- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / V. Smágreinar Dýrafræðislegs efnis, Ævisa A o. fl. /
CXXX

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— CXIX —

in mættu vel verða að almennum spakmælum. ■— Um haustið,
28. Nóv., andaðist annar kunningi Jónasar, bændahöfðinginn
Jón Sighvatsson í Höskuldarkoti. Jónas orti eftir hann, beðinn
eða óbeðinn, ágæt eftirmæli (I. b., bls. 100—102); það kvæði er
9 erindi, en hin fyrstu 3 eru yndisleg náttúrulýsing, sem gæti
eins verið sjálfstætt lofkvæði um fagurt sólarlag og stjörnuskin
á heiðskírri nóttu. — Séra Þorsteinn Helgason í Reykholti hafði
látizt á sviplegan hátt fyrir rúmum 2 árum. Jónas hafði þekkt
hann, og þegar hann kom að Reykholti eða á þær slóðir,
minnt-ist hann þessa sorglega atburðar og mannskaða. Þetta haust
mun hann hafa kveðið hið þjóðkunna snilldarkvæði sitt, til
ævarandi minningar um séra Þorstein. Endurminningin og
um-hugsunin um hann og örlög hans hefir rist djúpt í hjarta
Jón-asar. Hann mælir af hvössum móði, eftirmælin snúast óðar upp
í eldheitt ættjarðarljóð. Hann hafði fyrir nokkrum árum spurt
þjóðina efth-takanlega: „Hvar er þín fornaldar-frægð, frelsið
og manndáðin bezt?" Enn grúfði holtaþokan yfir „hnipinni þjóð
í vanda". Mönnum þótti miða hægt uppkomu frelsis-röðulsins.
og seinka vorinu. „Fríðir og ungir hnigu í stríði" ágætustu
synir þjóðarinnar, Baldvin af bruna, Tómas af tæringu og enn
aðrir af öðrum meinum, og þannig fór Þorsteinn. Þetta var
ekki uppörvandi; menn „sitja og sakna, segjast ei skilja, hvað
drottinn vilji". Það þurfti að hughreysta, ekki að eins
fámenn-an ættingjahóp, heldur alla þjóðina, vekja henni von í brjósti.
Hann minnti nú ekki að eins á, hve allt væri fallið í dá. Hann
lýsti, hversu dýrðlegt hafði verið fyrrum, og fullvissaði um, að
eyjan hvíta ætti sér „enn vor, ef fólkið þorir guði að treysta,
hlekki hrista, hlýða réttu, góðs að bíða". Og með hinum
hátíð-lega blæ hinnar fornu hrynjandi mælir hann fram sín hugljúfu
og hughreystandi spádómsorð:

Fagur er dalur og fyllist skógi

og frjálsir menn, þegar aldir renna.

Fjórðu eftirmælin eru eftir Guðmund kaupmann á Búðum,
gerð fyrir bróður hans (I. b., bls. 104—5), og hin fimmtu og
sjöttu eftir tvo danska kunningja Jónasar, Peter Maack,
ætt-föður hinnar góðkunnu Maacksættar hér, og Salomon Drejer,
ágætan grasafræðing (I. b., bls. 251—53); það kvæði hefir hann
ort um vorið, 16. Mai, er hann frétti lát Drejers; það er fögur
eftirmæli og merkileg, lýsa enn hinni sömu skoðun á
framhalds-lífinu, sem Jónas hafði sett fram ári áður. — Loks mun enn
eitt erfikvæðið, hið sjöunda, hafa orðið til á þessu timabili,
óef-að eftir beiðni: Magnúsar-kviða (I. b., bls. 74—79). Hér var

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:53 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/5/0142.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free