Slag er den beste, som enno er utkomi
i Landet. Det er ,,Norigs Soga,« eg tenkjer paa.
Men vaare norsklyndte Blad —— dei eg hev set
daa — synest ikkje vita um, at ei slik Bok er til-
Ho er nemd i andre Blad, og d et med stor Ros;
men vaare »norske« —— dei hev havt annat aa·
tenkja paa. »
Det er raadlaust, at Vokavlen vaar kann hal-
dast uppe og hjelpast stam paa slik Maate. Jngeti
Bokavl» kann det, og «minst den norske. Det er
ikkje Under, at ,,Det norske Samlag« sæt selja so
faae Boker og hev so lite Raad til aa gjeva ut
nye elder til aa betala Folk shr aa skriva, naar
Bokerne ikkje vert gjorde kjende, men tagde ihel,
og det fyr det meste av baade Vener og Uvener.
Vaare norsklynde Blad sær tenkja paa. detta.
Dei hev her ein Skyldnad paa seg, som dei ikkje
hev Rett til aa sorsoma, og dei kann, naar deivil,
gjera meir enn nokon til aa faa eit norskt Buk- ,
liv upp. G.
NT Art
Seld til den Vondc.
(Ved Forf. til »Av laak Ætt« og »Ein Fritenkjar«.)
1.
4.
(Framhald.)
Det tenkte no ikkje Gunhild paa. Ho mottest
med Baard ikkje so sjeldan, snart paa Kyrkjevegen,
snart annan Stad, og desse Moti var mest det ei-
naste, ho brydde seg um. For i dei fann ho all
den Sæla, som ho visste aa droymaseg. Det var
ein Elskhug utan all Tanke, natursri og vill
som millom Fuglar i Skogen. Dei talad saman
um mangt, men mest um seg sjølve, derimot lite
um Fraintidi,·utan i uklaare Draumar. For i seg
sjolv var Framtidi ikkje so greid aa tenkja paa,
som dei gjerna vilde; men det skaut dei fraa seg.
Det var mest Gunhild, som foxde Ordet. Baard
gjekk og lydde, sjolvgloymd, droymnnde, fortapt;
ofta visste han ikkje kvat det var ho sagde, berre
sang og saag paa henne, paa Munnen, som gjekk,
paa Smilen med dei kvite Tennerne, paa Augo,
som lyste og skiste Glans, paa det rike Haaret, paa
dei sine Henderne. Moti var aldri lange; disyr
vart dei dess meir sæle; Baard totte han livde
ikkje utan i dei-
J seg sjolv var han ustod og hadde det ikkje
godt. Naar han gjekk der heime aaleine, kom
mange Ting syr honom, som gjorde honom Uglad.
Mot Signe kjende han seg halvt som Svikar, en-
daa han aldri hadde lovat henne, og naar han
ein sjeldan Gotig saag henne ·»att, totte han
at ho var bleikare enn fyrr og saag sorgfull ut-
Daa kunde han kjenna den gamle Godhugen til
henne gløda upp att, klaar og varm, men ikkje
vill. Gunhild elskad han, og det so varmt, at
han leid vondt av aa vera sraa henne; men —
ho var ikkje av hans eignex Væl var ho vaksiupp
mest millom Bondefolk; men ho var likevæl av eit
annat Slag enn dei. Ho var sinare, ho hadde
sleire Tankar, sleire Paafund, meir aa tala um,
enn han og hans Folk; det var so mangt, som ho
hadde Auga syre, og lagde Merke til, og var glad
i, som ikkje han forstod seg paa. Naar han var i
Lag med henne, totte han alt var godt; men ———
kvat skulde han med henne paa ein Bondegardt—’
Kristimliu, den 10de Oktober 1879
Det var merkjeleg, so hogt uvp som deiLibe-
rale kom ved Valmannsvalet her i Byen. Naar Ein
tenkjer paa, kor reint Folket her ligg nede i det
Politiske, kor heilt ut Hogre hev visst saa saa
Magti med Folks Tankar, og kor lite Ein desu-
tan i ein slik Hop kunde lita paa sine Fol,k (og
det viste seg!) so vil Ein forstaa, at det Talet,
Vinstre naadde upp til — uppimot 900 elderlikso
hogt som Hogre hev voret fyrr —- var mykje større
enn Ein kunde venta. Og det, som er det største
er, at hermed hev dei liberale i Kristiania lært,
kor sterke dei i Grunnen kaiin vera, um dei rett
samlar seg; og det, at den ,,daude Byen««syr syrste
Gongen hev reist seg til politiskt Liv, er ikkje min-
dre stort og avgjerande. Det viste seg og, at ,,dei
gamle« var aalvorsleg rædde. Det hadde dei og
Grunn til, og hev det enno-« Det Livet, som no
er vaknat, sloknar ikkje so lett. Fyr dei Liberale
gjeld det heretter berre aa læra meir Samhaldk)
og aa spreida meir politisk Upplysning; men dei
konservative hen, her som paa dei fleste andre
Studer, livt sine beste Dagar.
