Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— 132 —
Nú segjum vér sjávarföll fyrirfram samkvæmt
því, sem hér hefir verið á vikíð, og ber því ætíð
hvorutveggja saman, þegar rétt er reiknað; það er
því varla efunarmál, að ástæður þær, sem reikningar
vorir styðjast við, sé sannar í raun réttri, og flóð og
fjara komi einungis aí aðdráttarmagni tungls og
sól-ar, er kemur fram á höfum þeim, er hylja mikinn
hlut jarðar vorrar.
Setjum nú svo, að
L (Fig. 1 a) sé miðja
tungls, C miðja
jarð-ar, Z n N m
þver-skurður hennar, og
deplabaugurinn utan
um þýði vatnið, sem
hylur jörðina, þá er Z
sá staður á jörðu, sem
næstur er tunglinu, og N sá, sem fjarstur er því allra
staða á yfirborði jarðarinnar; sá, sem stendur á
staðn-um Z, hefir tunglið yfir hvirfli sér (í hvirfilstað,
Zenith), en staðurinn N er hinu megin jarðar
bein-línis fyrir fótum hans (í iljastað, Nadir). Setjum enn
fremur, að deplaboginn AB sé kafli úr braut
jarðar-innar kringum sólina. Þótt nú bæði líkamstærð og
þyngd tunglsins sé harla lítil að telja á við sólina,
og aðdráttarmagn þeirra að því skapi, má samt tunglið
sér mikið á jörðu hér, því það er 4 hundruð sinnum
nær oss en sólin, og orkar því að teygja jörftina
nokkuð úr leið, svo miðja hennar C (Fig. 1 b) lendir
ekki rétt á brautinni A B, heldur á staðnum C’.
Stað-irnir Z C og N eru mislangt frá tunglinu L, og það
er lögmál þyngdarinnar, að aðdráttaraflið minnkar
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
