Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— LXXIX —
Rannveig og signor Tómas þóttu „sveitar sómi"; hann var
hrepp-stjóri, enda nær hálf-fimmtugur maður, en hún 10 árum yngri..
Þau áttu 3 börn; Hallgrimur var elztur, orðinn 15 ára og þótti.
„gott mannsefni", en Jónas litli og Kristín voru enn mjög ung,
á 5. og 3. ári. — Þorsteinn var farinn að búa áður en Jónas.
sigldi; bjó á Neðsta-landi þar í sveitinni, og átti 3 börn.
Jónas ætlaði að dvelja nyrðra nokkrar vikur og framkvæma
náttúrufræðislegar rannsóknir. Einkum hafði hann hug á að
rannsaka grafit-námu, sem Ólafur Ólavíus og N. Mohr höfðu
sagt vera í Siglufirði,*) en það var orðið áliðið sumars, og í
byrjun Septembermánaðar gerði slæm norðanveður og fennti
mjög í fjöll, svo að girti fyrir allar jarðfræðis-athuganir hið
efra. Fór Jónas þá um nágrennið og framkvæmdi rannsóknir þar
sem hann gat komið því við, og safnaði jafnframt
bergtegund-um (III. b., bls. 268). Hann sótti að sjálfsögðu heim
kunningj-ana og meðal annara Bjarna amtmann Thorarensen á
Möðru-völlum. Þá var það, er hann reið inn á Akureyri frá þeim
sam-fundum, að kvæðið „Gunnarshólmi" varð til, eitt hið mesta
snilldarverk í bundnu máli á vora tungu (sjá I. b., bls. 50—53,
m. aths.). Hann hafði andagift nóga og skáldskapargáfu og
lær-dóm til að geta framleitt þetta og því um likt ágætisverk, og nú
hafði hann nýlega fengið þrefalda hugarhvöt til þess að gera
einmitt þetta kvæði: Verið á staðnum, með hið hrífandi,
stór-fenglega landslag fyrir augum sér og umhverfis sig, nýkominn
heim, eftir að hafa um langa stund ei fengið að líta fagrar
fósturjarðar strendur, en alið aldur sinn í fjarlægum löndum,
„vinar augura fjær"; hann hafði síðan lesið Njálu, rifjað upp
fyrir sér á ný hina fornu Gunnars sögu, eitt af mestu
listaverk-um forfeðranna, og loks hafði hann nú hlýtt á orð og aðdáun
hins andríka þjóðskálds, Bjarna Thorarensens frá Hlíðarenda,
er þeir voru að tala saman um hlíðina hans fögru og hina íornu
atburði, sem höfundur Njálu sagði svo ágætlega frá. Hér var
þreföld samstilling andlegra afla, sem veittist að huga skáldsins,
og Jónas var fær um að taka mannlega á móti: Snilldarverkið
varð til.
Brátt skyldi hann enn flytjast „af fögrum fósturjarðar
ströndum", og sennilega hefir það einnig komið upp i hug hans.
Hann varð aftur að yfirgefa ástvini og átthaga innan skamms.
— Einn ástvinanna mun hann ekki hafa séð, ástmeyna frá
æsku-árunum, sem þá var fyrir handan fjörðinn. Hún var nú
gift-fyrir tæpum 3 árum (9. Okt. 1834), séra Halldóri Björnssyni á.
*) Sbr. Þorv. Thoroddsen, Lýsing íslands, IL, 3^0.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