J chcues tek dei og so smaatt til aa arbeida
no. Av sine gamle Thingmenn vil dei hava Lind-
stol og Liestol —- ·og det med sull Rett —; av
nye vart i eit Møiei Gjerrestad nemnde: Ull-
mann, T. Hansen, J. Floystad og O. Lilleholt.
Me trur, at av dei 3 fyrstnemnde (Ullmann, Han-
sen, Floystad) kann dei Liberale i Nedenæs ikkje
venta aa saa sram meir enn ein; men daa bør
dei samla seg um Ullmansn· Til 4de Thing-
mann vil Nedenesingarne visst krevja ein Maan,
som kann repræsentera Handels- og Sjomannsyr-
ket — det vil iallsall vera rimelegt, um dei krev
det ——; og daa vil O. Lilleholt utan Tvilvera
den beste. Han er og i alle andre Maatar ein
god og dugande Mana, som det visseleg vil vera
rett aa prøva·
Jlmttriudelag 20de Sept. Hr. Bladstyrarl
Um ein Maanad skal me hava Val paa Thing-
menn syr N. Throndheims Fylke· Valetheviheile
Sumar voret dryst i Bladi her nord· Med Fol-
k) Og det skal dei lære av dei Konservative. Det er
makalaust, kor godt desse Folk held ihop, ,,endaa
naar dei ikkje er sullt einige»«
— Og naar det kom til Stykket, so var det
lite Meining i aa tru, at han kunde saa
henne. Alle vilde vera imot det. Hans eigetFolk,
Futen, Bygdi, — ja sjolv vilde han kjenna seg
ustød. Kor skulde han av? —— Men so snart det
var paa den Tidi, at han trudde han kunde finnas
henne, so gloymde han alle slike Tankar og slaug.
Det leid paa Hausten; Baard og Gunhild
mottest sjeldan· Og naar dei møttest, laut det
vera kor det kunde hena. Men Enden vart, at
Folk sekk vita um det. Daa vart det eit Snakk
rundt all Bygdi. Det var just i Joletidi; Folk
mottest ofta, og Snakk hadde lett syrr aa spreidast.
Ingen kunde sorstaa seg paa Baard. Naar shan
kunde saa ei Gjenta som Signe, som væl ikkje var
meir enn maateleg rik, men som var baade vcen og
snild og dertil so dugeleg i alt Arbekd og Stell
som Gjenta kunde vera, og so han i Staden tok
denne halvgalne Futedotteri, som væl hadde Pen-
gar, men som ingenting visste og ingenting kunde,
og dertil var av reint annat Folk, — so maatte
Guten vera sraa seg. Snakket naadde tilsluttheilt
sram til Nesfolket» No hovde det so, at denne
Nescetti var ei gamall byrg Bonde-Ætt, den eldste
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
