- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / V. Smágreinar Dýrafræðislegs efnis, Ævisa A o. fl. /
164

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— 164 —

hin algenga, vætukjói, og 4. teg. litli kjói. — Jónas hefir ekki
þekkt neitt sérstakt, islenzkt nafn á 2. teg. sinni, 1. pomarhina,
enda mun hann vera hér sjaldséður flækingur. — Danir nefna
skúminn Storkjove og 1. pomarhina Mellemkjove; getur það villt,
að kalla hann stóra kjóa. Ef til vill mætti nefna hann norðkjóa
(sbr. norðspóa, bls. 46, og norðbrúsa, bls. 51, og e. fr. norska
nafnið á honum, polarjo). — 4. teg. sina kenndi Jónas (samkv.
latinunafninu) við hinn fræga, frakkneska náttúrufræðing,
George Louis Leclerc Buffon (1707—1788); — Jónas ritar
„Buf-fonii", en aðrir „Buffoni". — Bls. 49. IV.—VI. kyn af þessari
sömu, fyrstu, ættkvisl fyrsta ættstofns eru i Fugl. talin 2. ætt,
fýlingaætt, af 7. ættbálki. Er þeirri ætt skipt i 4 ættkvislir, 3,
er svara til IV.—VI. kyns hér, fýlinga, skrofur og sjösvölur, og
enn eina, sem kallast albatrosar. Fýllinn er eina tegundin af
1. ættkvislinni og kallast á latinu fulmarus *) glacialis. — Auk
„stormsvölunnar", sem Jönas nefnir, er i Fugl. talin önnur
tegund til sjösvalanna, störa sjösvala (procellaria leucorrhoa,
Vi-eill.); stormsvalan, eða vestanárinn **) hans Jönasar, er i Fugl.
kölluð litla sjösvala. — Af skrofum eru i Fugl. taldar 3
tegundir, auk 1. teg., sem kallast þar litla skrofa, og 2. teg., störu
skrofu, gráskrofa (puffinus griseus, Gmel.), sem
fuglafræðing-ur einn enskur (Henry H. Slater) sá hér á Öxarfirði 1894. —
„Önnur ættkvisl: Gæsingjar (lamellirostres)" verður i fugl.:
„4. ætt. Andaættin (Anatidæ), og fyrsta kynið, sem hér er
tal-ið, „VII. kyn: Svanir", er siðasta, 12. ættkvislin þar; en „VIII.
kyn: Gæsir" er 10. og 11. ættkvisl þar; teljast 1. og 2. teg. til
10. ættkvislar, grágæsa, og 4 aðrar tegundir að auki, akurgæs
(a. segetum, Gmel.), heiðagæs (a. brachyrhynchus, Baill.), litla
blesgæs (a. erythropus, L.) og snjögæs (a. hyperboreus, Pall.);
en 3. og 4. tegund hér teljast til 11. ættkvislar, helsingja, og ein
enn, rauðhelsingi (bernicla ruficollis, Pall.), sem sézt hefir i
höpum norðanlands nokkrum sinnum á þessari öld. — „IX. kyn:
Andir", sem Jönas skiptir i 4 deildir, er 1.—7. ættkvisl
anda-ættarinnar i Fugl. — 1. teg. hér er einnig 1. teg. 1. ættkvislar
þar og 2. teg., gráönd, spjötönd (á þýzku Spiessente, dönsku
Spidsand), er 6. teg., kallast grafönd; 3. teg. hér er 4. teg. sömu
ættkvislar þar, og 4. teg. hér 2. teg. þar, 5. teg. hér 7. teg. bar.
— Nafngjafar á 49. bls.: „Vigors", Nicolaus Aylward Vigors,
enskur fuglafræðingur (d. 1840); „Ray", John Ray, enskur
prestur og náttúrufræðingur (1628—1705); „Frisch", Johann

*) BúiíS til af Isl. oröinu fúlmár.

**) Sbr. vestenvindsare á norsku.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:53 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/5/0376.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free