- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / III. Dagbækur,Yfirlitsgreinar o. fl. /
7

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

sumum lutum, ok þó úlík at hætti. Þat var eitt eðli,
at jörðin var grafin í hám fjalltindum ok spratt
þar vatn upp, ok þurfti þar eigi lengra at grafa
til vaz en í djúpum dölum; svá er ok dýr ok
fugl-ar, at jamlangt er til blóðs í höfði ok fótum.
Önn-ur náttúra er sú jarðar, at á hverju ári vex á
jörð-unni gras ok blóm, og á sama ári fellr þat allt ok
fölnar; svá ok dýr ok fuglar, at þeim vex hár ok
fjaðrar, ok fellr af á hverju ári. Þat er hin þriðja
náttúra jarðar, þá er hún er opnuð ok grafin, þá
grær gras á þeirri moldu, er efst er á jörðunni.
Björg ok steina þýddu þeir móti tönnum ok
bein-um kvikinda. Af þessu skilðu þeir svá, at jörðin
væri kvik, ok hefði líf með nokkurum hætti, ok
vissu þeir, at hún var furðuliga gömul at aldartali
ok máttig í eðli. Hún fæddi öll kvikindi, ok hún
eignaðisk allt þat, er dó; fyrir þá sök gáfu þeir
henni nafn, ok tölðu ætt sína til hennar".

Þó að vér nú vitum, að jörðin sé ekki lifandi
skepna, með sama hætti og grös eða dýr, og hver
partur hennar sé ekki til annars þjónustu, eins og
í dýrunum sinakerfi og æða, eða rætur og blöð
grasa og blóma, eru samt hugmyndir vitringsins
gamla svo snotrar og líflegar, að enginn skyldi
gjöra gys að þeim. Á hans dögum höfðu menn
öngva ímyndun um hin eilífu öflin, sem eru sett til
að stjórna himintunglanna gangi, og þó menn sæktu
málminn í skaut jarðarinnar, hafði samt öngvum
hugsazt að skoða jarðlögin eins og þau liggja
hvert ofan á öðru, eða gjöra mismun á
vatns-æð-unum, er í sinni rás fylgja lögmáli þyngdarinnar,
og blóði líkamans eða vökva trjánna, sem renna
eftir öðrum lögum. Það er því heldur engin furða,
þegar jarðskjálftarnir hristu löndin, að forfeður

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:31 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/3/0015.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free