Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— 130 —
arföllin, og einkum að gefa nákvæmar gætur að
tímabili þvi, er þau skiptast á í hvert sinn. Með þessu
móti urðu fróðir menn þess vísari, að flóð og fjara
eru nákvæmlega bundin við rás tunglsins í kringum
jörðina, svo að flóð myndi koma á hverjum stað hér
um bil í sama mund og tunglið er þar í hádegisstað
eður miðnættis (þ e. þegar það gengur yfir þess
staðar hádegisbaug fyrir ofan eða neðan
sjóndeildar-hring), svo og, að ætíð verða hæst flóð með nýjum
og niðum. Að v<su eru timabil þessi ekki ætíð
jafn-löng, en það er samt fundið með þvi að telja sér til
miðlungslengd rrnrgra þeirra, að flóð og fjara verða
hvort um sig tvisvar á hverjum 24 stundum, 50
min-útum og 26,3 sekúndum, en þetta er einnig einmitt
jafn-langt timabil og það, sem tunglið þarf til að komast
aftur i sama hádegisstað, það er með öðrum orðum,
tunglið kemur á hverjum degi svo miklu seinna upp
en daginn fyrir. Þetta timabil er kallað tungldagur
á likan hátt og sá timi, sem liður frá þvi sól er í
hádegisstað og þangað til hún kemur þar í næsta
sinn, heitir sóldagur (24 stundir). Af þessu leiðir,
að þegar einhvers staðar er hádegisflóð þann og
þann dag, kemur þar ekki flóð daginn eftir fyr en
50 mínútum, 26,3 sekúndum seinna, eður 12h*), 50’,
26,3", hinn daginn lh, 40’, 52,6", þriðja daginn 2h,
31’, 18,9", og svo framvegis alltaf 50’, 26,3" seinna á
hverjum sólarhring. Það er auðséð, að hitt flóðið
muni koma mitt á millum þeirra takmarka, sem nú
*) h þýðir stund (hora, Iatínskt orð) og er þessi stafur almennt haföur
í stjörnufræðisritum til að tákna með það timabil. ’ táknar mínútur og "
sekúndur. Talan 3, sem kemur eftir aðgreiningarmerkið við 26 sekúndur„
er tugabrot og þýðir þrjá tíundu hluti sekúndu.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
